HLA, kruisproeven en allocatie

Question 1

factoren die een rol spelen in het succes van niertransplantatie

Answer 1

HLA typering
etniciteit (sterk gekoppeld aan HLA typering)
wel of niet aanwezig zijn van HLA antistoffen
welke indicatie voor niertransplantatie → bepaalt oa de recidiefkans in de nieuwe nier
bloedgroep
donor karakteristieken (oa leeftijd, levende/overleden donor, ischemietijd)

Question 2

wat doe APC

Answer 2

(= antigeen presenterende cel: dendritische cel, macrofaag) brengt HLA klasse II tot expressie aan een CD4+T-cel (T-helpercellen)

Question 3

wat doen koershoudende cellen

Answer 3

brengen HLA klasse I tot expressie aan CD8+ T-cel (cytotoxische T-cellen), die vreemde cellen kunnen opruimen

Question 4

matchen op HLA *hoeft niet 100%)

Answer 4

best mogelijke match voor
- HLA klasse I (A, B)
- HLA klasse II (DRB1)
ontwijken van HLA antistoffen (A, B, C, DRB1, DQB1, DPB1)

Question 5

hoe werkt het allocatie programma

Answer 5

donor ≥ 65 jaar: oud voor oud programma → oud orgaan naar oude ontvanger
- ESP programma
donor 18-65 jaar
- AM programma (patiënten met veel HLA-antistoffen → voorrang)
- ETKAS programma

Question 6

hoe werkt het puntensysteem voor allocatie ETKAS (donor 18-65)

Answer 6

1 AM Patienten
2 000-MM (rank obv score) -> patiënten zonder mismatches met donor
3 rit van Patienten via scoresysteem: factor max aantal punten
HLA, -A, -B, -DR matching 400 (800 voor kinderen)
mismatch probability 100
waiting time (per year) 33.3
distance factor (local/region/nation) 300
national balance no max
HU/KAOO/kidney donor (zelf gedoneerd) 500

Question 7

wat zijn immunizing events + 3 voorbeelden

Answer 7

= gebeurtenissen die leiden tot contact met vreemd HLA en daardoor tot mogelijke vorming van anti-HLA alloantistoffen
vb. zwangerschap → paternale HLA-antigenen in de foetus
bloedtransfusie → HLA-antigenen op leukocyten of trombocyten in donorbloed
eerdere transplantatie waarbij er een HLA-mismatch was met de donor
er zijn ook mensen zonder deze 3 events die alsnog HLA-antistoffen hebben, dit is nog onverklaarbaar

Question 8

waar leiden de Novo HLA-antistoffen toe

Answer 8

graft los (door antistoffen ontstaan door transplantatie)

Question 9

waar leiden donor-specifieke antistoffen (DSA) toe

Answer 9

acute humorale rejectie
chronische transplantaatfalen

Question 10

wanneer is er een HLA match

Answer 10

als HLA-eiwit het zelfde is (ongeacht genetisch verschillen)

Question 11

wat is high resolution typering

Answer 11

typering bij patienten

Question 12

vb high resolution typering

Answer 12

NGS
nanopore sequencing (kan ook snel)

Question 13

wat is low resolution typering

Answer 13

typering bij donor

Question 14

vb. low resolution typering

Answer 14

SSP: mbo primers (kan 2-3 uur)
SSO: mbo. oligonucleotiden (luminex)

Question 15

techieken HLA-anitstofscreening

Answer 15

complement dependent cytotoxicity (CDC)
- niet sensitief
- bij toelating wachtlijst
luminex-based assays
- wel sensitief
- voor toelating wachtlijst min 2 keer, daarna elk kwartaal

Question 16

soorten kruisproeven HLA

Answer 16

CDC kruisproef: donorcellen (uit milt of bloed) in contact brengen met patiënt serum en complement. Score > 1 = niet transplanteren
flow kruisproef; met anti-IgG-FITC
virtueel: HLA-typering donor vs HLA antistoffen patient
retrospectief: kruisen na transplantatie
prospectief: geïmmuniseerde patiënt of nieuw serum

Question 17

welke HLA typering en diagnostiek doe je?

Answer 17

HLA-typering en -matching
HLA-antistofscreening
kruisproeven