Powikłania neurologiczne chorób ogólnoustrojowych i narządowych Flashcards

1
Q

Encefalopatia ostra

A

= Zespół ostrego, rozlanego uszkodzenia mózgu

Objawy główne:
1. Zaburzenia świadomości i zachowania (niepokój, pobudzenie, zaburzenia uwagi, majaczenie, splątanie)
2. Zaburzenia przytomności (senność śpiączka)
3. Napady padaczkowe
• ruchy mimowolne (drżenie, mioklonie, pląsawica, asteryksja)
• dyzartria
• ataksja
• obustronny objaw Babińskiego i inne objawy piramidowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Encefalopatia przewlekła

A

= zespół przewlekłego, rozlanego uszkodzenia mózgu:

Początkowo:
• Zaburzenia funkcji poznawczych (pamięci, mowy, orientacji, myślenia, praksji, gnozji, itp.)
• Zaburzenia emocjonalne (lęk, obniżenie nastroju i i napędu)
• Zaburzenia zachowania (apatia, agresja)

Potem:
• Objawy pozapiramidowe (parkinsonizm)
• Napady padaczkowe
• Objawy psychotyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Encefalopatia - etiologia

A

= Każdy czynnik działający w sposób uogólniony na mózg i zakłócający jego czynność może prowadzić do encefalopatii

  • hipo/hiperglikemia
  • nad/niedoczynność tarczycy
  • udar cieplny
    • Urazy
    • Leki (lub ich odstawienie) i trucizny

reszta dalej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przewlekła encefalopatia wątrobowa

A
  • zaburzenia pisania, trudności w liczeniu i w wykonywaniu czynności wymagających sprawności manualnej
  • zaburzenia psychiczne (depresja, euforia, drażliwość, zaburzenia pamięci)
  • objawy ogniskowe (piramidowe, pozapiramidowe, móżdżkowe)
  • napady padaczkowe
  • zaburzenia ruchu gałek ocznych, opadanie powiek, anizokoria
  • narastające zaburzenia przytomności (senność i dezorientacja z asteryksją, postępująca do śpiączki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czynniki prowokujące wystąpienie zaostrzenia EW

A
  • Zwiększone spożycie pokarmów bogatych w białko
  • Krwawienie z przewodu pokarmowego
  • Zaburzenia elektrolitowe
  • Zakażenia (zapalenie płuc, zakażenie układu moczowego)
  • Inne ostre stany chorobowe (zawał serca, urazy)
  • Wyczerpanie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - objawy

A
  • Nagłe zaburzenia nastroju
  • Odwrócenie rytmu dobowego
  • Splątanie / dezorientacja
  • Asteryksja (drżenie metaboliczne)
  • Objawy ogniskowe (np. obustronny obj. Babińskiego)
  • Zaburzenia przytomności do śpiączki włącznie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - diagno

A
  • Cechy niewydolności wątroby
  • Zwiększone stężenie amoniaku w surowicy
  • EEG - symetryczne fale wolne (2-5 Hz) o wysokim woltażu - PYTANIE Z BAZY
  • zwiększony sygnał w jądrach podkorowych (szczególnie w skorupie i w gałce bladej) w obrazach T1-zależnych RM
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - leczenie i rokowanie

A
  • Laktuloza (50-100 ml na dobę)
  • Ryfaksymina p.o. (3 x 0,4 g) (antybiotyk)
  • Asparaginian ornityny i.v. lub p.o.
  • Kwalifikacja do przeszczepienia wątroby

Długoterminowe – złe (< 40% przeżywa > 2 lata

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Piorunująca encefalopatia wątrobowa

A

• W ciągu < 8 tygodni
• Głównym czynnikiem patogenetycznym jest obrzęk mózgu
• Postępowanie
- przeszczepienie wątroby
- objawowe leczenie obrzęku mózgu i zab. krzepnięcia
- hemoperfuzja i dializa albuminowa (MARS)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Encefalopatia nadciśnieniowa

A

= (odwracalna encefalopatia tylna – PRES)

  • nagły wzrost ciśnienia tętniczego powyżej wartości kompensowanych przez autoregulację krążenia mózgowego
    • Uszkodzenie bariery krew-mózg (zwłaszcza w tylnych częściach mózgu) prowadzące do przekrwienia, obrzęku i mikrokrwotoków

Przyczyny: ostra niewydolność nerek, guz chromochłonny nadnercza, rzucawka, leczenie immunosupresyjne (cyklosporyna)

Objawy:
ból głowy, zaburzenia świadomości postępujące do śpiączki, zaburzenia widzenia (łącznie ze ślepotą korową, napady padaczkowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Encefalopatia mocznicowa

A
  • związana raczej z szybkością narastania stężeń mocznika niż z jego bezwzględnymi wartościami
  • zaburzenia psychiczne (zmęczenie, zamącenie, omamy, złudzenia wzrokowe, majaczenie)
  • asteryksja (drżenie metaboliczne)
  • mioklonie
  • napady padaczkowe
  • objawy oponowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Neuropatia mocznicowa

A

• dystalna symetryczna neuropatia czuciowo-ruchowa
• zespół niespokojnych nóg (40%)
• kurcze mięśni
• bolesna neuropatia (7%)
• zaburzenia autonomiczne (niedociśnienie ortostatyczne,
impotencja, zaburzenia potliwości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zespół nierównowagi

A
  • usuwanie mocznika z osocza nie idzie w parze z usuwaniem go z mózgu, co wytwarza gradient osmotyczny i przesunięcie wody do mózgu
  • dolegliwości zaczynają się pod koniec dializy i ustępują w ciągu kilku godzin
  • ból głowy, nudności, wymioty, kurcze mięśni, wytrzeszcz, majaczenie, napady padaczkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Powikłania dializoterapii

A
Zespół nierównowagi
Neuropatia wtórna do przetoki tętniczo-żylnej
Otępienie podializacyjne
Krwiak podtwardówkowy
Encefalopatia Wernickego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Niedoczynność tarczycy - encefalopatia i Zaburzenia funkcji poznawczych:

A
  • spowolnienie, upośledzenie uwagi, senność
  • niekiedy zaburzenia psychotyczne lub majaczenie
  • śpiączka

Zaburzenia funkcji poznawczych:
• częsta przyczyna tzw. odwracalnego otępienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Niedoczynność tarczycy - Miopatia

A

• podkliniczne uszkodzenie mięśni (↑ CK i zmiany miogenne w EMG) – 90% chorych

• klinicznie jawna miopatia z niedowładem, kurczami i
bolesnością mięśni, spowolnieniem ruchów, rzekomą
miotonią, uczuciem zwiększonej objętości mięśni (język, kończyny dolne) – 30-80%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Niedoczynność tarczycy - Neuropatia obwodowa

A
  • Neuropatie z ucisku - głównie zespół cieśni nadgarstka (10%)
  • polineuropatia obwodowa (podkliniczna u 17-60%) - łagodna i głównie czuciowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Niedoczynność tarczycy - Uszkodzenia nerwów czaszkowych

A
  • ubytki w polu widzenia (z powodu wtórnego powiększania się przysadki mózgowej)
  • niedosłuch i szum w uszach (85%), dysfonia, nadciśnienie śródczaszkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Niedoczynność tarczycy - Zespół bezdechu sennego i zaburzenia napadowe

A
  • obturacyjny i pochodzenia ośrodkowego
  • poprawa nawet po 12 miesięcy eutyreozy

Zaburzenia napadowe:
• 20% pacjentów ma napady padaczkowe, nawracające
omdlenia lub napady upadków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Nadczynność tarczycy - Miopatia

A

• jedna z typowych klinicznych manifestacji choroby Gravesa i Basedowa
• niedowład (82%) i zaniki mięśni (48%) zwłaszcza w obręczy barkowej i miednicznej,
- zwykle z prawidłowymi lub nawet wygórowanymi odruchami (podobieństwo do choroby neuronu ruchowego)
• CK zwykle w normie; zmiany miogenne w EMG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Nadczynność tarczycy - Oftalmopatia

A
  1. Zmiany w obrębie powiek
  2. Zapalenie tkanek miękkich oczodołu
  3. Wytrzeszcz i zaburzenia ruchomości gałek ocznych
  4. Uszkodzenie rogówki i ucisk nerwu wzrokowego
    • częsta i stanowiąca zagrożenie wzroku (25-50%)
    • może być jednostronna i wystąpić przy eutyreozie
22
Q

Nadczynność tarczycy - Zaburzenia psychiczne

A

• u większości chorych: bezsenność, zaburzenia uwagi,
drażliwość i chwiejność emocjonalna
• zespoły majaczeniowe z niepokojem
• depresja z apatią

23
Q

Nadczynność tarczycy - Drżenie

A
  • nasilone drżenie fizjologiczne

* najczęstszy objaw neurologiczny w nadczynności tarczycy

24
Q

Cukrzyca - neuropatie

A
  • Symetryczna dystalna polineuropatia czuciowo-ruchowa
  • Bolesna neuropatia cukrzycowa
  • Neuropatia autonomiczna
  • Uszkodzenia splotów i / lub korzeni nerwowych
  • Neuropatie czaszkowe (III, VI, VII)
  • Neuropatie z ucisku

leczenie: • kwas liponowy • witamina B1

25
Q

Cukrzyca - kwasica ketonowa

A
  • hiperglikemia + odwodnienie + kwasica metaboliczna
  • diureza osmotyczna, pragnienie, wielomocz, brak apetytu i zmęczenie, zaburzenia świadomości aż do śpiączki
  • bardzo rzadko objawy ogniskowe lub napady padaczkowe
  • nawodnienie i.v., insulinoterapia
26
Q

Cukrzyca – stan hiperglikemiczno - hiperosmolarny

A
  • najczęściej spotykana jako pierwsza manifestacja cukrzycy u osób starszych
  • może być sprowokowana udarem, zakażeniem, krwawieniem z przewodu pokarmowego
  • ostępująca senność aż do śpiączki
  • częste są objawy ogniskowe i napady padaczkowe
27
Q

Cukrzyca - hipoglikemia

A
  • przedawkowanie insuliny / leków doustnych
  • wyspiak
  • faza pobudzenia współczulnego
  • majaczenie
  • wieloogniskowe objawy uszkodzenia mózgu
  • epizody przypominające udar mózgu / TIA
  • napady padaczkowe (w tym stan padaczkowy)
  • zaburzenia świadomości i przytomności
28
Q

Hiponatremia

A
SIADH lub mózgowa utrata soli:
udar mózgu
uraz głowy
zapalenie opon mr
leki ( karbamazepina, SSRI)

• wynikają z hipoosmolalności i obrzęku wewnątrzkomórkowego:
– bóle głowy, nudności, zaburzenia orientacji,
– napady padaczkowe, śpiączka, ryzyko wgłobienia

29
Q

Zespół demielinizacji osmotycznej:

A
  • następstwo zbyt szybkiego wyrównywania hiponatremii
  • czynniki ryzyka: alkoholizm, niedożywienie, hipokaliemia
  • po okresie poprawy ostre objawy uszkodzenia mostu (tetrapareza, dyzartria, dysfagia, zespół zatrzaśnięcia) lub pozamostowo (np. parkinsonizm, pląsawica)
30
Q

Hipernatremia

A

ośrodkowa moczówka prosta (wtórna do chirurgicznego leczenia guzów przysadki)
• pacjenci z otępieniem, zaburzeniami świadomości
• drażliwość, wygórowanie odruchów, drżenie, mioklonie

31
Q

Hipokaliemia

A

obj. neurologiczne (z mięśni):
- niedowład proksymalny
- łatwa męczliwość
- rabdomioliza

32
Q

Hiperkalcemia

A
  • encefalopatia (zmiany osobowości, zmącenie, zaburzenia psychiczne, zab. funkcji poznawczych)
  • nerwowo-mięśniowe (niedowład proksymalny, męczliwość
33
Q

Hipokalcemia

A

• obwodowe:
- parestezje wokół ust i w dystalnych częściach kończyn,
- kurcze nadgarstków i stóp, kurcze mięśni (włącznie
z mm. krtani i oddechowymi);
- obj. Chvostka, obj. Trousseau

• ośrodkowe:
- napady padaczkowe, zmącenie, psychoza
- tężyczka utajona: możliwość rozpoznania na podstawie próby tężyczkowej w EMG
• postępowanie: suplementacja wapnia (i.v. lub p.o.);
leczenie przyczyny

34
Q

Hipermagnezemia:

A
  • niedowład kończyn, osłabienie odruchów głębokich

niekorzystny wpływ magnezu na czynność złącza nerwowomięśniowego w miastenii i zespole miastenicznym Lamberta- Eatona

35
Q

Powikłania neurologiczne niedoboru witaminy B1

A
  • Encefalopatia Wernickego
  • Zespół Korsakowa
  • Polineuropatia
  • Zwyrodnienie kory móżdżku
36
Q

Encefalopatia Wernickego

A

• Ostra encefalopatia

  • często u alkoholików,
  • niekiedy u kobiet w ciąży dotkniętych wymiotami ciężarnych
  • zaburzenia świadomości i przytomności, upośledzenie pamięci krótkotrwałej niekiedy z konfabulacjami)
  • podwójne widzenie, oczopląs poziomy/pionowy, porażenie międzyjądrowe, porażenie n. VI
  • Ataksja tułowia i kończyn dolnych
37
Q

Zespół Korsakowa

A

• Otępienie z zaburzeniami pamięci krótkoterminowej i konfabulacjami oraz niezdolność do zapamiętywania

38
Q

Niedobór witaminy B12

A
  • brak czynnika wewnętrznego (gastritis chronica atrophica)
  • stan po wycięciu żołądka lub zespoleniu omijającym
  • nowotwór żołądka
  • tasiemiec
  • celiakia
  • nadczynność tarczycy
  • dieta wegetariańska
39
Q

Powikłania neurologiczne w niedoborze witaminy B12

A
  • podostre zwyrodnienie rdzenia kręgowego (choroba sznurowa)
  • polineuropatia
  • otępienie
  • zanik nerwów wzrokowych
40
Q

Niedobór witaminy B6 (pirydoksyny)

A

• najczęściej skutek leczenia izoniazydem

  • symetryczna polineuropatia aksonalna, gł. czuciowa
  • dystalne odcinki kończyn, ale może obejmować jedynie kk dd
  • dominuje niedoczulica dotyku, bólu, temperatury
  • nadmiar witaminy B6 również może prowadzić do polineuropatii

• u noworodków: napady padaczkowe

41
Q

Niedobór witaminy E (α – tokoferolu)

A

• Przyczyny:
- zespół złego wchłaniania,
- upośledzony transport tłuszczów,
- mutacja w genie kodującym białka przenoszące α- tokoferol
• Najbardziej charakterystyczny: zespół ataksji rdzeniowomóżdżkowej z neuropatią

• Zespoły niedoborowe: polineuropatia aksonalna, dysautonomia, miopatia, porażenia opuszkowe, dystonia miokloniczna, napady padaczkowe

42
Q

Niedobór witaminy PP (niacyny)

A
  • zapalenie skóry
  • krwotoczne zapalenie śluzówek jamy ustnej i przewodu pokarmowego z biegunką
  • otępienie
  • polineuropatia
    • suplementacja razem z ryboflawiną i pirydoksyną
43
Q

Niedobór kwasu foliowego

A
  • u pacjentek w wieku rozrodczym chorych na padaczkę zaleca się suplementację
    • zespół zwyrodnienia sznurowego rdzenia
    • czynnik ryzyka udaru mózgu
44
Q

Niedobór witaminy D

A
  • zespół proksymalnego osłabienia i osteomalacja;
  • chód brodzący
  • osłabienie mięśni obręczy miedniczej,
  • złamania kości, bóle kostne, tężyczka, niedosłuch
45
Q

Polineuropatia alkoholowa

A

• dystalna niedoczulica niekiedy z bólem

- rzadziej niedowład dystalny (opadanie stóp)

46
Q

Toczeń rumieniowaty układowy

A
  • encefalopatia lub jej pojedyncze objawy
  • udar mózgu
  • jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • uszkodzenie nerwów czaszkowych
  • wieloogniskowe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego
  • polineuropatia, mononeuropatia mnoga
  • miopatia
  • objawy pozapiramidowe: pląsawica (2%) często jednostronna, kurcz powiek, kręcz karku
47
Q

Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic

A

Zapalenie tętnicy skroniowej powierzchownej i innych tętnic w obrębie głowy u osób w wieku > 50 lat

  • zaczerwienienie i tkliwość w okolicy skroniowej
  • stany podgorączkowe, utrata masy ciała, bóle stawów
  • bóle głowy lub twarzy
  • chromanie żuchwy
  • przejściowe zaniewidzenie (amaurosis fugax) lub TIA
  • udar mózgu

↑↑ CRP/OB; biopsja tętnicy skroniowej
Leczenie: kortykosteroidy

48
Q

Zespół Sjögrena

A
  • neuronopatia czuciowa
  • mielopatia
  • neuropatia nerwu trójdzielnego
49
Q

Zapalenia naczyń

A
  • udar mózgu

* mononeuropatia mnoga

50
Q

Zespół antyfosfolipidowy

A
  • TIA/udar mózgu

* pląsawica

51
Q

Czerwienica prawdziwa:

A
  • bóle i zawroty głowy
  • szumy uszne, zaburzenia widzenia
  • parestezje i bóle kończyn
  • udar mózgu
52
Q

Niedokrwistość z niedoboru żelaza:

A
  • zmęczenie
  • zawroty głowy
  • omdlenia
  • zespół niespokojnych nóg