Powikłania neurologiczne chorób ogólnoustrojowych i narządowych Flashcards
Encefalopatia ostra
= Zespół ostrego, rozlanego uszkodzenia mózgu
Objawy główne:
1. Zaburzenia świadomości i zachowania (niepokój, pobudzenie, zaburzenia uwagi, majaczenie, splątanie)
2. Zaburzenia przytomności (senność śpiączka)
3. Napady padaczkowe
• ruchy mimowolne (drżenie, mioklonie, pląsawica, asteryksja)
• dyzartria
• ataksja
• obustronny objaw Babińskiego i inne objawy piramidowe
Encefalopatia przewlekła
= zespół przewlekłego, rozlanego uszkodzenia mózgu:
Początkowo:
• Zaburzenia funkcji poznawczych (pamięci, mowy, orientacji, myślenia, praksji, gnozji, itp.)
• Zaburzenia emocjonalne (lęk, obniżenie nastroju i i napędu)
• Zaburzenia zachowania (apatia, agresja)
Potem:
• Objawy pozapiramidowe (parkinsonizm)
• Napady padaczkowe
• Objawy psychotyczne
Encefalopatia - etiologia
= Każdy czynnik działający w sposób uogólniony na mózg i zakłócający jego czynność może prowadzić do encefalopatii
- hipo/hiperglikemia
- nad/niedoczynność tarczycy
- udar cieplny
• Urazy
• Leki (lub ich odstawienie) i trucizny
reszta dalej
Przewlekła encefalopatia wątrobowa
- zaburzenia pisania, trudności w liczeniu i w wykonywaniu czynności wymagających sprawności manualnej
- zaburzenia psychiczne (depresja, euforia, drażliwość, zaburzenia pamięci)
- objawy ogniskowe (piramidowe, pozapiramidowe, móżdżkowe)
- napady padaczkowe
- zaburzenia ruchu gałek ocznych, opadanie powiek, anizokoria
- narastające zaburzenia przytomności (senność i dezorientacja z asteryksją, postępująca do śpiączki)
Czynniki prowokujące wystąpienie zaostrzenia EW
- Zwiększone spożycie pokarmów bogatych w białko
- Krwawienie z przewodu pokarmowego
- Zaburzenia elektrolitowe
- Zakażenia (zapalenie płuc, zakażenie układu moczowego)
- Inne ostre stany chorobowe (zawał serca, urazy)
- Wyczerpanie
Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - objawy
- Nagłe zaburzenia nastroju
- Odwrócenie rytmu dobowego
- Splątanie / dezorientacja
- Asteryksja (drżenie metaboliczne)
- Objawy ogniskowe (np. obustronny obj. Babińskiego)
- Zaburzenia przytomności do śpiączki włącznie
Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - diagno
- Cechy niewydolności wątroby
- Zwiększone stężenie amoniaku w surowicy
- EEG - symetryczne fale wolne (2-5 Hz) o wysokim woltażu - PYTANIE Z BAZY
- zwiększony sygnał w jądrach podkorowych (szczególnie w skorupie i w gałce bladej) w obrazach T1-zależnych RM
Encefalopatia wątrobowa - zaostrzenie - leczenie i rokowanie
- Laktuloza (50-100 ml na dobę)
- Ryfaksymina p.o. (3 x 0,4 g) (antybiotyk)
- Asparaginian ornityny i.v. lub p.o.
- Kwalifikacja do przeszczepienia wątroby
Długoterminowe – złe (< 40% przeżywa > 2 lata
Piorunująca encefalopatia wątrobowa
• W ciągu < 8 tygodni
• Głównym czynnikiem patogenetycznym jest obrzęk mózgu
• Postępowanie
- przeszczepienie wątroby
- objawowe leczenie obrzęku mózgu i zab. krzepnięcia
- hemoperfuzja i dializa albuminowa (MARS)
Encefalopatia nadciśnieniowa
= (odwracalna encefalopatia tylna – PRES)
- nagły wzrost ciśnienia tętniczego powyżej wartości kompensowanych przez autoregulację krążenia mózgowego
• Uszkodzenie bariery krew-mózg (zwłaszcza w tylnych częściach mózgu) prowadzące do przekrwienia, obrzęku i mikrokrwotoków
Przyczyny: ostra niewydolność nerek, guz chromochłonny nadnercza, rzucawka, leczenie immunosupresyjne (cyklosporyna)
Objawy:
ból głowy, zaburzenia świadomości postępujące do śpiączki, zaburzenia widzenia (łącznie ze ślepotą korową, napady padaczkowe)
Encefalopatia mocznicowa
- związana raczej z szybkością narastania stężeń mocznika niż z jego bezwzględnymi wartościami
- zaburzenia psychiczne (zmęczenie, zamącenie, omamy, złudzenia wzrokowe, majaczenie)
- asteryksja (drżenie metaboliczne)
- mioklonie
- napady padaczkowe
- objawy oponowe
Neuropatia mocznicowa
• dystalna symetryczna neuropatia czuciowo-ruchowa
• zespół niespokojnych nóg (40%)
• kurcze mięśni
• bolesna neuropatia (7%)
• zaburzenia autonomiczne (niedociśnienie ortostatyczne,
impotencja, zaburzenia potliwości
Zespół nierównowagi
- usuwanie mocznika z osocza nie idzie w parze z usuwaniem go z mózgu, co wytwarza gradient osmotyczny i przesunięcie wody do mózgu
- dolegliwości zaczynają się pod koniec dializy i ustępują w ciągu kilku godzin
- ból głowy, nudności, wymioty, kurcze mięśni, wytrzeszcz, majaczenie, napady padaczkowe
Powikłania dializoterapii
Zespół nierównowagi Neuropatia wtórna do przetoki tętniczo-żylnej Otępienie podializacyjne Krwiak podtwardówkowy Encefalopatia Wernickego
Niedoczynność tarczycy - encefalopatia i Zaburzenia funkcji poznawczych:
- spowolnienie, upośledzenie uwagi, senność
- niekiedy zaburzenia psychotyczne lub majaczenie
- śpiączka
Zaburzenia funkcji poznawczych:
• częsta przyczyna tzw. odwracalnego otępienia
Niedoczynność tarczycy - Miopatia
• podkliniczne uszkodzenie mięśni (↑ CK i zmiany miogenne w EMG) – 90% chorych
• klinicznie jawna miopatia z niedowładem, kurczami i
bolesnością mięśni, spowolnieniem ruchów, rzekomą
miotonią, uczuciem zwiększonej objętości mięśni (język, kończyny dolne) – 30-80%
Niedoczynność tarczycy - Neuropatia obwodowa
- Neuropatie z ucisku - głównie zespół cieśni nadgarstka (10%)
- polineuropatia obwodowa (podkliniczna u 17-60%) - łagodna i głównie czuciowa
Niedoczynność tarczycy - Uszkodzenia nerwów czaszkowych
- ubytki w polu widzenia (z powodu wtórnego powiększania się przysadki mózgowej)
- niedosłuch i szum w uszach (85%), dysfonia, nadciśnienie śródczaszkowe
Niedoczynność tarczycy - Zespół bezdechu sennego i zaburzenia napadowe
- obturacyjny i pochodzenia ośrodkowego
- poprawa nawet po 12 miesięcy eutyreozy
Zaburzenia napadowe:
• 20% pacjentów ma napady padaczkowe, nawracające
omdlenia lub napady upadków
Nadczynność tarczycy - Miopatia
• jedna z typowych klinicznych manifestacji choroby Gravesa i Basedowa
• niedowład (82%) i zaniki mięśni (48%) zwłaszcza w obręczy barkowej i miednicznej,
- zwykle z prawidłowymi lub nawet wygórowanymi odruchami (podobieństwo do choroby neuronu ruchowego)
• CK zwykle w normie; zmiany miogenne w EMG
Nadczynność tarczycy - Oftalmopatia
- Zmiany w obrębie powiek
- Zapalenie tkanek miękkich oczodołu
- Wytrzeszcz i zaburzenia ruchomości gałek ocznych
- Uszkodzenie rogówki i ucisk nerwu wzrokowego
• częsta i stanowiąca zagrożenie wzroku (25-50%)
• może być jednostronna i wystąpić przy eutyreozie
Nadczynność tarczycy - Zaburzenia psychiczne
• u większości chorych: bezsenność, zaburzenia uwagi,
drażliwość i chwiejność emocjonalna
• zespoły majaczeniowe z niepokojem
• depresja z apatią
Nadczynność tarczycy - Drżenie
- nasilone drżenie fizjologiczne
* najczęstszy objaw neurologiczny w nadczynności tarczycy
Cukrzyca - neuropatie
- Symetryczna dystalna polineuropatia czuciowo-ruchowa
- Bolesna neuropatia cukrzycowa
- Neuropatia autonomiczna
- Uszkodzenia splotów i / lub korzeni nerwowych
- Neuropatie czaszkowe (III, VI, VII)
- Neuropatie z ucisku
leczenie: • kwas liponowy • witamina B1
