Guzy rdzenia, mózgu, nerwów, przerzuty Flashcards
Guzy kanału kręgowego - rodzaje, diagno, leczenie ogólnie
- Stanowią 10% wszystkich pierwotnych guzów OUN
- Podział w zależności od ich umiejscowienia:
- Wewnątrztwardówkowe
- a. Wewnątrzrdzeniowe
- b. Zewnątrzrdzeniowe - Zewnątrzwardówkowe
- RM po podaniu środka kontrastowego
- Wycięcie chirurgiczne
- Śródoperacyjne monitorowanie neurofizjologiczne
wewnątrzrdzeniowe
80% z nich to glejaki (gł. w odc. szyjnym) lub wyściółczaki (gł. w okol. lędźwiowej i w ogonie końskim)
• wolno rosnące
•bóle pleców, bóle korzeniowe oraz czuciowo-ruchowe objawy ubytkowe
Zewnątrzrdzeniowe
- Nerwiak osłonkowy, wychodzący zwykle z korzeni tylnych nerwów rdzeniowych to najczęstszy guz u dorosłych, ból o rozkładzie korzeniowym
- Oponiak - gł. w odc. piersiowym
Zewnątrzwardówkowe
guzy łagodne: kostniak, kostniak płodowy, kostniako chrzęstniak, guz olbrzymiokomórkowy, naczyniak oraz ziarniniak eozynofilny • guzy złośliwe: guzy przerzutowe, szpiczak, struniak, kostniakomięsak, mięsak Ewinga
- stały ból
Nerwiak osłonkowy - epi
- z komórek Schwanna
- najczęściej z części przedsionkowej nerwu VIII
- z korzeni grzbietowych oraz z nerwów skórnych
- Często obustronne w nerwiakowłókniakowatości typu 2
- 80% guzów kąta mostowo-móżdżkowego u dorosłych
Nerwiak osłonkowy - objawy i leczenie
początkowo jednostronny niedosłuch odbiorczy, szum uszny oraz zaburzenia równowagi
• Później: PO TEJ SAMEJ STRONIE
- zaburzenia czynności nerwu V
- niedowład mięśni twarzy
- ataksja
- układowe zawroty głowy
• Później PO PRZECIWNEJ STRONIE DO USZKODZENIA: objawy piramidowe, wodogłowie, ciasnota śródczaszkowa, wygórowane odruchy ścięgniste, dodatni babinski
• Doszczętnie można wyciąć guzy wielkości < 2 cm,
zachowując jednocześnie słuch u 50-75% pacjentów
Nerwiakowłókniak
z niemielinizujących komórek Schwanna
z NF typu 1
• korzeni tylnych lub nerwów obwodowych
• Nerwiakowłókniaki skórne: małe niebolesne guzki
• Nerwiakowłókniaki korzeni nerwowych mogą
powodować ból i zaburzenia czuciowo-ruchowe
• W razie potrzeby paliatywne odbarczenie chirurgiczne
Nowotwory dające przerzuty do mózgu to w kolejności
rak płuca, sutka, czerniak, rak o nieznanym ognisku pierwotnym, rak jelita grubego lub odbytnicy, nerki, jądra lub tarczycy
Przerzuty często powodujące krwotoki
czerniak,
kosmówczak,
rak nerki,
tarczycy lub płuca
Przerzuty do mózgu - epi i rokowanie
- mnogie w 70-80% • 80% przerzutów nadnamiotowo • Guzy wychodzące z miednicy mają predylekcję do tylnego dołu czaszki - rokowanie chujowe, kilka miesięcy max
Przerzuty do mózgu - objawy i diagno
- bóle głowy, zmiany zachowania oraz ogniskowe objawy ubytkowe (niedowład, niedoczulica, niestabilność chodu oraz zaburzenia widzenia)
- 10-20%: napady padaczkowe
- 5%: krwotok śródczaszkowy
• W TK pojedynczy przerzut u 40%, a 60% ma mnogie
Przerzuty do mózgu - leczenie
• Kortykosteroid gdy objawowy obrzęki mózgu
• Lek przeciwpadaczkowy jak napady
- resekcja jak pojedynczy z ogarniętym nowotworem pierwotnym
- Napromienianie całego mózgu - mnogie
- Radiochirurgia stereotaktyczna gdy: 1-3 guzów przerzutowych u chorych, których wcześniej poddano radioterapii lub z małym pojedynczym przerzutem do mózgu bez istotnego efektu guza
- chemioterapia nieprzydatna bo nie przechodzi albo niewrażliwe
Przerzuty do rdzenia kręgowego/kręgosłupa - epi i rokowanie
Nadtwardówkowy ucisk rdzenia kręgowego to stan naglący
• W 10-20% przypadków jest pierwszym objawem nowotworu
• W 60% przypadków przerzuty dające objawy kliniczne występują w piersiowym odcinku
Mediana czasu przeżycia: 6-10 miesięcy
Przerzuty do rdzenia kręgowego/kręgosłupa - objawy
Ból pleców u 95% - ma tendencję do większego natężenia w pozycji leżącej i budzi pacjenta w nocy
• U 75% pacjentów występuje niedowład, poziom zaburzeń czucia
• Zatrzymanie moczu z przepełnieniem pęcherza oraz paraplegia u pacjentów z zaawansowaną chorobą
• Objaw Lhermitte’a gdy w szyjnym
Przerzuty do rdzenia kręgowego/kręgosłupa - leczenie
• Radioterapia jest preferowana
• Kortykosteroidy
• NLPZ, opioidy, profilaktyka przeciwzakrzepowa i
przeciwodleżynowa, fizjoterapia
Leczenie chirurgiczne jeżeli występuje niestabilność kręgosłupa