MONOGENOPATIE Flashcards
Achondroplazja - etio
- AD, 100% penetracja genu
- FGFR3 (receptor dla czynnika wzrostu fibroblastów) o typie utraty funkcji
Achondroplazja - fenotyp
skrócenie kończyn przy prawidłowej długości tułowia, skrzywienie kręgosłupa,
łukowate wygięcie kości piszczelowych,
niskorosłość
Zespół Marfana - etio
- AD, wysoka penetracja, zmienna ekspresja
- FBN1 (gen fibryliny)
- defekt włókien sprężystych, tworzenia łańcuchów alfa kolagenu
- rozpoznanie wyłącznie na podstawie kryteriów klinicznych
Zespół Marfana - fenotyp
nadmiernie rozciągliwa skóra, nadmierna ruchomość stawów, skrzywienie kręgosłupa, tętniaki aorty, wypadanie płatka zastawki mitralnej, wady wzroku
Choroba Huntingtona - etio
AD
choroba z grupy TREAD
mutacja w genie HD, kodującym białko huntingtynę
antycypacja!
Choroba Huntingtona - powtórzenia
wzrost liczby powtórzeń tripletu CAG na końcu 5’ genu HD
30-35 powtórzeń => stan graniczny (przedmutacyjny)
> 36 powtórzeń => choroba
> 50 powtórzeń => ryzyko wczesnego rozwoju choroby
Osteogenesis imperfecta - etio
AD
mutacją genu dla łańcucha alfa kolagenu I (COL1A1 lub COL1A2)
– zmniejszona produkcja / nieprawidłowa struktura kolagenu 1
Osteogenesis imperfecta - fenotyp
złamania wewnątrzmaciczne,
IUGR, ułożenie „żaby“
niebieskie białkówki oka
Zespół Aperta
AD
mutacja w genie FGFR2 (dla receptora 2 czynnika wzrostu fibroblastów)
obustronne zarośnięcie szwu wieńcowego => czaszka w kształcie liścia koniczyny
hiperteloryzm, rozszczep podniebienia, niepełnosprawność intelektualna,
wws, syndaktylia
Zespół Crouzona
AD
mutacja w genie FGFR2 (dla receptora 2 czynnika wzrostu fibroblastów)
obustronne zarośnięcie szwu wieńcowego => czaszka w kształcie liścia koniczyny
hiperteloryzm, proptosis, haczykowaty nos
Fenyloketonuria
AR
delecją i mutacją genu PAH (hydroksylazy fenyloalaniny)
w pierwszych tygodniach życia - uporczywe wymioty, nieprzyjemny zapach potu i moczu, zmiany skórne
Mukowiscydoza
AR
najczęstsza choroba dziedziczna u osób rasy białej
badania genetyczne wykonywane w przypadku problemów z płodnością u mężczyzn:
1) kariotyp
2) mutacje genu CFTR inne niż mukowiscydoza (=> zagęszczenie spermy)
3) mikrodelecje chromosomu Y
Rdzeniowy zanik mięśni
AR
mutacja w genie SMN1
osłabienie mm szkieletowych
Lizosomalne choroby spichrzeniowe
choroba Gauchera
mukopolisacharydoza typu 1 (MPS 1, choroba Hurler)
Zespół Smitha-Lesliego-Opitza
choroba Gauchera
AR
- mutacja w genie GBA
– powoduje to niedobór glukocerebrozydazy
– objawy: hepatosplenomegalia, defekty kostne
mukopolisacharydoza typu 1 (MPS 1, choroba Hurler)
AR
- mutacja w genie IDUA
– powoduje to niedobór a-L-iduronidazy
– maszkaronizm, karłowatość, upośledzenie umysłowe, hepatosplenomegalia
Zespół Smitha-Lesliego-Opitza
AR
- mutacja genu dla reduktazy 7-dihydrocholesterolu
- niedobór wzrostu, dysmorfie twarzy, zmiany w obrębie kończyn, wady narządów moczowopłciowych i serca
Dziedziczenie dominujące sprzężone z chromosomem X
Zespół Retta
Zespół łamliwego chromosomu X (fraX)
Zespół Retta
MECP2 - koduje czynnik transkrypcyjny w neuronach
tylko dziewczynki, u chłopców letalny
upośledzenie umysłowe, spastyczność, padaczka, kalectwo w 10rż
Zespół łamliwego chromosomu X (fraX)
FMR1, powtórzenia tripletu CGG, występuje zjawisko antycypacji!
duże jądra, duże uszy, bladoniebieskie tęczówki
hipotonia, u dzieci autyzm i opóźnienie rozwoju psychoruchowego
choroby związane z powtórzeniami tripletów nukleotydowych
CGG => fraX
CAG => choroba Huntingtona
GAA => ataksja Friedreicha
CTG => dystrofia miotoniczna typu I
Dziedziczenie recesywne związane z chromosomem X
hemofilia daltonizm mukopolisacharydoza typu II (MPS II, zespół Hunter) Dystrofia mięśniowa Duchenne'a Dystrofia mięśniowa Beckera
hemofilia
hemofilia A- niedobór czynnika krzepnięcia VIII
hemofilia B => niedobór czynnika krzepnięcia IX
Dystrofia mięśniowa Duchenne’a
mutacja genu DMD dla dystrofiny - brak
pierwsze objawy pojawiają się w wieku 3-5 lat
u nosicielek może występować kardiomiopatia rozstrzeniowa
kaczkowaty chód, problemy z wchodzeniem po schodach, przerost łydek
wstawanie „po sobie” (objaw Gowersa)
Dystrofia mięśniowa Beckera
mutacja genu DMD dla dystrofiny - obniżona funkcja, ale nie brak
pierwsze objawy pojawiają się w 20 rż
zanik mięśni kończyn dolnych, potem górnych, postępujące inwalidztwo
efekt progowy, heteroplazmia
objawy pojawiają się, kiedy mutacja wystąpi w wystarczająco dużej liczbie mitochondriów
zespół MELAS
mutacja w obrębie genu tRNA leucyny w mtDNA
miopatia mitochondrialna, incydenty udaropodobne, kwasica, encefalopatia
zespół MERRF
spowodowana mutacją w mtDNA
padaczka miokloniczna z poszarpanymi włóknami czerwonymi
zespół LHON
również spowodowana mutacją w mtDNA
dziedziczna neuropatia nerwu wzrokowego
