Hoorcollege 16-10 Flashcards
operatieve opties humerusfractuur
- K draden; bij kinderen
- intramedullaire pen
- plaatosteosynthese
- prothese
ligamenten elleboog
- anterior bundle (AMCL); valgus stabilisator
- laterale collaterale ligament;
ligament annulare
radiale collaterale ligament
laterale ulnaire collaterale ligament - Posterior bundle (PMCL)
Verschil eenvoudig en complex elleboogluxaties
eenvoudig; alleen ligament letsel
complex; ook andere structuren kapot
opties operatie elleboogluxatie
- dynamische fixateur
behandeling distale radius fracturen
- conservatief
- K draad fixatie
- fixateur externe
- plaat volair/ dorsaal
pathofysiologie carpaal tunnel syndroom
o Drukverhoging in carpale tunnel
o Ischemie n. medianus
o Verminderde zenuwgeleiding
Paresthesieën
Sensibele uitval
Pijn
Krachtsverlies/atrofie duimmuis
klinische diagnose carpaal tunnel syndroom
o Pijnlijke tintelingen (vaak ’s nachts)
o Lokalisatie: digitus 1 t/m 4 (medianus gebied)
o Verminderde sensibiliteit
o Pijn in onderarm, elleboog en bovenarm
o Wapperen met handen geeft vaak verlichting (Flick)
o Krachtafname ABP en Opp (Thenar spieren)
lichamelijk onderzoek carpaal tunnel syndroom
o Inspectie
o Palpatie
o Functioneel
o Tinel/Test van Phalen/Carpaal Tunnel Compressie
o EMG/Echo
o Goede anamnese en LO gevoeliger dan EMG
conservatie behandelopties carpaal tunnel syndroom
Expectatief
Nachtspalken
Corticosteroïd injecties
indicaties operatieve behandeling carpaal tunnel syndroom
Bij gering effect conservatieve therapie
Bij atrofie duimmuis
Bij continu gevoelsvermindering vingers
wat is een ‘trigger finger’
- Pijn bij buigen en ‘hokken’ bij strekken door zwelling in de pees en/of vernauwing peesschede
Diagnostiek trigger finger
hokken van vingers bij extensie
o Pijn volair MCP gewricht bij bewegen
o Palpatie volair MCP is pijnlijk
o Lokaal palpabele zwelling volair van MCP
Behandeling trigger finger
o Gering kortdurende klachten (expectatief)
Aanpassen ADL i.c.m. ontstekingsremmers en/of spalk (max. 6 maanden last)
Hinderlijke klachten: corticosteroïd injectie
o Onvoldoende resultaat: chirurgie (lokaal)
Mogelijke complicaties: zenuwlestel, bowstringing, infectie: cave panaritium
wat is Tendovaginitis van De Quervain
- Irritaties pezen eerste extensor compartiment
o Pijn
o Beperkte functie duim
o Zwelling radiale zijde pols
pathofysiologie tendovaginitis van de Quervain
o Door relatieve vernauwingen (anatomische variatie) van eerste extensor compartiment irritatie van APL en EPB pezen
o Cave: CMC-1 artrose
Diagnostiek de Quervain
o Lokalisatie is eerste extensor compartiment
Roodheid, zwelling en crepitaties
Pijn bij palpatie
Circumductie test CMC-1
Test van Finkelstein
Behandeling de Quervain
o Conservatief
Aanpassen ADL
Klachten minder ernstig en recent: expectatief/analgetica
Spalk/oefentherapie
Bij persisterende klachten: corticosteroïd injecties (80% respons)
o Operatief
Operatief klieven 1e extensor compartiment
Mogelijke complicaties: letsel oppervlakkige tak n. radialis
indicaties corticosteroïden injecties
o CTS
o Triggervingers
o Quervain
o Neuromen (diagnostisch)
o Duimbasis slijtage
bijwerkingen corticosteroïden injecties
o Hypopigmentatie
o Peesbeschadiging, peesruptuur
o Neuropraxie of zenuwbeschadiging
o Atrofie subcutis
o Gestoorde wondgenezing
vormen ganglion hand/ pols
o Peesschede ganglion
o Mucoid cyste
Uitgaande van DIP gewricht
o Radiovolair polsganglion
Uitgaande van radio-naviculair gewrichtskapsel
o Dorsaal polsganglion
Uitgaande van scapho-lunair ligament
symptomen ganglion hand/ pols
o Meestal geen klachten
o Pijnklachten bij bewegingen
o Mechanische klachten
o Esthetische klachten
diagnostiek ganglion hand/ pols
o Bij palpatie vaste zwelling
o Puncteren
o Diafanie (transilluminatie lichtbron schijnen)
o Echografie
o Röntgenfoto bij verdenking op artrose of polsinstabiliteit
behandeling ganglion hand/ pols
o Expectatief
o Punctie: cave arteria radialis!
o Chirurgisch
Mogelijke complicaties: infectie, nabloeding, stijfheid, recidief (1-40%)
o Aanvullend onderzoek: SL lesie, midcarpale laxiteit, STT (handwortel) artrose, DIP artrose
o Cave carpal boss!
symptomen artrose CMC 1
o Gewrichtspijn
o Stijfheid
o Functiebeperking
- Gewrichten: duimbasis (CMC-1), PIP en DIP
oorzaken artrose CMC 1
o Langdurige mechanische belasting
o Trauma
o Instabiliteit gewricht
o Zonder oorzaak (primaire artrose)
o Inflammatoir (bv. RA)
lichamelijk onderzoek artrose CMC 1
o Benige verdikkingen van gewrichten
o Collaps van de duim
o Mobiliteit van de pols
o Mobiliteit van de hand en vingergewrichten
o Kracht van de handspieren
o Voor CMC-1: grinding test
conservatieve behandeling artrose CMC 1
Rust en ondersteuning pijnreductie
CMC-1 gewricht in functionele stand meer gewricht congruentie = stabiliteit
Modificaties in gebruik, aanpassing activiteiten
Injectie
operatieve behandeling artrose CMC 1
Trapeziectomie
Artrodese
Trapeziectomie met ligament reconstructie (bv. volgens Weilby)
o CMC-1 prothesen
diagnostiek mallet vinger
o Permanente flexie stand DIP
o Actieve extensie onmogelijk
o Lokale zwelling dorsum DIP
o Swann-neck deformity (vaak na langere tijd)
o Röntgenonderzoek ter uitsluiting van ossale mallet met groter fragment
conservatieve behandeling mallet vinger
malletspalk indien tendinogeen of kleine avulsie
Spalkpositie zeer van belang
* Custom made
* 6-8 weken zonder dat top 1x buigt
Instructie/begeleiding
* Verzorging hand
* Afbouwen spalk
* Opbouwen belasting
operatieve behandeling mallet vinger
Ossale Mallet bijna altijd operatie-indicatie, want intra-articulair
Bij >30% fractuur gewrichtsoppervlak: osteosynthese
wat is de ziekte van Dupuytren
fibromatose met contractuur Palmair Aponeurose
klinische presentatie ziekte van Dupuytren
fibromatose met contractuur Palmair Aponeurose
behandeling ziekte van Dupuytren
altijd operatief!!
Fasciotomie: doornemen streng
* Open
* Percutaan
Fasciectomie: verwijderen van streng (selectieve/totale fasciectomie)
Collagenase
Cave
verschil artritis/ artrose
- Artrose vaak startpijn
- Artritis is niet per se een rood/warm gewricht denken aan septische artritis
- Artritis gezwollen gewricht
handartrose verschil 2 soorten
o Heberden zit in DIP; zijn osteofyten
o Bouchard zit in PIP; zijn osteofyten
kenmerken inflammatoire handpijn
- ochtendpijn
- synovitis zwelling
- ochtendstijfheid >1 uur
- BSE verhoogd
kenmerken niet-inflammatoire handpijn
- pijn in de avond, bij belasten
- klein beetje zwelling of helemaal niet
- ochtendstijfheid < 45 minuten
- BSE niet verhoogd
Handproblemen bij chronische artritis
1) chronische artritis
2) oprekken van banden
3) subluxaties van gewrichten
4) momenten van pezen gaan anders lopen
gevolgen dat pezen anders gaan lopen bij chronische artritis
- Subluxaties MCPs
- Radiarie deviate van de pols
- Ulnaire deviatie van de vinger
- Zwanenhalsdeformaties en boutonnière van de vingers
Atrofie middenhandsspieren ze kunnen niet goed hun werk doen
ziekte met destructie van gewrichtsoppervlakten hand/ pols
- Inflammatoire auto-immuun gewrichtsontstekingen
o RA
o Artritis psoriatica - Degeneratieve gewrichtsziekten
o Artrose - Kritsalarthropathieën
o Jicht (uraatkristallen)
o Pseudojicht
kenmerken reumatoïde artritis
- Systemische auto-immuunziekte
- Symmetrische polyartritis (4 of meer) van de kleine hand- en voetgewrichten
o Artritis psoriatica heeft polyartritis - Ochtendstijfheid
- Gewrichtserosies
- Reumafactoren in 70% positief
o ACPA is specifieker/sensitiever, of anti-CCP - Synoviale zwelling gewrichten/pezen/bursae
handproblemen bij reumatoïde artritis
- Artritis (pols/MCP/PIP)
o Artrose doet zelden pols - Kraakbeenverlies toegenomen slijtage (secundaire artrose)
- Erosies
- Standsafwijkingen
- Ontstekingen van peesscheden peesrupturen
kermerken artritis psoriatica
- Treedt op bij 7-42% van de patiënten met psoriasis
- Voornamelijk artritis van de grote gewrichten
- Soms artritis van de handgewrichten met name in DIP, maar soms ook andere handgewrichten
- In het algemeen milder beloop dan RA
- Nagels lijken wel schimmelnagels (door psoriasis)
- Hierbij is er zwelling buiten de anatomische grenzen, dus een hele gezwollen vinger: dactylitis/worstvinger. Dit is heel kenmerkend voor voor spondylartropathieën
wat voor kristallen bij jicht en pseudojicht
- Jicht uraatkristallen
- Pseudojicht pyrofosfaatkristallen
problemen hand bij SLE
o Uitgebreide standsafwijkingen
o Geen aantasting van kraakbeen
o Geen erosies
verschil locaties RA en jicht
: RA in PIP en MCPs, jicht in DIPs
kenmerken jicht
- Aanvalsgewijs optredende artritis van bij voorkeur MTP-1, enkel, knie
- Chronische artritis komt voor
- Met name bij ouderen soms chronische artritis van de handgewrichten, die lijkt op RA
- Ernstige destructieve artritis kan optreden door tophi (ophopingen jichtkristallen)
op röntgen; uraatkristallen te zien
kenmerken pseudojicht
- Aanvalsgewijs optredende artritis
- Artritis niet chronisch
- Met name in gewrichten waar al artrose is
- Voorkeurslocaties: knieën en polsen
behandeling handartrose
- Orthesen (kleine spalkjes)
o Belangrijkste functie: stabilisatie van een kapot gewricht (minder beweeglijkheid)
o Orthesen voorkomen geen standsverandering - Medicamenteus
o Paracetamol (eerste keuze)
o NSAIDs
o Hydroxychloroquine werkt niet! - Operatief
o CMC1-artrose
