Hjúkrun sjúklinga á skurðstofu Flashcards
Hverjar eru helstu breytingar á skurðaðgerðum (nýtækni)?
- Í auknu mæli farið að gera flóknari aðgerðir þannig að þær eru minna inngrip fyrir sjúklinginn (t.d TAVI)
- Robot skurðaðgerðir
- Transplantaðgerðir
- Svæfingalyf hafa þróast (minni ógleði, uppköst eftir aðgerð, betri verkjalyfjameðferð)
Ákvörðun um aðgerð byggist á… ?
- Að staðfesta sjúkdómsgreiningu: Biopsy, exploratory laparotomy eða laparoscopy
- Lækna: fjarlægja tumor eða bólgin botnlanga
- Viðgerð: kviðslit, græða sár
- Endurbygging eða lýtaaðgerð: brjóstaðgerðir, andlitslyfting
- Endurhæfinga aðgerðir: liðskipti aðgerðir t.d hjá sjúkl með osteoarthritis
Hvað er AORN hugtakalíkanið ? - umönnun
- Fyrstu 3 þættirnir endurspegla hugtök sem tengjast viðfangsefnum skurðhjúkrunar og eru hjúkrunagreiningar, meðferðir og útkoma sjúklings
- Fjórði þátturinn tengist heilbrigðiskerfinu
- Líkanið er notað til að endurspegla sambnd hjúkrunar og bestu mögulegu útkomu sjúklinga
Hvert er hlutverk aðgerðahjúkrunafræðings?
- Undirbúningur á skurðstofu fyrir skurðaðgerðir - tiltekt f. aðgerðir
- Aðstoð við aðgerðir
- Ber ábyrgð á að viðhalda aðgerðarsvæðinu dauðhreinsuðu - sterilu
- Öryggisþættir á skurðstofu, talning, notkun tækja
- Frágangur e. aðgerðir - lok aðgerða öryggisatriði
- Þrif áhalda og dauðhreinsun á áhöldum
Hvað þarf upplýst samþykki að innihalda (fyrir skipulagaða aðgerð) ?
Skal vera skriflegt
Á að innihalda:
- Útskýringu á aðgerð og áhættu
- Lýsingu á ávinningi og valkostum
- Bjóða upp á að spyrja spurninga um aðgerðina
- Gera sjúkl grein fyrir að hann getur hætt við aðgerðina
- Sjúkl upplýstur um mögulegar breytingar sem getur þurft að gera á hefðbundinni aðgerð s.s opna úr speglunaraðgerð
- Hjúkrunafr tryggir að samþykkisblað sé undirritað áður en sjúkl fær forlyfjagjöf fyrir aðgerð og það fylgi honum á skurðstofu
Hvað er Perioperative tímabil?
- Tímabilið fyrir aðgerð (preoperative phase): Frá því aðgerð er ákveðin og þar til sjúklingur er fluttur á skurðstofu
- Tímabilið í aðgerð (Intraoperative phase): Frá þí sjúklingur er fluttur á skurðstofu þar til honum er skilað á vöknun PACU (pst anesthesia care unit)
- Tímabilið eftir aðgerð (Postoperative phase): Frá því að sjúklingur kemur á vöknun til útskriftar eða loka eftirlits
Tegund aðgerðar kemur fram í endingu á aðgerðarnafni
> -ectomy: líffæri eða kirtill fjarlægð
-rraphy: fært til betri vegar (skeytt saman)
-ostomy: opna út á yfirborð (Stoma)
-plasty: endurgera, byggja upp vef aftur
-scopy: speglun, skoða að innan, kanna
Hvernig minnkum við skurðsárasýkingar?
-Stjórn á umhverfi - umferðastjórnun
> Opið svæði (Unrestricted Zone)
> Hálf opið svæði
> Lokað svæði
- Smitgát
- Dauðhreinsun verkfæra
- Steril vinnubrögð
Hvaða sýkingar eru næstalgengastar á sjúkrahúsum hjá sjúklingum ?
SKurðsárasýkingar
- Af þeim 27millj. einstaklinga sem fara í skurðaðgerð fá um 500þús sýkingar og 40-60% þeirra hefði mátt koma í veg fyrir
- Um 100þús (af þessum 500þús) geta átt hættu á að deyja vegna beinna eða óbeinna áhrifa þessara sýkinga
Skilgreiningar:
- Dauðhreinsað svæði
- Sótthreinsun húðar sjúklings
- Dauðhreinsað svæði: það svæði sem er undirbúið fyrir aðgerð með verkfærum, lökum
- Sótthreinsun húðar sjúklings: skurðsvæði, eins sótthreinsað og hægt er
Skilgreiningar:
- Asepsis
- Aseptísk tækni
- Sterilt
- Asepsis: það að vera laus við örverur sem valda sýkingu/ sýklun
- Aseptísk tækni: Vinnubrögð sem byggja á þekkingu og grundvallarreglum sem hafa það að markmiði að koma í veg fyrir mengun af örverum (viðhalda asepsis)
- Sterilt: laust við örverur = dauðhreinsað
Hvað er smitgát?
- þær aðferðir sem notaðar eru til þess að koma í veg fyrir sýkingar og hindra útbreiðslu þeirra jafnt hjá sjúklingum sem og starfsmönnum
- þekkja smitleiðir
- þrif og hreinlæti í vinnubrögðum og umhverfi
- Allir ábyrgir
Hverjar eru helstu sótthreinsunaraðferðir skurðstofu?
- Gufa undir þrýstingi, hiti 134°-120°: algegnast í notkun (autoclavar)
- Ethylene oxide gas, vörur viðkvæmar fyrir hita: langur geymslutími, t.d hanskar
- Plasma, gas lágt hitastig
- Gluteraldehyde vökvar, fiberspeglunartæki, maga-ristil ofl
- Sérhannaðar þvottavélar
Hver er tilgangur grundvallarvarúðar og hvað nær hún yfir?
- Er ætlað að draga úr smithættu frá þekktum og óþekktum smituppsprettum innan spítala
- Grundvallarvarúð nær yfir:
> Blóð
> Alla líkamsvessa (nema sviti) og hægðir, hvort sem þeir innihalda sýnilegt blóð eða ekki
> Húð sem ekki er heil
> slímhúðir
Grundvallarleiðbeiningar Asepsis vinnubrögð á skurðstofu
- Allt sem er á dauðhreinsaða svæðinu verður að vera dauðhreinsað
- Sloppar eru dauðhreinsaðir að framan frá brjósthæð að mjöðmum
- Steril lök eru notuð til að útbúa steril svæði
- Eingöngu borðplötur dúkaðar dauðhreinsuðum lökum eru steril ekki það sem hangir niður
- Hreyfingar teymis í aðgerð er frá sterilu til sterils eingöngu
Grundvallarleiðbeiningar - Aseptísk vinnubrögð
- Lágmarkshreyfing í 30cm fjarlægð frá dauðhreinsuðu svæði
- Ef brot verða á dauðhreinsuðu svæði er litið á það sem mengað
- Fylgjast þarf vel með öllu sterila svæðinu - ef grunur leikur á um að eh hlutur sér ósteríll á að líta á hann sem ósterilan
- Opna sterila hluti eins nálægt þeim tíma sem á að nota hann
