Flýtibatameðferð

Question 1

Hvað er flýtibati - flýtibatameðferð?

Enhanced Recovery After Surgery (ERAS)

Answer 1

• Samþætting margra þátta í meðferðarferli skurðsjúklinga, byggðir á gagnreyndri þekkingu
• Aðalmarkmið er að veita meðferð sem bætir batta og að sjúkl nái hraðar fyrri virkni sinni
• Takist það er útkoman styttri legutími, færri fylgikvillar og þá minni kostnaður
• ERAS sjúkl útskrifast 2,5 dögum fyrr en hinir. Nær 50% munur á tíðni fylgikvillla - færri. Enginn munur á tíðni endurinnlagna eða dánartíðni

Question 2

Gagnreyndar leiðbeiningar um ERAS miða að því að…. ?

Answer 2

• Draga úr streituálagi og insúlínónæmi með margþættum aðferðum til að viðhalda lífeðlisfræðilegri virkni flýta bata
• Hraða því að jafnvægi komist á að nýju
• Samlegðaráhrif nást fram með því að beita mörgum ólíkum aðferðum samtímis
• Mest af leiðbeiningum um flýtibatameðferð er frá colo-rectal aðgerðum, hefur breist út til annarra sérgreina

Question 3

Hvernig eru reglurnar um föstu fyrir aðgerð?

Answer 3

Lágmarka föstu og kolvetnahleðslu
- Ekki fasta lengur en nauðsynlegt er; 6 klst á fasta fæðu, 2 klst á tæra drykki

Question 4

Hverjir eru kostir þess að drekka Pre op kvöldið fyrir og að morgni aðgerðar?

Answer 4

Draga úr neikvæðum áhrifum föstu
- Dregur úr insúlínviðnámi og Hyperglycemiu
- Drekka 4 drykki að kvöldi og 2 að morgni
- Dregur úr þörf á vökvagjöf í aðgerð

Question 5

Hvað gerir verkjameðferðin?

Answer 5

• Miðar að því að stilla verki, auðvelda hreyfingu og lágmarka áhrif á meltingu
• Samþætt verkjameðferð, gefa lyf úr öðrum lyfjaflokkum til að draga úr þörf fyrir og aukaverkunum ópíóða (Paracetamól grunnlyf, NSAID)

Question 6

Afhverju þarf að fjarlægja íhluti snemma s.s þvaglegg?

Answer 6

Nota þvaglegg aðeins í 1-2 sólarhringa til að draga úr hættu á þvagfærasýkingu og auðvelda hreyfingu
- þvagleggur er ekki nauðsyn hjá sjúkl á epiduraldreypi nema í 1 sólarhring

Question 7

Afhverju er mikilvægt að hefja snemma po inntöku og örvun á garnastarfsemi?

Answer 7

Margir þættir auka hættu á þarmalömun eftir aðgerð
- Marktækt lægri tíðni anstomusuleka, lungnabólgu og dánartíðni hjá sjúklingum sem byrja snemma að borða
* stytta föstu eins og hægt er
* Drekka næringardrykki aðgerðarkövldið og byrja snemma fæðuinntekt
* Afipran
* Tyggigúmmí (30mín x3/dag), flýtir losun vinds og fyrstu hægðum
* Regluleg gjöf hægðalyfja

Question 8

Afhverju er mikilvægt að hefa hreyfingu snemma?

Answer 8

• Tengist beint árangursríkri útkomu
• Draga úr hættu:
• vöðvarýrnun, máttleysi, insúlínviðnámi
• ýmsum fylgikvillum frá lungum, blóðrás, meltingarvegi
• Ileus
• Minnkar verki
• Byrja strax aðgerðarkvöldið, síðan aukið
• Dæmi: dagur 1-2: ganga x3-4 og sitja í stól 2-4klst
• Sjúklingur fái hvatningu og stuðning til að fara frarm úr, ganga og sitja í stól

Question 9

Hverjar eru útskriftarkríteríur ?

Answer 9

• Geti borðað og drukkið
• Hafi náð fyrri hreyfigetu
• Meltingarstarfsemi komin í gang
• PO verkjalyf duga (< 4 á NRS )