HC9.5 Flashcards
wat zijn de 3 functies die samenkomen in de bekken?
bekkens en kleine bekken bevatten de geslachtsorganen –> voortplanting
urinewegstelsel en darmen komen erop uit –> uitscheiden afvalstoffen
wervelkolom en dijbenen zitten vast aan het bekken –> houding
waarom is het bekken sevig?
allemaal verbonden met ligamenten:
- sacrum naar spina ischiadicum loopt = lig. - sacrospinale
- sacrum naar tuber ischiadicum = lig. sacrotuberale
zorgen ervoor dat het sacrum gefixeerd is
uit welke onderdelen ontstaat het os coxae?
os ilium (darmbeen --> darmen rusten erop) os pubis (schaambeen) os ischium (zitbeen)
uit welke 2 delen bestaat het bekken?
pelvis major (grotebekken = ruimte tussen vleugeles/os ilium) - darmen ---> boven linea terminalis pelvis minor (kleine bekken = trechtervormige deel waar je doorheen kijkt) ---> onder linea terminalis - blaas en baarmoeder - heeft wand -heeft bekkenbodem
door welke spierlagen wordt de wand van de pelvis minor gesloten?
- piriforme spier (gaat naar grootste gat): m. piriformis
- obturator internus muscle: m. obturatorius
- -> zit voor het gat / foramen obturatorius (gaat door kleine, onderste gat)
welke 2 gaten ontstaan door de twee ligamenten?
bovenste gat = foramen ischiadicum majus
onderste gat = foramen ischiadicum minus
wat is de functie van beide spieren, piriformis en obturatorius??
gaan naar bovenbeen/hechten aan femur: zorgen voor rotatie en abductie van het dijbeen
vormen binnenwand van het kleine bekken
door welke spiergroep wordt het kleine bekken aan de onderkant afgesloten en wat is hun functie?
bekkenbodemspieren
= diaphragma pelvis
houden bekkenbodem-organen op hun plek te houden en stevigheid geven
gebruikt bij deficatie en mixie (puborectale spier: trekt rectum in hoek en bij ontspannen staat rectum recht)
vangen buikdruk op door samen te spannen
- m. coccygeus
- levator-ani spieren
- m.puborectale spier: begint bij os pubis, loopt achter rectum
- m. pubococcygeus spier
- m. iliococcygeus: begint bij coccygeus en loopt naar de arcus tendineus
hoe heet de opening aan de voorzijde?
levatorpoort
wat is het diaphragma urogenitale
bindweefselplaat met spier erboven op
sluit levator poort af en zit vast aan onderste ramus os pubis
laat kleine opening aan voorzijde over = opening voor de urethra en arterien en zenuwen doorheen
sphincter bevindt zich in het diaphragma urogenitale
uitwendige penis?
penis en het scrotum
welke 3 zwellichamen?
corpus cavernosum 2x
loopt naar lateraal weg (crus penis) waar die vastzit aan onderste ramus os pubis en membranen perinae
centraal = corpus spongiosum penis: urethra loopt hierin
vast aan de wortel van de penis = bulbus penis
boven springt glans penis
welke zenuw en spieren spelen een rol bij de penis?
zenuw = n. pudendus = gemengde = sensorische (naar glans penis en huid penis naar hersenen) en motorische zenuwen (sturen spieren aan die zich daar bevinden:
- spieren rond zwellichamen om om crus penis = m. ischiocavernosus
om bulbus penis = m. bulnospongiosus (belangrijk voor de ejaculatie)
waar komt de bloedvoorziening?
a. en v. pudenda die uit iliaca interna komen en die uit iliaca communis komen
penis en alle spieren worden voorzien
hoe is bloedvoorziening scroctum?
bloed uit a. pudenda externa, uit a. femoralis vertakt
sensorische info ook anders: van de genitale ramus van de n. genitofemoralis en de n. ilio-inguinalis die door het lieskanaal lopen (=2)
Drie belangrijke functies komen samen in het bekke
- Bekkens en kleine bekken: bevatten geslachtsorganen: belangrijk voortplanting
- Urinewegstelsel komt erop uit: darmen komen erop uit: uitscheiden afvalstoffen
- Centrale positie in houding lichaam en beweging: wervelkolom en dijbenen zitten eraan vast
Dus als er wat mankeert aan het bekken kunnen er in bovenstaande 3 functies problemen ontstaan
Uit welke delen is het os coxae opgebouwd?
- Os ilium (vleugel heup): darmbeen: darmen rusten erop
- Os pubis: schaambeen
- Os ischium: zitbeen
Welke ligamenten zijn belangrijk?
- Ligament sacrum en coccygis met os ischium verbindt: lig. Sacrospinale
- Ligament sacrum naar tuber ischiadicum: lig. Sacrotuberale
Beide ligamenten zorgen ervoor dat het sacrum gefixeerd is
Welke 2 delen van het bekken heb je?
- Pelvis major
- Pelvis minor:
o Wand bekleed met piriforme spier en obturator internus muscle: ligt voor foramen obturatorius
o Bekkenbodem
o 2 ligamenten: lig. Sacrospinale en sacrotuberale
Waar zorgen beide ligamenten ^ voor?
- Er ontstaan 2 gaten:
o Bovenste gat = foramen ischiadicum majus
o Onderste gat = formane ischiadicum minus
Door welk gat gaat de piriforme spier en de obturator internus spier?
- Obturator internus spier gaat door het kleine, onderste gat
- Piriforme spier gaat door het grote, bovenste gat
Wat is de functie van beide spieren?
- Beide spieren gaan naar het bovenbeen
- Zorgen voor rotatie en abductie van het bovenbeen
- Vormen binnenwand van het kleine bekken
Door welke spiergroep is het bekken aan de bodem afgesloten?
o Bekkenbodemspieren = Diaphragma pelvis M. coccygeus M. levator ani spieren • Puborectale spier • Pubococcygeus spier • Iliococcygeus spier
Hoe heet de bindweefselrand vast aan de iliococcygeus spier?
- Arcus tendinuos
- Zit op zijn beurt weer vast aan de obturator internus spier vast
Wat is de levatorpoort?
- Opening aan voorzijde tussen de mm. pubococcygei
Wat is de main functie van de spieren in bekkenbodem?
- Bekkenbodemorganen op hun plek houden en stevigheid
- Ook gebruikt bij deficatie: puborectale trekt rectum in hoek en bij ontspanning recht
o Mixie en deficatie - Vangen buikdruk op
Waar zit het diaphragma urogenitale?
- Vastgeplakt aan de levatorpoort
- Bindweefselplaat met spieren
o Sluit levatorpoort af
o Zit af aan onderste ramus van beide os pubis
o Laat kleine opening aan voorzijde - Bevat 1 opening bij de man voor de urethra waar de sphincter zich bevindt
o Vrouw heeft 1 sphincter die er zit maar met opening extra voor de vagina - Aan opening voor gaan arteriën en venen naar de penis (profunda en dorsale zenuw)
- Zwellichaam penis zit vast aan onderste membraan van het diaphragma urogenitale, de perineale membraan: heeft dus belangrijke functie als ondersteuning van de hechting van het zwellichaam van de penis
Wat is het excavatio rectovesicalis?
- Laagste punt van de buik
Welke structuren behoren tot de uitwendige mannelijke geslachtsorganen?
- Penis zelf, het scrotum
Hoe is de penis opgebouwd?
- Uit drie zwellichamen
o 2x corpus cavernosum: lopen naar lateraal weg = crus penis: vast aan os pubis en membrana perinea
o Centraal: bulbus spongiosum naar boven toe springt uit in glans penis
o Zit onderin vast aan perineale membraan in de vorm van de wortel van de penis aka de bulbus penis
o Omringd door dunne gepigmenteerde huidlaag
Waar zit de urethra van de man?
- In de bulbus spongiosum aka het middelste zwellichaam
Hoe zit de penis bevestigd aan het lichaam?
- 2 x op crus penis
- 1x bulbus penis
Hoe heet de voorhuid van de penis?
- Preputium penis via frenulum verbonden aan glans penis
Hoe worden de uitwendige mannelijke geslachtsorganen gevasculariseerd?
- Zenuw: n. pudendus: gemengd: sensorisch naar glans penis, zo naar hersenen en motorische sturen de spieren om de penis heen aan
o Spieren rond de zwellichamen/crus en bulbus penis:
Om crus penis: m. ischiocavernosus aan beide kanten
Om bulbus: m. bulbospongiosus ejaculatie - Bloed: uit arterie en vena pudenda, komen uit iliaca interna, komt uit iliaca communis
- Scrotum krijgt bloed van arterie en vena pudenda externa (aftakking a. femoralis) en zenuw/sensorische info van genitale ramus / n. genitofemoralis en n. ilio-inguinalis door lieskanaal
Wat gebeurt er bij ejaculatie?
- Spieren rond gekronkelde vaten in zwellichaam ontspannen en bloeddruk verhoogd
- Gekronkelde vaten open bloed stroomt naar binnen zwellichaam vult zich met bloed stijf duwt afvoerende venen weg stijf in stand houden
- Doordat stevige fasci laag om zwellichaam tegendruk bij volstromen
Waardoor wordt de urethra niet dichtgedrukt?
- Fasci laag loopt om bulbus spongiosium iets anders eromheen: te stevig = zwellichaam hoge druk urethra niet dicht
Wat is viagra?
- Zorgt ervoor dat de penis langer stijf blijft
- Remt PDE-5: remming afbraak cGMP weinig Ca2+ spier blijft ontspannen in de stijve fase
Wat gebeurt er als er een erotische stimulatie is?
- Parasympatische zenuwstelsel aangezet cavernosum zenuw onderdeel: geeft neurotransmitter N-oxic?? Af activeert gladde spier om gekronkelde vaten
Welke structuren behoren tot de inwendige mannelijke geslahctsogranen?
- Testis
- Epididymidis (bijbal)
- Ductus deferens (loopt door liesknaal, over ureter, komt samen in vesicula seminalis, samen in ductus ejaculatorius samen)
o Zo komt het zaad in het centrum van de prostaat
15 openingen waar prostaatvloeistof aan zaad wordt toegevoegd en ook nog vloeistof van vesicula seminalis: - Vesicula seminalis / glandula vesiculose (zaadblaasjes)
- Prostata
- Ductus ejaculatorius
Uit welke drie delen bestaat het ejaculaat?
- Zaadvloeistof uit vesicula seminalis
- Prostaatvloeistof
- Zaad uit testis
Volume ejaculaat blijft hetzelfde, ook bij ingrepen waarbij de ductus ejaculatorius wordt doorgesneden
Wat is de functie van de glandula bulbourethralis
- Zorgt voor het voorvocht
Waar ontvangt testis bloed uit?
- Arterie (enkelbloedvat) en vena (vormt plexus om a. tesicularis; afvoerend, loopt om a. testicularis heen = plexus pampiniformus)
- Neemt bloed van boven af naar beneden, daalt
- Geen bloed van iliaca interna
Wat is de functie van de plexus pampiniformis?
- Koelt het bloed af: mechanisme om temperatuur in de testis te controleren
o 3 mechanismen
Wat bepaalt de kwaliteit van het zaad?
- De temperatuur: een iets lagere temperatuur is optimaal
o Dus o.a. afkoelen = mechanisme 1
o Mechanisme 2: m. cremaster: kan testis naar lichaam toe trekken (testis warmer) bij aanspannen en bij ontspannen van lichaam af (testis koelt af)
o Mechanisme 3: in wand scrotum: tunica dartos: scrotum kan samentrekken bij kou: opp scrotum kleonwarmte vasthouden
Bij veel warm spier ontspant scrotum groot beter afkoelen
Waarom hebben mannen de sphincter internus?
- Zodat het ejaculaat niet het blaas instroomt
- Aangestuurd door sympathische zenuwstelsel
- Gebeurt het wel = droog orgasma = retrograde ejaculatie
Uiteindelijk plast de man het zaad uit via de urine
wat is er aan de hand bij prostaatgezwel?
Kwaadaardige gezwel/prostaatcarcinoom vaak aan achterzijde van de prostaat
Bereiken door rectale touché of via anaal kanaal biop
Oudere mannen vergrote prostaat goedaardige tumor centraal in prostaat duwt makkelijk ureter dicht moeite plassen
Hoe verloopt de vascularisatie van mannelijke geslachtsorganen?
- Via a. iliaca communis, splitst in externa naar het been en interna naar kleine bekken keine bekken uit a;v. pudenda interna
- Testis van boven want heeft bloedvoorziening tijdens indaling meegenomen van boven, ook avoersysteem meegenomen: lumbale knopen op nier niveau ongv
Lymfeafvoer van bekkenorganen en genitaliën
- Uitwedige genitaliën voeren lymfe af via knopen uit het lies = inguinale knopen
- En via grote lymfeknopen langs de grote vaten ductus thoracic terecht subclavia opgenomen
welke a. en v, zorgen voor de vascularisatie van het gehele perineum?
uit de a. en v. iliaca interna –> a. en v. pudenda interna
door wat wordt het scrotum gevasculariseerd?
door de a. en v. pudenda externa: komt uit de a. femoralis van het been
waar komen de zenuwen van de penis vandaan?
afkomstig uit de gemengde n. pudendus van s2,s3 en 4
- -> zorgt voor motorische innervatie van de bekkenbodemspieren en de perineum spieren
- -> sensorische info komt van de glans penis
waar krijgen de zwellichamen bloed vanuit?
de a. dorsalis penis uit de a. pudendus
- ‘normale situatie’ spierweefsel aangespannen om bloedvaten –> slappe penis
- erotische prikkel –> spieren ontspannen: bloed vult zich oiv parasympathische activatie: verhoogde bloeddruk en zwellichamen zwellen op
waarom zijn bij een erectie de afvoerende venen dichtgedrukt en waar zorgt het vlies rond de penis voor?
zodat de erectie in stand blijft (verhoogde druk)
–> extra tegendruk
wat is er aan de hand bij vasectomie?
ejaculaat geen zaadcellen meer
wel prostaatvloeistof en vloeistof uit de vesica seminalis
wat vindt er plaats in de plexus pampiniformis?
warmte uitwisseling tussen de vene en de arterie waarbij het arteriële bloed wordt afgekoeld
netwerk van de v. testicularis om de a. testicularis
op welke drie manier vindt temperatuurregulatie plaats?
- via plexus pampiniformis
- m. cremaster die testes naar lichaam trekt voor warmte
- in scrotum de m. tunica dartos die het scrotum laat samentrekken om warmte vast te kunnen houden
wat is de ductus ejaculatorius?
fusie van de ductus deferens en de uitgang van de vesicula seminalis, loopt door prostaat, voegt zich bij urethra en via corpus spongiosum naar ostium urethrae externum
waar komt het arteriële bloed van de geslachtsorganen vandaan?
uit aftakkingen van de a. iliaca interna
uitzonderingen:
- a. testicularis die uit aorta komt
- a. rectalis superior die uit de a. mesenterica inferior komt
- a. pudenda externa die uit de a. femoralis komt
hoe verloopt de veneuze afvoer?
via v. iliaca interna uitzonderingen: - v. testicularis - v. rectalis superior - v. pudenda externa - v. dorsalis superficialis penis - v. dorsalis profunda penis die via de plexus venosus prostaticus draineert
veneuze plexi rond bekken en geslachtsorganen staan in verbinding met de plexus venosus vertebralis
op welke twee punten in het bekken beweeglijk?
het articulatio sacroiliaca
symphysis pubica
wat is de arcus tendineus?
pezige verbinding tussen het spina ischiadica en het os pubis
