HC7.4

Question 1

wat is de functie van bloed?

Answer 1

transport van moleculen en cellen t.b.v. homeostase

Question 2

wat is homeostase?

Answer 2

het vermogen van een organisme om het interne milieu constant te houden

Question 3

door wat worden bloedvaten bekleed?

Answer 3

aan binnenzijde, met eenlagig endotheel

Question 4

wat zijn de belangrijkste componenten van bloed?

Answer 4

bloedplasma en bloedcellen

Question 5

waaruit bestaat bloedplasma?

Answer 5

92% uit water, 8% uit plasma eiwitten, organische moleculen en zouten

Question 6

wat is bloedplasma?

Answer 6

bloed - cellen

Question 7

wat is bloedserum?

Answer 7

bloedplasma - stollingsfactoren aka

bloed-cellen-stollingsfactoren

Question 8

wat zijn erytrocyten en wat is hun functie?

Answer 8

rode bloedcellen

functie: O2 en CO2 transport

Question 9

wat zijn trombocyten en wat is hun functie?

Answer 9

bloedplaatjes
functie: bloedstolling (o.a. vormen ze een plug en zetten ze een stollingscascade aan de gang: protrombine omzetting tot trombine wat de omzetting van fibrinogeen tot fibrine in gang zet)

Question 10

wat zijn leukocyten en wat is hun functie?

Answer 10

witte bloedcellen
neutrofiele granulocyten zijn betrokken bij de acute reactie op een ontstekingsprikkel waarbij ze fagocyteren en de bacterie doden

eosinofiele granulocyten zijn betrokken bij parasitaire infecties, allergische reacties, remming van acute ontstekingen en internalisatie van Ag-Ab complexen

basofiele granulocyten hebben een vergelijkbare functie als mestcellen in het bindweefsel: zetten een IgE-respons in gang waarbij histamine wordt gevormd waardoor de bloedvaten gaan verwijden en de activatie van neutrofiele en eosinofiele granulocyten stimuleren

lymfocyten:
- B cellen die antistoffen maken en bij het eindstadium worden omgezet in plasmacellen die veel antistoffen kunnen produceren
vooral aanwezig in het beenmerg
- T cellen die virus-geïnfecteerde cellen kunnen opruimen

monocyten:
- betrokken bij zowel acute als chronische ontstekingen: kunnen pathogenen fagocyteren en doden middels enzymen of radicalen de micro-
organismen
hiervan 2 vormen aanwezig:
- macrofagen die via fagocytose pathogenen opnemen en ze onschadelijk maken
- dendritische cellen die vooral belangrijk zijn bij de stimulatie van naïeve T cellen aka T cellen die nog niet in contact zijn gekomen met een antigeen

Question 11

waar bevinden kleine en grote lymfocyten zich?

Answer 11

kleine lymfocyten worden gerecirculeerd via bloed- en lymfevaten

grote lymfocyten migreren vanuit een lymfeklier naar de plaats van ontsteking

Question 12

welke enzymen zijn betrokken bij neutrofiele granulocyten?

Answer 12

collagenase om door het bindweefsel heen te kunnen dringen
lysozym om de bacteriële celwand door te knippen
lactoferrine voor binding van de groeifactor aan de bacterie waarbij de bacterie gaat barsten

Question 13

wat is de functie van fibrine?

Answer 13

het vormt een netwerk van fibrinedraden dat herstel bevordert door het sluiten van het beschadigde/gescheurde deel van de bloedvaten en het houdt bacteriën tegen

Question 14

wat gebeurt er met de bloedcellen in de thymus?

Answer 14

ze worden ‘gekeurd’ of ze wel aan HLA kunnen binden en of ze de lichaamseigen cellen wel herkennen en heel laten. na goedkeuring worden ze vrijgegeven aan het bloed.

Question 15

hoe verloopt de bloedcelvorming tijdens de prenatale fase?

Answer 15

de meeste bloedcellen komen eerst uit de dooierzak.
daarna neemt de lever het over
paar maanden voor de geboorte pas neemt het beenmerg het over

Question 16

hoe verloopt de bloedcelvorming na de geboorte?

Answer 16

als eerst verdwijnt de bloedcelvorming uit de tibia en daarna het femur
verder zullen de hoeveelheid aangemaakte bloedcellen door de ribben sterk dalen

Question 17

welke beenderen/botstukken maken op hogere leeftijden de grootste hoeveelheden bloedcellen?

Answer 17

het sternum (borstbeen)
de vertebrae (ribben)
de pelvis (holte gevormd door beide heupbeenderen en het heiligbeen)

Question 18

welke soorten capillairen zijn er?

Answer 18

continue: hebben kleine gaatjes voor kleine stoffen
gefenestreerde: hebben dunnere gedeelten (in de darm)
sinusoïdale:grote gaatjes (in beenmerg en lever)

Question 19

welke vaten hebben een gespierde wand en wat is de functie hiervan?

Answer 19

arteriën

zo zijn ze in staat om de drukbewegingen vanuit het hart door te geven

Question 20

welke vaten hebben kleppen en wat is de functie hiervan?

Answer 20

venen

de terugstroom van bloed wordt verhinderd

Question 21

welke vaten hebben een endotheelwand en waarom is die maar 1 cellaag dik?

Answer 21

capillairen

zodat stofwisseling plaats kan vinden

Question 22

wat zijn functies van de biconcave vorm van erytrocyten aka rode bloedcellen?

Answer 22

oppervlaktevergroting zodat er een beter gasuitwisseling plaatsvindt

makkelijker verplaatsen van de erytrocyten door de capillairen heen (vervormbaar en blijven niet in de capillairen vastzitten)

Question 23

hoe wordt de biconcave vorm van erytrocyten gecreëerd?

Answer 23

door het membraanskelet dat uit bindingen van spectrine met ankyrine bestaat

Question 24

wat is er aan de hand bij koolstofmonoxide vergiftiging?

Answer 24

hemoglobine (waaruit rode bloedcellen deels bestaan) bindt aan koolstofmonoxide waarna het niet meer loslaat en organen niet meer van genoeg O2 voorzien

Question 25

welk plasma-eiwit is het dominantst aanwezig in de haarvaten en wat is de functie hiervan?

Answer 25

albumine

houdt de osmotische druk constant en is een universeel transporteiwit

Question 26

welke plasma-eiwitten zijn er nog meer en wat is hun main functie?

Answer 26

alfa-globuline: o.a. enzym-inhibitoren en transporteiwitten
beta-globuline: o.a. transferrine en LDL
gamma-globuline: immunoglobulinen (antistoffen)

Question 27

wat wordt bij bloeddonatie aan de patiënt gegeven?

Answer 27

alleen de erytrocyten, zonder antistoffen:

het bloedplasma, bloedplaatjes (met leukocyten) worden eruit gehaald en gescheiden

Question 28

waaruit ontstaan erytrocyten?

Answer 28

het zijn afsnoeringen van het cytoplasma en het membraan van de megakaryocyt

Question 29

waar zijn eosinofiele granulocyten bij betrokken?

Answer 29

bij parasitaire infecties, allergische reacties, remming van acute ontstekingen en internalisatie van Ag-Ab complexen

Question 30

waar zijn basofiele granulcyten bij betrokken?

Answer 30

zetten IgE-respons in gang waardoor histamine gevormd wordt.

histamine is verantwoordelijk voor vaatverwijding aka vasodilatatie
ook stimuleert het via chemotoxines de activiteit van neutrofiele en eosinofiele granulocyten

Question 31

waar zijn lymfocyten bij betrokken?

Answer 31

kleine lymfocyten zijn niet geactiveerde B en T cellen en recirculeren via lymfevaten en bloedvaten rond

grote lymfocyten zijn wel geactiveerd en migreren van lymfeklier naar de plaats van ontsteking

plasmacel is het eindstadium van de B cel activatie en produceert dus vooral antistoffen en ligt vooral in het beenmerg

Question 32

waar zijn monocyten bij betrokken?

Answer 32

bij zowel acute als chronische ontstekingen:

ze kunne pathogenen fagocyteren en doden dmv enzymen of radicalen

Question 33

in welke twee vormen kunnen monocyten voorkomen?

Answer 33

• macrofaag: kunnen via fagocytose pathogenen opnemen en ze onschadelijk maken
• dendritische cellen: zijn vooral belangrijk bij de stimulatie van naïeve T-cellen, dit zijn cellen die nog niet in contact zijn gekomen met een antigeen

Question 34

welke stof is onmisbaar voor de vorming van bloedcellen?

Answer 34

ijzer, gebruikt tranferrine als transportmiddel

Question 35

wat gebeurt er nadat T-cellen zijn gevormd?

Answer 35

niet directe afgifte aan bloed maar naar thymus voor keuring:

• binding aan HLA
• herkennen en heel laten lichaamseigen eiwitten

Question 36

waar komen alle bloedcellen uit?

Answer 36

hematopoietische stamcellen

Question 37

wat is het verschil tussen kleine lymfocyten en hematopoietische stamcellen?

Answer 37

hematopoietische stamcellen zijn in staat tot zelfvermeerdering, pluripotent, lage delingsfrequentie maar hoge delingscapaciteit en kunnen lange termijn herstel bevorderen na transplantaties

Question 38

what is going on bij leukemie?

Answer 38

kwaadaardige ontsporing van bloedcelvorming: ongecontroleerde proliferatie en verminderde celdood
verstoorde ontwikkeling en verminderde maturatie en functionaliteit cellen