HC7.6 Flashcards
wat is ademhaling?
autonoom systeem maar met vrijwillige, bewuste componenten
wat is eupneu ademhalen?
regelmatig patroon van actief inademen en passief uitademen
wat is apneusis?
lange diepe inademing, korte uitademing
wat is apneu?
ademstilstand
wat is dyspneu?
ademnood
wat is cheyne-stokes?
heel snel inademen, afname frequentie en weer rusten om volgende teug te nemen
welke begrippen beschrijven de organisatie van het ademhalingssysteem?
ventilatie: proces waarbij je O2 uitwisseling hebt met de buitenlucht en inwendige van je longen
diffusie: moleculen stromen tussen inhoud longen en bloedbaan omheen
transport: mechanisme = bloedbaan
perfusie: doorbloeden weefsel met O2 rijk bloed
welke structuren in het lichaam spelen een rol bij de ademhaling?
de mond, neus, keelgat, deel luchtpijp en longen
hoe zuigen we lucht aan?
drukverschil genereren
wat voor drukverschil moeten we genereren om in te ademen?
een druk lager dan de atmosferische druk
hoe stroomt lucht?
van een hoge naar lage druk
hoe vindt vertakking bij de longen plaats?
trachea –> bronchiën –> alveoli (longblaasjes, kleinste eenheden)
waar vindt de daadwerkelijke gasuitwisseling plaats?
in de alveoli
waar spreken we over, elke keer, als er een vertakking plaatsvindt?
generatie
generatie 0 = luchtpijp
generatie 23 = alveoli
hoeveel vertakkingen zijn er en wat is het voordeel van deze
vertakkingen?
23
oppervlaktevergroting waardoor gasuitwisseling op een groot oppervlak mogelijk is
zorgt voor een drastische snelheidsverlaging (zodat de ‘luchtverplaatsingssnelheid’ ongeveer gelijk is aan de bloedsnelheid voor optimale uitwisseling)
welk mechanisme drijft de gasuitwisseling tussen de alveoli en de bloedbaan aan?
de partiële zuurstofspanning en partiële koolstofdioxide-spanning
bij O2 afgifte –> pO2 in alveoli is groter (104 mm Hg) dan de pO2 in de bloedbaan (40 mm Hg) waardoor O2 uit de alveoli in het bloed komt
(hetzelfde bij CO2)
wat is het nadeel van alleen het gebruik van de partiële spanning voor de gasuitwisseling?
het is veelste langzaam
welk molecuul ondersteunt het mechanisme van de partiële spanning?
hemoglobine: bindt O2 en zorgt ervoor dat het drukverschil goed groot blijft en kan in de bloedbaan voldoende O2 brengen
Hb kan ook CO2 binden
wat wordt ondersteunt door hemoglobine?
de snelheid waarmee O2 en CO2 van en naar het longweefsel worden afgegeven
hoe verplaatst CO2 zich?
via bicarbonaat / H2CO3:
H2O (ook in bloed) en CO2 binden eerst: H2CO3 ontstaat
H2CO3 splitst in CO32- en H+
H+ speelt belangrijke rol in de pH en dus bij de ademhaling
wat is de concentratie H+ ionen bij normaal ademhalen?
pH ligt bij de 7
wat is de concentratie H+ ionen bij hyperventilatie (te snel gasuitwisseling) en bij hypoventilatie (te langzame gasuitwisseling)
bij hyperventilatie:
- veel CO2 wegblazen
- evenwicht naar links
- H+ concentratie daalt
- pH stijgt
- alkalose
bij hypoventilatie:
- veel CO2 in lichaam
- evenwicht naar rechts
- meer H+ = verzuring bloed
- pH omlaag
- acidose
wat is ventilatie-perfusie koppeling?
sensoren die de pO2 en pCO2 kunnen meten: door het verwijden of vernauwen van de vaten, worden de optimale stroomsnelheden (van lucht en bloed) op elkaar afgestemd
wat is de drijvende kracht bij de ventilatie-perfusie koppeling?
de pO2 en pCO2 (regelen dit)
wat wordt geregeld door de output van het ademhalingssyteem?
ademhalingsfrequentie (aantal ademhalingen p/minuut) en ademhalingsdiepte (hoe lang je je ademhaling inzet en inhoudt)
waar zit de regeling van de ademhalingsfrequentie en ademhalingsdiepte (aka ademhalingssysteem)?
bovenste deel hersenen:
pons en medulla
in beide structuren bevinden zich ademhalingscentra
wat is de functie van de pons en medulla in de ademhaling?
de pons bevat 2 ademhalingscentra:
pneumotaxic en apneustic area (controlende werking op de centra in de medulla)
pons grijpt in op activiteit in de medulla (dus bij vrijwillige componenten etc)
medulla bevat de inspiratory area en expiratory area
in medulla is de regeling van het actief inademen en passief uitademen (actieve sturing bevindt zich dus in de medulla!)
medulla krijgt input van sensoren en regelt hiermee de ademhalingsdiepte en -frequentie
wat is de functie van de pons en medulla in de ademhaling?
de pons bevat 2 ademhalingscentra:
pneumotaxic en apneustic area (controlerende werking op de centra in de medulla)
pons grijpt in op activiteit in de medulla (dus bij vrijwillige componenten etc)
medulla bevat de inspiratory area en expiratory area
in medulla is de regeling van het actief inademen en passief uitademen (actieve sturing bevindt zich dus in de medulla!)
medulla krijgt input van sensoren en regelt hiermee de ademhalingsdiepte en -frequentie
welke drijvende grootheid is er voor de ademhaling?
CO2 (want bij hypo en hyperventilatie bepalende factor)
wat wordt bij de ademhaling bijgestuurd?
- O2
- CO2 en pH
door welke receptoren wordt de pCO2 gemeten?
centrale chemoreceptoren, afferente info wordt gemeten die bij de central pattern generator aankomt (medulla functie) die zorgt voor een activatie van het ademhalingssysteem (omdat er dus een daling van O2 is = actieve ademhaling)
hierdoor gaat de ademfrequentie omhoog en de ventilatie en herstelt het evenwicht zich
waar bevinden de perifere chemosensoren zich?
in de aortaboog (glomus aorticum)
- afferenten via de nervus vagus
en de arteria carotis communis
- afferenten via de nervus glossopharyngeus
(die naar hersenen gaat) die direct meten of het bloed uit de aorta O2 rijk is
perifere chemo-sensoren zijn glomus cellen
welke sensoren richten zich vooral op de partiële zuurstofspanning en indirecter/minder op de pCO2 en pH?
de perifere chemo-sensoren
waarom kunnen perifere chemo-sensoren heel snel de pO2 meten?
ze bevinden zich dicht bij de bron
geven hun informatie door aan de hersenen via een fast forward loop
waar bevinden de centrale chemo-sensoren zich?
in de hersenstam
het zijn open zenuw-uiteinden die CO2 concentratie meten
wat zie je gebeuren bij de perifere chemo-sensoren bij anoxia? (=wegnemen zuurstof)
je ziet een snelle reactie op de pO2 verandering en een toename
wat meten de centrale chemo-sensoren vooral?
de pH en pCO2
waarom zijn de centrale chemo-sensoren vooral gericht op het zuurgraad-niveau van het bloed, op hersenniveau?
want ze meten vooral de pH en pCO2
waar bevinden de centrale chemo-sensoren zich?
aan de buitenkant, op hoogte van de medulla in de ‘raphne kernen’
zijn serotinerg en liggen dicht bij de basilair arterie
wat gebeurt er met de vuurfrequentie van de centrale chemo-sensoren wat heel apart is?
sommige neuronen gaan bij een hogere CO2 concentratie meer actiepotentialen vuren terwijl er ook neuronen zijn die dan juist langzamer vuren
dus 2 patronen die zelfs in hetzelfde gebied kunnen zitten
wat is naast de gelegen plek en de meting een ander verschil tussen perifere en centrale chemosensoren?
perifere zijn heel snel, centrale wat langzamer
welke andere sensoren heb je nog meer?
mechanoreceptoren in de longen en luchtwegen
-afferenten via de nervus vagus
spierspoeltjes in de tussenribspieren en diafragma
welk mechanisme regelt het ritme van de ademhaling?
het ademhalingscentrum in de medulla
welke twee celgroepen verwerken de sensorische input die in de hersenstam aankomt?
- de dorsale respiratore groep (DRG)
–> sensorisch
inspiratie - de ventrale respiratore groep (VRG)
–> sensorisch + motor
inspiratie en expiratie
waar zorgen de DRG en VRG voor?
ze zijn verantwoordelijk voor de ritmogenese
