HC.6.2: Concepten lichaamssamenstelling Flashcards
op welke niveaus kan je de lichaamssamenstelling bekijken?
- atoomniveau
- moleculair niveau
- celniveau
- weefselniveau
- het gehele lichaam
niveaus worden bekeken met toenemende complexiteit
wat valt er onder het atoomniveau?
je lichaam bestaat uit 50 verschillende atomen. 5 atomen bepalen het lichaamsgewicht: zuurstof, koolstof, waterstof, stikstof en calcium
wat valt er onder het moleculair niveau?
de elementen zijn opgenomen in moleculen denk hierbij aan eiwitten, koolhydraten, mineralen, vetten, water etc.
wat valt er onder het celniveau?
moleculen zijn de bouwstenen van de cel. het lichaam bestaat uit ongeveer 10^14 cellen, welke variëren in vorm, grootte, samenstelling en verdeling
wat valt er onder het weefselniveau?
cellen vormen weefsels: zenuwen, spieren, vet, bot en bloed
waarom willen we de lichaamssamenstelling weten?
het heeft belangrijke consequenties voor je gezondheid en als je dit weet kan je dus aanpassen door meer spieren en minder vet te krijgen bijvoorbeeld
wat is een manier om info te krijgen over de lichaamssamenstelling?
BMI:
- deze is voorspellend voor je levensverwachting
- sekse-onafhankelijk: maar vrouwen hebben meer lichaamsvet dan mannen bij dezelfde BMI
- leeftijd onafhankelijk
- geen info over verschillende populaties (aziaat vs kaukasisch)
dus BMI is geen goede indicatie voor hoeveelheid lichaamsvet
zegt het getal van BMI los iets?
nee je moet het in verhouding zien. dus je kan mager zijn maar wel veel vet en je kan groot zijn maar een body builder
waar heb je een verhoogde kans op met te veel vet?
- cardiovasculaire aandoening
- hypertensie
- diabetes type 2
- kanker
waar is het vet opgeslagen in het lichaam?
- subcutaan
- intermusculair
- intramusculair
- buik en borst holte
hoe kun je de lichaamssamenstelling beschrijven?
- onderscheid tussen vrije vetmassa (niet-essentieel vet + opslagvet) en lean body mass (weefsel met essentieel vet)
- onderscheid tussen vetmassa (incl. essentieel vet) + vetvrije massa (overig weefsel)
wat is essentieel vet?
nodig om te functioneren en is opgeslagen in je belangrijke organen, spieren en centrale zenuwstelsel
waarom is er verschil in essentieel vet tussen mannen en vrouwen?
vrouw is direct betrokken bij baby’s krijgen
waar zit niet-essentieel vet?
subcutaan
hoe kan je de lichaamssamenstelling meten?
- huidplooi
- omtrek metingen (waist/hip ratio)
- bio-elektrische impedantie analyse (BIA)
- DEXA, CT, MRI
waar geeft de huidplooimeting geen info over?
hoeveelheid visceraal (in de buik) vet
wanneer is de hip/waist ratio verhoogd?
mannen: > 0,95
vrouwen > 0.80
wat is het verschil tussen vetcellen rondom de buik en rondom de dijen?
buik: insuline resistent en geven meer vrije vetzuren en cytokines af
dijen: insuline gevoelig en minder gevoelig voor stoffen die vet vrij kunnen maken als glucagon en adrenaline wat gunstig is want hierdoor minder vrije vetzuren in het bloed
wat meet je bij BIA?
indirecte methode die gebaseerd op de elektrische geleiding van een wisselstroom door het lichaam. vetmassa geleid slecht
wat is de beste manier om de lichaamssamenstelling te bepalen?
DEXA: 2 fotonen schiet je af en dan reageert dat op de massa en kun je dus vet en bot precies bepalen (geen onderscheid subcutaan en visceraal vet)
CT, MRI: verschillende kleuren geven de weefsels aan. je kunt hiermee visceraal vet berekenen