HC 4.2 IBD inleiding

Question 1

wat is een inflammatory bowel disease?

Answer 1

een chronische darmontsteking

• colitis ulcerosa
• ziekte van Crohn
• IBD unclassified

het heeft een levenslange morbiditeit en impact op de kwaliteit van het leven

Question 2

wat is de patientenpopulatie bij IBD?

Answer 2

50-65% van de Patienten zijn <30 jaar

20% is kind

Question 3

wat is het gevolg van een IBD?

Answer 3

je hebt een verhoogd risico op darmkanker

Question 4

wat is de lokalisatie van de ontsteking bij m. Crohn?

Answer 4

het is een transmurale inflammatie (door de darmlagen heen)
kan in het geheel gastro intestinale stelsel zitten.
- 50% ileocolitis
- 30% uitsluitend ileum activiteit
- 15-20% uitsluitend colon (vaak proximaal)
- rectum blijft vaak vrij van ontsteking (bij colitus ulcerosa wel)

Question 5

wat zijn 8 klinische verschijnselen van m. crohn?

Answer 5

buikpijn
diarree (met/ zonder bloedverlies)
vermoeidheid
gewichtsverlies
fistelvorming
perinatale ziekte en proximale ziekte
malabsorpie (vooral bij mensen met ziek jejunum)
extra-intestinale manifestaties

Question 6

waar zit de ontsteking bij colitis ulcerosa?

Answer 6

proctitis (endeldarm)
linkszijdige colitis
(pan)colitis (gehele dikke darm)

Question 7

wat zijn 6 klinische verschijnselen van colitis ulcerosa?

Answer 7

diarree (vrijwel altijd met bloed en slijmvlies)
bloed en slijm
toename defacatiedrang
algemene ziekteverschijnselen (koorts, anorexie, vermagering)
pijnlijke darmkrampen voor de defecatie
extra intestinale manifestaties

Question 8

wat zijn 5 verschillen tussen m. crohn en colitis ulcerosa?

Answer 8

colitis ulcerosa:
colon
continu
oppervlakkig
geen fisteling
minder baak extra-intestinale manifestaties

m crohn:
van mond tot kont
discontinu
transmuraal
fisteling
vaak extra intestinale manifestaties

Question 9

wat zegt een positieve clostridum over de PT ?

Answer 9

PT die antibiotica gebruikt of een PT met IBD

Question 10

wat is subtotale colectomie met ileostoma?

Answer 10

de dunne darm wordt aan de anus gezet met een ‘bocht’ erin wat je een pouch noemt. doe je om het rectum na te bootsen. je haalt de dikke darm dus weg

Question 11

wat is de epidemiologie van IBD?

Answer 11

prevalentie: 100/100.000
incidentie 10.000 per jaar
piekincidentie 15-25 en 55-65 jaar
hoogste incidentie canada en noord Europa

Question 12

wat is de pathogenese voor IBD?

Answer 12

het is multifactorieel

• erfelijkheid, microbioom, omgevingsfactoren zorgt voor een…
• verstoring in de balans met het immuunsysteem waardoor…
• overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
• beschadiging epitheel
• continue ontsteking die niet vanzelf stopt

Question 13

wat zijn vaak voorkomende klachten bij IBD?

Answer 13

diarree
buikpijn
gewichtsverlies
deficienties
rectaal bloedverlies

Question 14

wat is de definitie van diarree?

Answer 14

> 3 ongevormde ontlasting/ dag of vloeibaar volume >200 g/dag

chronische diarree bij > 4 weken

Question 15

wat is de gradering van diarree?

Answer 15

1: toename <4 ontlasting/ Dag tov de baseline
2: toename 4-5 ontlasting/dag tov baseline
3: toename >7 ontlasting/dag tov baseline–> incontinentie

Question 16

wat is te vinden bij LO bij IBD?

Answer 16

weinig en aspecifieke klachten
associatie met anemie en (voedings)deficiënties
LO is vaak normaal

Question 17

waar moet je op letten bij LO bij een patient met verdenking op IBD?

Answer 17

abdominale massa

hoog klinkende of afwezige peristaltiek

gewichtsverlies

oedeem

spierverlies

Question 18

hoe is IBD te diagnosticeren?

Answer 18

bloed en ontlasting

endoscopie

• gastroduodenoscopie
• colonoscopie
• video-capsule endoscopie
• double balloon enteroscopie

biopsie

marker studie

MRI

functionele testen

CT (in specifieke gevallen)

Question 19

hoe ziet de pathologie eruit bij m. crohn?

Answer 19

focale ulceraties
transmurale inflammaties
acute en chronische inflammatie
granulomen

Question 20

hoe ziet de pathologie eruit bij colitus ulcerosa?

Answer 20

diffuus mucosale inflammatie met crypt abcessen

Question 21

wat is calprotectine?

Answer 21

een calcium en zink bindend eiwit
het is afkomstig van ontstekingscellen en een goede maat voor de monitoring van patiënten met IBD

calprotectine is laag bij rustige ziekte

Question 22

hoeveel mensen krijgen te maken met extra-intestinale manifestaties (EIM) bij IBD?

Answer 22

50% krijgen >1 EIM gedurende de ziektebeloop

Question 23

wat zijn 6 risicofactoren voor een EIM?

Answer 23

1 EIM
CD> UC (crohn> colitis)
vrouwen
roken
EIM in familie 
IBD chirurgie

Question 24

wat zijn voorbeelden van EIM?

Answer 24

artritis

• gewrichten van armen en benen
• SI-gewricht (sacroiliitis)
• roodheid, pijn met/zonder zwelling

pyoderma gangrenosum (wonden)

erythema nodosum (rode warme plekken)

nodulaire episcleritis (oog vlies ontsteking)

uveitis (ontsteking binnenkant oog)

PSC (vooral bij colitis ulcerosa)

Question 25

wat zijn complicaties die kunnen optreden bij m. crohn?

Answer 25

• stenose bij overgang dunne darm en dikke darm
• prestenotische dilatatie: dunne darm door de vernauwing opgezwollen doordat eten er niet doorheen kan
• fistel en abcessen: ontsteking rondom dunne darm
• verhoogd risico coloncarcinoom