HC 2.6 acute en chronische pancreatitis Flashcards
wat is de functie van de pancreas?
digestie van de pancreas enzymen: trypsine, lipase en amylase (exocriene functie)
bloed glucose regulatie hormoonproductie: insuline en glucagon (endocriene functie )
exocriene functie van de pancreas heeft te maken met de acinaire en ductulaire cellen. hoeveel procent van de pancreas bestaat uit acini?
80%
Wat doen CCK en secretine ook al weer in de intestinale fase?
CCK zorgt voor het activeren van de acinaire cellen waardoor verteringsenzymen worden gemaakt en uitgescheiden
(CCK zorgt ook voor stimulatie D cellen voor somastostatine)
secretine zorgt voor de activatie van de ductulaire cellen waardoor water met bicarbonaat wordt uitgescheiden
(secretine zorgt ook voor remming parietale cellen)
hoe neemt de secretie toe met eten?
synchroon aan de contracties dat je eet nemen de pancreas enzym secretie toe. in fase 3 is deze het meest in het eerste uur (intestinale fase). dit houdt 3-4 uur aan op een lager level
wat is exocriene insufficiëntie?
de pancreas is niet goed in staat tot een adequate afbraak van voedselproducten te zorgen
Wat zijn oorzaken van exocriene insufficiëntie?
- afname van de pancreas secretie door bijvoorbeeld acute/ chronische pancreatitis of een tumor
- na een operatie
- verminderde darmomgeving door bijvoorbeeld coeliakie, m. Crohn of Zollinger-Ellison
wat is de klinische presentatie van acute pancreatitis ?
buikpijn
serum amylase stijging >3x LLN
radiologische aanwijzingen
Wat zijn de belangrijkste oorzaken van de acute pancreatitis?
alcohol
galstenen
Wat kan een gevolg zijn van acute pancreatitis?
mensen met acute pancreatitis kunnen uiteindelijk ook exocriene insufficiëntie krijgen
wat is er aan de hand bij chronische pancreatitis?
er is irreversibele schade aan de pancreas.. je ziet fibrose en calcificatie op de CT scan
wat zijn oorzaken van chronische pancreatitis?
alcohol medicatie genetische vorm auto-immuun obstructie
wanneer treedt malabsorptie op
wanneer de capaciteit voor de enzymsecretie met meer dan 90% verminderd is. dan pas krijg je vet in je urine (exocriene insufficiëntie)
wat zijn beeldvormende kenmerken van een chronische pancreatitis, waarvan de meerderheid dan ook een exocriene insufficiëntie heeft?
een gecalcificeerde pancreas of een gedilateerde pancreas duct
meer dan 80% van de chronische pancreatitis patiënten heeft dan ook exocriene insufficiëntie
Ook chirurgie kan zorgen voor exocriene insufficiëntie. Hoe?
doordat bijvoorbeeld de n. vagus is aangetast
door asynchronie tussen waar het eten terecht komt en waar de secretie van de pancreas enzymen is
doordat een deel van de pancreas is verwijderd
ook een veranderde darmomgeving kan zorgen voor exocriene insufficiëntie. wat is een voorbeeld van een ziekte die dit veroorzaakt?
coeliakie. het is een inflammatie in het duodenum.
door de inflammatie treedt er atrofie op in de mucosa van de duodenum–> minder secretie CCK en secretine
waarmee kan je de exocriene pancreas insufficiëntie meten?
met faeces elastase. kan echter wel fout positief zijn bij bijvoorbeeld diarree door verdunning.
je kan het gebruiken voor de diagnose maar niet voor de controle van de therapie want de elastase blijft, ondanks enzymsuppletie, laag
wat zijn consequenties van exocriene insufficiëntie ? 4
buikpijn
gewichtsverlies
staetorrhoea (vettige ontlasting)
ADEK insufficiëntie (defficientie vetoplosbare vitamines)
hoe kan je exocriene insufficiëntie diagnosticeren ?
direct: via een infuus CCK/ secretine inspuiten en meten
indirect: ontlasting controleren, ademtest, faeces elastase
wat zijn nadelen van de directe test?
het is invasief en er wordt soms ook niet relevante exocriene insufficiëntie gevonden welke asymptomatisch is
Wat is de Van de Kamer test?
je moet je 5 dagen 100 gram vet innemen. 3 dagen lang wordt de ontlasting verzameld. bij gezonde mensen moet er minder dan 7 gram vet in de ontlasting zitten
Wat zijn nadelen van de van de kamer test?
het is niet makkelijk om vol te houden
het is geen fijn werk voor de lab medewerkers
de hoeveelheid vet wat de patient eet moet exact gemeten worden
Hoe gaat de C-triglyceride adem test?
je eet een maaltijd en labeled het substraat wat wordt omgezet in het duodenum door de enzymen
het afbraakproduct wordt gemetaboliseerd in de lever en uitgescheiden door de longen
wat zijn voordelen van de c-triglyceride ademtest?
je kan direct het metabolisme meten
je kan mij mensen die enzym suppletie kijken of de therapie goed werkt
wat zijn nadelen van de C-triglyceride ademtest?
het kost veel tijd
niet veel beschikbaar
duur
wat zijn voordelen van de faeces elastase?
het is simpel en goedkoop, genoeg beschikbaar
wat zijn nadelen van de faeces elastase?
het kan vals negatieve uitslagen geven bij diarree door verdunning
het spoort alleen ernstige exocriene insufficiëntie op
wat is het doel van het behandelen van exocriene insufficiëntie?
verdwijnen van maldigestie (slechte vertering) gerelateerde symptomen
normale voedingswaarde status bereiken
je geeft patiënten met exocriene insufficiëntie
enzymsuppletie. hoe?
in capsules. om de capsule zit een coating waardoor ze door de maag heen kunnen. in de capsule zitten korreltjes met enzymen die actief worden in het duodenum
waarvan zijn de capsules voor de enzymsuppletie gemaakt?
een varkens product
hoe kan je de capsules geven aan mensen die niet kunnen slikken?
capsules openbreken en de granules op iets zuurs leggen (in sinaasappelsap doen) en drinken met water
wat doe je als de enzymsuppletie bij de behandeling van exocriene insufficiëntie niet werkt?
een PPI toevoegen. de enzymen werken beter in een basisch milieu
waar kijk je naar bij de follow up van een patient met exocriene insufficiëntie ?
gewicht, bloedonderzoek, dieet, overige klachten
MALDIGESTIEVE SYMPTOMEN
