4.1 darmkanker en bevolkingsonderzoek

Question 1

wat is de incidentie en mortaliteit van darmkanker?

Answer 1

12800 incidentie

5100 mortaliteit

Question 2

welke mensen krijgen het vooral?

Answer 2

mannen wat vaker dan vrouwen

55-75 jaar

Question 3

wanneer is de tumor aan de rechter kant en wanneer aan de linkerkant?

Answer 3

rechts als het voor de flexura lienalis zit

links als het na de flexura lienalis zit

Question 4

hoe ontstaat darmkanker (PRC)?

Answer 4

uit poliepen

door een mutatie in het APC gen ontstaat een poliep.
als er in die poliep ook mutaties ontstaan kan een carcinoom ontstaan

Question 5

worden alle poliepen darm kanker?

Answer 5

nee. meestal de adenomateuze wel

Question 6

wat zie je bij een familiaire adenomateuze polyposis? (FAP)

Answer 6

deze mensen worden geboren met een mutatie in het APC gen. ze zitten vol met poliepen. de kans op darmkanker rond 20e leeftijd is 100%

Question 7

wat is de etiologie van coloncarcinomen? op volgorde van vaak voorkomend naar weinig voorkomend

Answer 7

sporadisch (we weten de oorzaak niet) 75%
familiaire belasting (mensen in familie hebben darmkanker) 15%
lynch 5%
IBD (m. Crohn, colitis ulcerosa) 1%
FAP 1%

Question 8

wat zijn 5 risicofactoren van darmkanker?

Answer 8

roken en alcohol
gewicht
beweging
voeding
- voldoende vezel
- niet meer dan 500 gram vlees/week waarvan max 300 gram rood vlees
- niet te vaal vleeswaren/ bewerkt vlees

Question 9

waar bevinden de meeste tumoren zich

Answer 9

na de felxura spinalis (links) 70%

Question 10

wat zijn 3 symptomen van een CRC?

Answer 10

veranderd defacatie patroon
- andere frequentie/ consistentie

bloedverlies

• niet zichtbaar
• macroscopisch (melena/ rood bloedverlies)

buikpijn

Question 11

hoe kan een PT met CRC zich ook wel eens melden?

Answer 11

met een ijzergebreks anemie

je ziet nu geen bloed met het blote oog in de ontlasting maar je hebt wel een ijzergebreksanemie die door niets anders te verklaren is

Question 12

wat is de gouden standaard bij de diagnose van darmkanker?

Answer 12

een colonscopie met biopt

Question 13

hoe weet je bij een colonscopie dat je de volledige dikke darm hebt gezien?

Answer 13

je bent dan de klep van bauhin (overgang naar dunne darm) tegengekomen en de appendixmond

Question 14

hoezo moet CRC gestadieerd worden?

Answer 14

voor de bepaling van de prognose en de behandeling

Question 15

hoe kan CRC gestadieerd worden?

Answer 15

met de TNM

T: diepte
N: lokale kliermeta’s (uitzaaiingen in de klieren)
M: metastasen op afstand (uitzaaiingen overig)

gaat van stadium 1 tot 4 waar 3 en 4 slecht zijn

Question 16

wanneer kan een tumor met de scope worden weggehaald?

Answer 16

meestal bij stadium 1& 2

als het oppervlakkig zit: bij mucosa en submucosa, als het nog niet door de spierlaag heen is

als het wel door de spierlaag heen is gebeurd het met de chirurgie

Question 17

hoe behandel je de CRC als er uitzaaiingen zitten (in de lymfe)?

Answer 17

chemo

Question 18

hoe komt het dat we meer ver gevorderde stadia vinden dan vroege stadia?

Answer 18

doordat mensen pas klachten krijgen bij een gevorderd stadia

Question 19

waarvoor dient de screening/ bevolkingsonderzoek ?

Answer 19

voor detectie van vroeg stadium CRC wat leidt tot een verminderde mortaliteit

opsporen en verwijderen van adenoma waardoor de kans op het ontstaan van een CRC wordt voorkomen

Question 20

hoe wordt het screeningsonderzoek gedaan?

Answer 20

met de fecale immunochemische test (FIT)

dit is een ontlastingstest die hemoglobine opspoort. slaat aan op het eiwit globine
wordt om de 2 jaar gedaan

als deze positief is wordt een endoscopie gedaan

Question 21

wat is het effect geweest van bevolkingsonderzoek?

Answer 21

er worden meer mensen gediagnosticeerd met CRC (wel meer mensen in vroeg stadia)
sinds 2019 neemt het aantal darmkanker af door het verwijderen van de poliepen