HC 4 Cyclusstoornissen Flashcards
1
Q
Amenorroe
A
- Amenorroe: uitblijven van menstruatie langer dan 3 maanden
- Onderscheid primair / secundair
o Bij secundair 6 maanden geen menstruaties - Op welk niveau bevindt zich het probleem?
o Oorzaak bepaalt behandelopties - Wat is het gevolg voor de gezondheid van patiënte?
- Wat is de hulpvraag van patiënte?
o Bezorgd/ kinderwens
2
Q
Amenorroe oorzaken
A
- Hypothalamus-hypofyse-ovarium (HPO): problemen in de communicatie tussen HPO
- Hieronder worden de eventuele opties beschreven
3
Q
Hypergonadotrope hypo oestrogeen
A
- WHO 3: 5%
- Verlaging oestrogeen (E2) en verhoogde gonadeotrope hormonen (LH en FSH)
4
Q
Hypergonadotrope hypo oestrogeen oorzaken
A
- Probleem bij de eierstok
- Fysiologie (de overgang): té vroege overgang < 40 jaar
- Pathologie: Primaire ovariële insufficiëntie (POI)
- Chromosomale afwijkingen ( 45 XO Turner, mozaïek turner)
Karyotypering (meerdere cellijnen voor opsporen mozaïek) - Fragiele X (FMR I premutations)
Geassocieerd met mentale retardatie in families - Auto-immuun ziekten
Diagnostiek auto-antistoffen (vooral belang bijnier en schildklier) - Latrogeen (chemo/ radiatie)
- Zonder (bekende) oorzaak
5
Q
Hypergonadotrope hypo oestrogeen behandeling
A
- Algemene gezondheid:
Tekort oestrogenen geeft klachten (opvliegers , vaginale droogheid)
Risico voor osteoporose - Beleid: Suppletie van oestrogenen
- Kinderwens:
Geen medicamenteuze opties
Optie eiceldonatie (donor ondergaat IVF, embryo terugplaatsing bij wensmoeder)
6
Q
Hypogonadotroop hypo-oestrogeen
A
- WHO 1: 10%
- Verlaging FSH, LH en oestrogeen
7
Q
Hypogonadotroop hypo-oestrogeen oorzaken
A
- Problemen in de hypofyse of hypothalamus
- Afwijkende aanleg
- Tumoren/bestraling
- Infarcten
- Anorexia
- Excessieve sport
8
Q
Hypogonadotroop hypo-oestrogeen behandeling
A
- Bij geen kinderwens: advies hormoon vervangende therapie
- Bij een kinderwens:
Hypothalaam: pulsatiel GnRH> lutrelef pomp
Vervanging gonadotrofines: FSH en LH injecties
9
Q
Normogonadotroop normo-oestrogeen
A
- WHO II: 85%
- Normaal FSH, LH en oestrogeen
- Oorzaken: probleem met hormonale disbalans
10
Q
PCOS (poly cysteus ovarium syndroom)
A
- Aanwezigheid van cysten in de ovariam
- PCOS indien 2 van de 3 criteria aanwezig zijn :
o Oligo-ovulatie of anovulatie (cyclus > 35 dagen
o Hyperandrogenisme (biochemisch/klinisch): overbeharing
o Polycysteuze ovaria ( > 20 follikels per ovarium) - NB exclusie van andere oorzaken zoals androgeenproducerende tumoren en m. Cushing
- Behandeling:
o Zonder kinderwens: OAC/mirena/cyclisch onttrekken
o Bij kindewens: indien overgewicht afvallen
o Relatief te weinig FSH vs LH welke therapie?
Ovulatie inductie
IVF
11
Q
Hyperprolactinemie
A
- Te hoog niveau van prolactine
- Aparte WHO groep
- Oorzaken:
o Hypofysair: macro/ micro adenoom
o interferentie met dopamine afgifte :
medicatie (SSRI’s, anti emetica, antihypertensiva)
tumoren/ chirurgie
o Schildklierafwijkingen
Hypothyreoidie> TRH↑ waardoor prolactine ↑ - Behandeling: prolactine verlagende medicatie/ chirurgie
12
Q
Orienterend fertiliteits onderzoek (OFO)
A
- Is er een ovulatie
- Is er normaal sperma?
- Kunnen eicel en zaadcel bij elkaar komen?
- Doel OFO:
o Diagnostiek naar afwijkingen
o Voorspellingen zwangerschapskansen bij paren met OFO zonder afwijkingen
13
Q
Predictiemodel in de praktijk
A
- Doel: onderscheid maken tussen paren die (nog) niet behandeld hoeven te worden en paren waarbij een behandeling de kans op zwangerschap waarschijnlijk vergroot
- Predictiemodellen: in Nederland toegepast model in de fertiliteit is model volgens Hunault
