HC 32 Nier (urogenitaal) Flashcards
Urologisch onderzoek
- Anamnese, eventueel aangevuld met vragenlijsten zoals de I-PSS (international prostaat symptoom score), mictiedagboek
- Lichamelijk onderzoek:
o Buik (abdomen): nier, blaas
o Uitwendig mannelijke genitalia: penis, scrotum
o Inwendige onderzoek: rectaal toucher (RT), vaginaal toucher (VT)
Laboratorium onderzoek
- Bloed
o Nierfunctie: kreatinine, eGFR (klaring, maat nierfunctie)
o Prostaat: prostaat specifiek antigeen (PSA) - Urine
o Stick: met name pH, eiwit, glucose
o Sediment: erytrocyten, leukocyten, bacteriën, kristallen, cilinders, epitheel
Bloed plassen
Bloed (cellen) in de urine
Resultaat: - Tripelfosfaat: doodkistjes
- Oxalaat: envelop
o Kweek
o Cytologie urine
Aanvullend onderzoek door uroloog
- Cytoscopie
- Uroflowmetrie, echo blaas (residu)
- Transrectale echografie prostaat ± prostaatbiopten
- Urodynamisch onderzoek
- Retrograad pyelo-ureterogram
- Ureterorenoscopie (URS)
Cytoscopie
- Cytoscopie (blaasspiegelen): binnenkant van de blaas en plasbuis bekijken
o Benigne prostaathyperplasie (vergroting)
o Blaastumor
o Geobstrueerde urethra prostatica
Transrectale echografie prostaat ± prostaatbiopten
- Transrectale echografie prostaat ± prostaatbiopten
o Echo vanuit de rectum
Urodynamisch onderzoek
- Urodynamisch onderzoek: informatie over druk en stroom patronen in de blaas en plasbuis
Retrograad pyelo-ureterogram
- Retrograad pyelo-ureterogram: urinewegen (met name nieren en ureters) evalueren
o Contrastmiddel geïnjecteerd in de ureters via een dunne katheter in de plasbuis
o Röntgenfoto’s van de urinewegen
Ureterorenoscopie (URS)
- Ureterorenoscopie (URS): ureterorenscopie meting om nierbekkens te visualiseren
Aanvullend radiologisch onderzoek
Aanvullend radiologisch onderzoek
- Ultrageluid
o Echografie
- Röntgen
o X-buikoverzicht
o CT-nieren/abdomen
o CT-urografie
- Magnetisme
o MRI-prostaat
Hematurie
- Hematurie: aanwezigheid van bloed in de urine
Hematurie oorzaken
Oorzaak
- Infectie van urinewegen
- Nierstenen
- Urineweg letsel
- Blaasontsteking
- Goedaardige prostaathyperplasie (vergroting van de prostaat)
- Nierziekten
- Urinewegtumor
Hematurie verschijnselen
Verschijnselen
- Pijn/pijnloos: pijnloos is ergere vorm van hematurie, maar pijnlijk is vervelender voor de patiënt
- Macroscopisch/ microscopisch: macroscopisch heeft een grotere kans op tumoren, microscopisch heeft meestal nierstenen
Hematurie diagnose
- Urine sediment, morfologie erythrocyten
- Urine kweek: bacterie testen in de urine -> groei van deze bacteriën leiden tot infecties
- Hb: erytrocyten verlies
- Echografie nieren: bron van het probleem identificeren (vb. echo)
- Cystoscopie
- CT-IVP (altijd als lft>50jr!): kwaadaardigheden bekijken
Niersufficientie
Nierinsufficiëntie
- Diurese (afscheiding urine): urine productie/24 u (cave: uni/bilaterale obstructie, mononier): geeft de nierfunctie niet weer dysfunctie van 1 nier leidt tot harder werken van de andere nier
- Bloed: serum kreatinine
- Glomerular Filtration Rate (GFR): filtratie kwaliteit
- Urine kreatinine: gescheiden nieren laten klaren individueel meten
- Echo nieren: uitzetting van nieren identificeren
- CT-IVP: aankleuring per nier geen kleur? Geen bloed doorstroming
- Cystoscopie: verstopping van de nier
- Renogram: urinestelsel kleuren (wit en zwart) grafiek met doorstroom van beide nieren
Niersteen
Niersteen
- Veel voorkomend: man, >50 jaar, dik