HC 20 Prostaat Flashcards
Prostatitis oorzaak
- Oorzaak: meestal bacteriële infectie (blaasontsteking= cystitis; plasbuisontsteking = urethritis)
Prostatitis symptomen
- Symptomen:
o Algemeen: koorts
o Specifiek: vaak plassen, pijn bij plassen
Prostatitis diagnose
- Diagnose:
o Luisteren naar de patiënt
o Rectaal toucher: via de anus aan de prostaat voelen (verharding?)
Pijnlijk voor de patiënt
o Lab onderzoek: urine (leucocyturie, nitriet en urinekweek)
Prostatitis behandeling
- Behandeling:
o Antibiotica (op geleide van de kweek) 2 weken
o Oorzaak behandelen: blaassteen, BPH, divertikel
Benigne prostaathyperplasie (BPH) oorzaak
- Oorzaak: Testosteron als conditie voor de groei van de prostaatcel
1. Testosteron uit teelbal en bijnier
2. Gaat cel binnen en wordt omgezet tot dihydrotestosteron = DHT
3. Hetgeen zich bindt aan de Androgeen Receptor
4. Overgroei van cellen in het prostaatweefsel - Epidemiologie: vanaf 6e decade plasklachten
- Kan groeien tot een sinaasappel
Benigne prostaathyperplasie (BPH) symptomen
- Symptomen:
o Eerst: langzamer, vaker, ‘s nachts, aandrang, residugevoel
o Later: retentie (ophouden van plas), blaasinfectie, hematurie (bloed plassen)
Benigne prostaathyperplasie (BPH) diagnose
- Diagnose:
o Symptomencomplex
o IPSS
o ML (klachten)
o Rectaal toucher (anatomie)
o Uroflow, UDO
Benigne prostaathyperplasie (BPH) Medicamenteus behandeling
- Behandeling:
o Medicamenteus
Ontspant het gladde spierweefsel van de blaashals-sluitspier (bv: tamsulosine = Alpha-blokker)
Laat de prostaat slinken (door het effectieve testosteron te verminderen, een 5-alpha-reductase remmer (5-ARR) : remt omzetting van testosteron in DHT bv: finasteride, dutasteride
Benigne prostaathyperplasie (BPH) operatief behandeling
o Operatief
Meestal: Transurethrale resectie van de prostaat (TURP)
Soms: Prostatectomie = verwijderen van het klierweefsel van de prostaat
Benigne prostaathyperplasie (BPH) acute obstructie behandeling
o Acute obstructie
Verblijfkatheter
* Transurethraal
* Suprapubisch
Intermitterende katheter
Prostaat carcinoom
- Prostaatkanker is de meest voorkomende kwaadaardigheid bij mannen in westerse landen
- Incidentie neemt toe met de leeftijd (door vergrijzing)
- 10% overlijdt aan prostaatkanker
- Veel mensen leven met prostaatkanker zonder dat ze last hebben
Diagnostiek van prostaatkanker
- Diagnostiek van prostaatkanker:
o DRE (prostaatvolume en aspect) + PSA geeft aanleiding tot prostaatbiopt
o Transrectale ultrasonografie (TRUS): gedetailleerde beelden van de prostaatklier
Gouden standaard
o Prostaat naaldbiopten
Bepaling van de prostaatkanker diagnostiek
Bepaling van de prostaatkanker diagnostiek
- Gleason-gradering: meet agressiviteit en prognose (gradering 1-5)
- Tumor node meta (TNM): voor vergelijking en prognose
- SWOP: kans op prostaatkanker a.d.h.v. DRE, TRUS en PSA
Behandelingsopties prostaatcarcinoom laag risico (op uitzaaiing en overlijden): 6, T1-2 N0M0 PSA 10
- Laag risico (op uitzaaiing en overlijden): 6, T1-2 N0M0 PSA 10
o Active surveillance
Behandelingsopties prostaatcarcinoom intermediair en hoog risico: gleason 7, TNM T1-2
- Intermediair en hoog risico: gleason 7, TNM T1-2
o Radicale prostatectomie
o Radiotherapie
o Brachytherapie
o Uitwendige radiotherapie