HC 3.5 Het renine angiotensine aldosteron systeem Flashcards
Wat is het RAAS?
Een hormonaal systeem voor de regulatie van de bloedruk en de CV modulering.
Wanneer wordt het RAAS geactiveerd?
- Bij een laag bloedvolume (hypovolemie) en een lage bloeddruk (circulerend, fysiologisch): dehydratie, bloeding.
- Cardiovasculaire- en nierschade (lokaal) –> hermodulering.
Hoe kunnen we de bloeddruk verhogen?
- De CO te verhogen door water- en zoutretentie (vasthouden), waardoor het circulerende bloed toeneemt. –> antidiuretische werking.
- De systematische vaatweerstand verhogen door vasoconstrictie.
Door wat wordt zowel water- en zoutretentie als vasoconstrictie veroorzaakt?
Door angiotensine II.
Wat zie je bij een overactief renine angiotensine systeem?
Hypertensie, hartfalen, nierschade, fibrose, etc.
Wat is de beginvorm van angiotensine II?
Angiotensinogeen, een prohormoon (255 aminozuren)
Door welk enzym wordt angiotensinogeen omgezet in angiotensine I (10 aminozuren)?
Door het enzym renine, het knipt angiotensinogeen.
Wat is de snelheidsbepalende stap?
Langzaamste stap in het proces.
Wat is de snelheidsbepalende stap bij de vorming van angiotensine II?
De omzetting van angiotensinogeen naar angiotensine I door renine.
Wat gebeurt er als de renine concentratie toeneemt?
Dan zorgt het voor een verhoogde bloeddruk, want dan komt er ook meer angiotensine II. Dit werkt ook omgekeerd: minder renine, minder angiotensine II –> BP omlaag.
Hoe komt renine terecht in de bloedbaan?
In de efferente en afferente vaten van de glomerulus (in de nieren) zitten gespecialiseerde spiercellen: juxtaglomerulaire cellen. Als de cellen voelen dat er een laag bloedvolume is (en er dus ook een lage bloeddruk is), worden de cellen geactiveerd en storten ze het opgeslagen renine uit hun blaasjes vrij in de bloedbaan.
Wat doet de macula densa?
Is een laag cellen rondom de distale tubulus en meer de concentratie van natrium in de urine. Als die concentratie laag is stimuleert het de juxtaglomulaire cellen tot het vrijlaten van renine.
Wat is het gevolg van een nierstenose?
Verminderde bloedstroom naar de nieren, verhoogde afgifte van renine. Hier kan gebruik van worden gemaakt bij het diagnosticeren van een nierstenose.
Hoe wordt door een laag circulerend bloedvolume of een lage bloeddruk renine geproduceerd?
Als er een laag circulerend bloedvolume of een lage bloeddruk is, dan zullen baroreceptoren in de carotis communis interna en aortaboog dit registreren. –> signaal naar de hersenstam –> sympathicus geactiveerd –> signaal naar de medulla van de bijnier naar het bijniermerg, waar noradrenaline wordt geproduceerd en in de bloedcirculatie wordt vrijgelaten. De noradrenaline gaat naar de nier en zal binden aan de bèta-1-receptoren, waarna renine zal worden geproduceerd.
In welke vorm is renine vooral aanwezig?
In inactieve vorm aanwezig: prorenine. Dat is renine maar het wordt afgeschermd door een prosegment. Bij renine-activatie wordt het kapje eraf geknipt.
Wat gebeurt er als renine geactiveerd raakt?
Dan kan angiotensinogeen binden en wordt het geknipt tot angiotensine I.
Waar wordt angiotensinogeen met name gemaakt?
Door de lever en komt vrij in de bloedbaan.
Wat is het enzym ACE?
Angiotensine converterend enzym. HEt wordt gevormd door de longen (endotheelcellen) en belandt zowel in het plasma als in de vaatwand. Angiotensine I bindt in een pocket van ACE. ACE knipt angiotensine I en dan houd je angiotensine II over.
Waar zorgt de binding van angiotensine aan de AT1-receptor voor?
De binding aan de AT1 receptor komt het meeste voor:
- Vasoconstrictie
- Zout/water reabsorptie
- Aldosteron secretie door de bijnier
- Sympathische activatie
- Negatieve feedback (remming renine productie)
Waaraan bindt aldosteron en wat veroorzaakt het?
Aan de mineraal corticoid receptor (MCR). Het zorgt voor Na+ en H2O-resorptie in de nieren en tubulus en voor een dorstprikkel, wat leidt tot een toename van het bloedvolume. Aldosteron zorgt ervoor dat Na+ wordt uitgewisseld met kalium: kalium gaat richting de urine, natrium richting het bloed en water gaat osmotisch mee naar het bloed.
Hoe vindt er interactie plaats tussen het RAAS en het sympathische systeem?
- De AT1 receptor kan in gladde spiercellen de alfa-1-receptor op de vaatwand extra stimuleren, de vasoconstrictie wordt dus versterkt.
- In de nier zit de bèta-1-receptor. Door stimulatie van noradrenaline wordt de renine afgifte gestimuleerd.
