HC 3-1 Oncologie Flashcards
1
Q
Kanker
A
- Ongecontroleerde groei
- Kankercellen manipuleren omliggende cellen
- Kanker cellen verspreiden zich naar andere omgevingen
2
Q
Meest voorkomende kankervorm
A
- Huidkanker: grootste orgaan
o Geen beeldvorming nodig - Borstkanker, prostaatkanker wel beeldvorming nodig
- Overige grote soorten kanker: longkanker en dikke darmkanker
3
Q
Oorzaak kanker
A
- Mutaties in DNA
- Straling
- Virus
- Carcinogene stoffen: rook is het meest schadelijk
- Erfelijk
4
Q
Kanker verloop
A
- Hyperplasie: vergroting van cellen door hoge celdeling
- Dysplasie: Abnormale ontwikkeling, abnormaal uiterlijk en abnormale organisatie van de cellen
5
Q
Hallmarks van kanker
A
- Zelfvoorzienend voor groeisignalen: groeifactor bindt aan receptor
- Ongevoeligheid voor groeiremmers: Growth supressor worden geblokkeerd
- Invasie en uitzaaiingen
- Onbeperkt celdeling: telomeren blijven verlengen waardoor chromosomen nooit afnemen
- Bloedvat vorming
- Omzeilen apoptose
6
Q
TNM
A
- T (0-4): grootte/uitbreiding tumor
- N (0-3): regionale lymfeklieren (nodes)
- M (0-1): metastases op afstand
- Stagering wordt bepaald door de TNM bij elkaar op te tellen
7
Q
Doel TNM
A
- Prognose
- Behandeling beslissingen
- Evaluatie behandelingseffect
- Therapieontwikkeling en onderzoek
8
Q
Intraoperatieve radiotherapie
A
Eerst grove delen invasief verwijderen en daarna lokaal bestralen om eventuele resten te doden
9
Q
Hyperthermie
A
- Na een bestraling wordt er 1 keer per week hyperthermie gebruikt
- De plaatselijke warmtebehandeling wordt geplaats in het tumorgebied
- De warmte versterkt de werking van de bestraling
Hierdoor is de tumor gevoeliger voor straling en minder straling nodig
10
Q
Heterogeniteit
A
- Tumoren zijn heterogeen
- Clonen concurreren met elkaar (de sterkste overleven)
- Hierdoor zijn er verschillende subtypes
- Nadeel biopt: geen idee of je de meest agressieve biopt hebt genomen
- Chemotherapie: minder agressieve tumoren gaan dood, maar de agressieve tumoren krijgen de ruimte om te verspreiden
o Daarom moeten juist de minst agressieve blijven
11
Q
Tumor vaten
A
- Endotheelcellen missen: vocht en voedingstoffen worden minder gediffundeerd
- Vaat cellen zijn lek hogere druk minder doorstroming lage perfusie hypoxie radiotherapie werkt niet wegens zuurstoftekort (hypoxie)
12
Q
Tumor perfusie
A
- bloedtoevoer naar de tumor
13
Q
Kanker incidentie
A
- 1 op 3 krijgt kanker
- Toename kanker bij hogere leeftijd
- Mannen hebben meer kanker door prostaatkanker en roken
- Vrouwen hebben rond 40 jaar meer kanker door borst en baarmoederhals kanker
14
Q
Type tumoren
A
- carcinoom: epitheelcellen
- sarcoom: steun en bindweefsel
- Leukemie: bloedcellen
- lymfoom en myeloom: lymfatische weefsel
- centrale zenuwstelsel tumoren: ruggenmerg en hersenen
- Kiemceltumoren
- Neuro-endocriene tumoren
- Melanomen: huidkanker
15
Q
behandelopties kanker
A
operatie, chemo, bestraling, immunotherapie, ablatie etc.