H9.5 renale zuur-base fysiologie Flashcards
wat houdt de Netto Zuur Excretie (NAE) in?
de nier scheidt per dan 70 mmol zuur uit gebonden aan buffers (NH4+, fosfaat, creatinine en urinezuur)
hoe wordt vluchtig zuur geproduceerd?
door aerobe verbranding van glucose en vet
hoe wordt niet vluchtig zuur geproduceerd?
- afbraak aminozuren
- afbraak voedingszuren
- afbraak fosfo-aminozuren
- anaerobe verbranding glucose
- verlies HCO3- door faeces dus extra H+ moet worden uitgescheiden door nier
wat is stap 1 bij het verwijderen van een niet-vluchtige zuur door de nier?
stap 1 in de cel/plasma/RBC:
–> neutralisatie H+ door CO2/HCO3- buffer
–> CO2 uitgeademd
wat is het gevolg bij stap 1 voor de buffercapaciteit?
die daalt, want HCO3- raakt op
wat is stap 2 bij het verwijderen van een niet-vluchtige zuur door de nier?
stap 2 in de nier:
–> nier filtreert Na+ en A-
–> komt terecht in tubulaire vloeistof
–>secretie van H+ samen met secretie HCO3-
–> H+ aan lumen en HCO3- aan bloedbaan
wat is het verschil tussen titreerbaar zuur en niet-titreerbaar zuur?
bij titreerbaar zuur is de pH te meten
aan welke buffers zit het zuur gebonden in het lumen van de nefronen? waarom gebeurt dit?
- 40% fosfaat, creatinine, urinezuur –> titreerbaar
- 60% ammoniak –> niet-titreerbaar
dit wordt gedaan zodat de pH niet al te veel daalt
wat zijn de voordelen van ammoniak (NH3) als buffer?
- bij neutrale milieu bindt al 99,9% van protonen
- het kan voorkomen in hoge concentraties
- bij chronische acidose kan productie in PT zo een 100x stijgen
wat zijn de nadelen bij het gebruik van fosfaat als buffer in het lumen?
- veel zuurder milileu nodig om 99% H+ te binden dan ammoniak
- fosfaat kan niet in grote hoeveelheden voorkomen, omdat het anders samen met calcium zorgt voor nierstenen
hoe zorgt de nier voor de handhaving van het zuur-base evenwicht door de nier?
- terugresorptie van bicarbonaat uit het nierfiltraat
- excretie van de dagelijke productie van niet-vluchtige zuren in urine
hoeveel mmol zuur per dag (NAE) wordt er uitgescheiden in de vorm van NH4+ en titreerbaar zuur? wat wordt van de NAE afgetrokken
NH4+ = 40 mmol
titreerbaar zuur = 30 mmol
- <1 mmol HCO3- want tis een base!
hoe vindt de terugresorptie gefiltreerd HCO3- in PT plaats op moleculair niveau?
–> bicarbonaat komt in vorm van Na + HCO3- voor in lumen urine
–> NHE (natrium proton exchanger), transporteert H+ naar lumen en Na naar PT cel
–> HCO3- + H+ –> H2O + CO2 mbv koolzuuranhydrase
–> CO2 diffundeert in cel en H2O gaat door kanaal
–> dmv koolzuuranhydrase wordt het weer omgezet in HCO3- + H+
–> HCO3- gaat naar bloedbaan via NBCe1 en H+ wordt weer gebruikt door NHE
hoe wordt de energie geleverd voor de terugresorptie van HCO3-?
door natrium/kalium ATPase
hoe vindt de uitscheiding van H+ plaats via niet-HCO3- urine buffers maar door titreerbare zuren op mol niveau?
–> mbv protonpomp en NHE worden de protonen uitgescheiden in het lumen
–> H+ worden gekoppels aan buffers in lumen en vormt zo zuur
–> in cel wordt CO2 en H2O omgezet in HCO3- en H+ door CA (koolzuuranhydrase)
–> proton gaat naar lumen en HCO3- naar bloedbaan
wat zijn de voor en nadelen van de uitscheiding van H+ met titreerbare zuren?
voordelen:
- 1 HCO3- per H+
- reductie Na verlies in urine
nadelen
- lage concentratie fosfaat
- max pH gradiënt wordt beperkt
hoe vindt de uitscheiding H+ plaats via de vorming van NH4+ uit ammoniak?
–> NH4+ vorming uit gluconeogenese
–> vormt tot NH3 en diffundeert uit de PT in het lumen, omdat daar pH lager is
–> H+ wordt de PT uit getransporteert door NHE waardoor NH3 weer NH4+ wordt
in welke 3 stappen vindt het systeem van ammoniak en ammonium plaats?
- secretie ammonium ionen in PT
- in LvH wordt gevormde ammonium weer opgenomen en getransporteerd naar interstitium door NKCC2
- in verzamelbuis kan ammonium in interstitium of
–> via principal cells naar lumen om protonen te binden en zuur uit ts scheiden
–> of afvoer naar lever zodat ureum gesynthetiseerd worden
wanneer vindt er excretie plaats van NH4+ van het interstitium in de urine?
als de pH in urine duidelijk lager is dan interstitium
hoe wordt de pH van de urine bepaald in de verzamelbuis?
door de protonpomp in alfa IC(ellen)
actief in zuur milieu en door aldosteron
wat houdt de ammoniumtrap in?
NH4+ wordt als NH3 gediffundeerd naar het lumen bij lage pH en wordt dan door H+ omgezet in NH4+
NH4+ kan niet terug de cel in
hoe wordt de protonpomp gereguleerd in de alfaIC?
door pH en aldosteron
–> aldosteron bindt aan MR in alfaIC
–> stimulatie protonpompen op apicale zijde –> lage pH stimuleert dit ook
hoe wordt de effectiviteit van de ammonium trap bepaald?
door de pH en aldosteron
hoe ziet het compensatiemechanisme mbt aanmaak NH3 eruit bij acidose?
acuut: lage pH en hoge pCO2
–> stimulatie NHE3 en NBCe1 transporters
chronisch: lage pH
–> meer transporters PT
–> duurt 2-6 dagen
- dus stimulatie secretie en synthese NH3 in PT
- inbouw extra protonpompen in CD alfaIC
wat is het verschil bij de compensatiemechanismen bij chronische acidose en alkalose?
- bij chronische alkalose worden de protonpompen in de BETAIC! aan de basolaterale zijde geplaatst en pendrin aan apicale zijde om zo H+ in de bloedbaan te krijgen
- bij chron. alk. vindt het comp. mech. in de alfaIC plaats
waar leiden braken en diarree tot mbt de zuur-basebalans?
- braken –> alkalose
- diarree –> acidose
