diagnostiek in de MDL Flashcards
acute MDL ziekten
maag/darm bloedingen, pancreatitis, infecties, symptomatisch galsteen lijden, diverticulitis
chronische MDL ziekten
infecties, inflammatoir, functioneel, (pre-) maligne tumoren
diagnostiek MDL ziekten
lab/ radiologie/ microbiologie/ pathologie
Lab: bloed, feces (calprotectine, FIT), urine, adem testen (H. pylori)
Radiologie: dynamische onderzoeken, conventionele onderzoeken (x-BOZ), echo, MRI/ CT
specifieke diagnose stellen MDL
functie onderzoeken (manometrie, pH-metrie) of endoscopie (gastro-, entero-, colono-, endo-echografie, ERCP, pil camera)
preventie MDL ziekten door
bevolkingsonderzoek (colon adenomen)–> colon kanker
reflux oes (Barret slokdarm carcinoom)–> slokdarm carcinoom
H. pylori infectie–> maag carcinoom
door deze ziektes al vroeg te behandelen verlaag je het risico dat dit uiteindelijk tot kanker leidt
gastroscopie
In bovenste TD vooral gastroscopie, CT is hier heel slecht
Gastroscopie indicaties: passage klachten, reflux (chronisch), maag ulcus, anemie, melena, coeliakie
Gastroscopie afwijkingen: reflux oesofagitis, oes carcinoom, varices (door portale HT), ulcus pepticum (forrest)
endo-echografie
manometrie
X-slokdarm passage
pH-metrie
radiair of lineair kijken–> laagjes herkennen en hoe diep carcinoom zit bijv. Nu ook interventies: draineren
manometrie bij achalasie: onderste oes-sfincter ontspant niet
X-slokdarm passage: functie peristaltiek
pH-metrie: reflux aantonen in oesophagus
indicaties in dunne darm kijken + hoe
Crohn, ferriprieve anemie (polypen/ carcinoom), rectaal bloedverlies, zeldzame tumoren
Mensen die cardiaal al belast zijn hebben vaker chronisch bloedverlies–> kijken
endoscopie: - single balloon enteroscopie - double balloon enteroscopie - spiral enteroscopie MRI enterografie CT enterografie pil camera
indicaties colonoscopie
bevolkingsonderzoek, IBD (colitis ulcerosa en m. Crohn), ferriprieve anemie, veranderd defecatie patroon (>50 jaar), chronische buikklachten
colon polypen + verschillende typen
vroege vorm kanker (polyp o.a.) kan je endoscopisch weghalen
Adenomateuze: 67% alle colon polypen, 25% >50jaar, kunnen maligne worden
Inflammatoire: door mucosal ulceration en regeneratie door lokale/ diffuse inflamm, kan niet maligne
Serrated: hyperplastisch, traditionele serrated adenomen, sessile serrated polypen, kunnen maligne
polyp behandeling verschillende typen (benign)
diminitive polyps (<5mm, >70% alle polypen): cold snare
small polyps (6-9mm, 20% alle polypen): cold snare/ hot snare
sessile polyps (10-19mm): en bloc hot snare na vloeistof afstoting
lateral spreading polyps (>2cm): piecemeal endoscopic mucosal resection (EMR)
pedunculated polyps: endoloop/ stalk injectie
colitis ulcerosa
continue, oppervlakkige ontsteking
colon
rectaal bloedverlies ++
chirurgie curatief
m. crohn
“skip”/ diepe ulceraties
mond tot kont
rectaal bloedverlies
fistels, vernauwingen
chirurgie restrictief (hoog risic0 recidief)
endoscopic retrograde cholangio- en pancreaticografie (ERCP)
niet meer diagnostisch
choledochus steen verwijdering
stent therapie bij pancreas carcinoom of cholangiocarcinoom
gallekkage
chronische pancreatitis
magnetic resonance cholangiopancreaticografie (MRCP)
diagnostisch: choledochus stenen, stenose, PSC, pancreas cyste
