#6 Choroby naczyń, tętniak, rozwarstwienie aorty, Takyasu, niedokrwienia kończyn Flashcards
Tętniak aorty - definicja, podział, powikłania, jak powstają
Definicja: lokalne poszerzenie aorty >50% normy
Może obejmować odcinek piersiowy i brzuszny lub oba
PODZIAŁ
-miażdżycowe
-zwyrodnieniowe - Marfan, zwyrodnienia torbielowate
-pozapalne - Taykasu, olbrzymiokomorkowe, kiła, sepsa, zapalenie wsierdzia
-pourazowe
Czynniki sprzyjające powstawaniu
-papierosy, POCHP, nadciśnienie
-predyspozcyje genetyczne
-wiek
Powikłania
-silny stały ból w klatce piersiowej bądź brzuchu
-wstrząs hipowolemiczny - pęknięcie
–piersiowe > jamy opłucne, śródpiersie, work osierdziowy
–brzuszne > przestrzeń zaotrzewnowa, jamy otrzewnej, dwunastnicy, żyły głównej dolnej
PATOGENEZA
1. Oddziaływanie strumienia krwi ze ścianą aorty
2. Zwiekszona aktywność proteaz (elastazy i metaloproteinaz) i upośledzenie ich hamowania
3. Niszczenie ścian aorty
Objawy tętniaka aorty piersiowej i brzusznej
Piersiowy
1.Ból w klatce piersiowej i pleców
2.Dysfagia - ucisk przełyku
3.Chrypka - ucisk nerwu krtaniowego
4. Kaszel, duszność, krwioplucie
5. Incydent zatorowy, udar mózgu, niedokrwienie kończyn
Brzuszny
1. Stały gniotący ból w śródbrzuszu, podbrzuszu, okolicy lędźwiowej, naśladuje ból korzeniowy
2.Palpacyjne wybadanie tętniaka , tkliwy
3.Szmerzy nad aortą brzuszną
Rozwarstwienie aorty definicja + czynniki ryzyka
DEFINICJA : To rozdarcie błony wewnętrznej aorty i przedostanie się krwi w obręb błony środkowej co powoduje oddzielenie się błony wewnętrznej od błony środkowej i przydanki oraz powstawanie światła rzekomego aorty
Czynniki ryzyka
-Nadciśnienie tetnicze
-Koarktacja aorty
-Choroby aorty wcześniej obecne jak tętniak
-Dwupłatkowa zastawka aorty
-Wrodzone choroby tkanki lacznej
-zapalenia aorty
-zespół turnera
-stan po operacji, wysiłek fizyczny
Do rozwarstwienia zazwyczaj dochodzi przez pierwotne przerwanie błony wewnętrznej aorty lub po powstaniu krwiaka w ścianie
Rozwarstwienie aorty objawy
- Silny ból rozdzierający w klatce piersiowej
- Promienujący nagły ból do pleców
- Hipotensja/objawy wstrząsu - chłodne kończyny, bladość, tachykardia
- Szmer rozkurczowy nad ujściem aorty
- Objawy zawału serca
- Objawy neurologiczne - niedokrwienie mózgu
- Objawy niewydolności serca
- Objawy tamponady serca
- Wysiek opłucnowa - przez krwawienie do śródpiersia
Choroba Takayasu
DEFINICJA
Zapalenie, często ziarniniakowe aorty i jej gałęzi (najczęściej tętnic łuku aorty i aorty, rzadziej tętnic nerkowych), rzadziej innych tętnic, np. płucnych.
Występują liczne zwężenia odcinkowe w gałęziach aorty. Czasem dochodzi do rozwarstwienia lub pęknięcia aorty.
Podłoże choroby jest autoimmunologiczne oraz genetyczne .
PATOGENEZA
1.Nacieki komórkowe w przydance i błonie środkowej aorty
2.Włóknienie błony srodkowej
3.Powstawanie odcinkowych zwężeń, zamknięcia naczyń, poszerzeń lub tętniaków
4.W miejscach zwężeń obserwuje się zakrzepy, niekiedy skutkujące obwodową zatorowością
OBJAWY
FAZA 1 - stan podgorączkowy, osłabienie, ból mięśni, stawów
FAZA 2 - zapalenie naczyń zapalny obrzęk ścian naczynia ze zwężeniem tetnicy,
FAZA 3 - trwałe zwężenia tętnicy przez włóknienia i brak tętna na kończynach górnych.
-brak lub asymetria tętna na kończynach górnych
-nad zwężonymi tętnicami szmer naczyniowy
-pierwszy objaw to zazwyczaj tętniak aorty piersiowej
-chromanie kończyn gornych
-chromanie przestankowe
-duszność, kwiopluci,e objawy niedokrwienia
Olbrzymiokomorkowe zapalenie tętnic- definicja, objawy, patogeneza
To zapalenie tętnic ziarniniakowe występujące u osób w podeszłym wieku.
-Zajęcie aorty i jej głównych gałęzi - tętnic szyjnych i kręgowych
OBJAWY
-silny ból głowy
-przeczulica w okolicy skroniowej
-obrzęk i bolesność tętnicy skroniowej
-stan podgoraczkowy, nocne poty, ubytek masy
-obwodowe ograniczenia pola widzenia
-objawy oczne, ślepota przez niedokrwienie nerwu wzrokowego
-chromanie żuchwy
PATOGENEZA
1.Wywolanie stanu zapalnego przez aktywacje kom dendrytycznych i receptorów toll-like
2.Uwalnianie PDGF i VEGF co prowadzi do zniszczenia błony sprężystej wewnetrznej
3.Przebudowa blony
4.Pekanie aorty przez zmiany zapalne
Zakrzepowo zarostowe zapalenia naczyń TAO - definicja objawy
DEFINICJA - choroba zapalna małych i średnich tętnic oraz żył kończyn
Związana z paleniem tytoniu, żuciem tytoniu, wdychaniem tabaki, procesami autoimmunologicznymi
OBJAWY
1.Niedokrwienie kończyn - parestezje
2. Ból kończyn
3.Ból neuropatyczny
4.Chromanie przestankowe
5.Zaburzenia naczynioruchowe - zwiekszona wrażliwość na zimno z blednięcie odsłoniętych palców
1.Martwica i owrzodzenia niedokrwienne na paliczkach palcow
2.Brak tętna na tętnicach stop np piszczelowej tylnej, grzbietowej stopy
3.Objawy wędrującego zapalenia żył
Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych -definicja, czynniki ryzyka, objawy, jak powstaje
To schorzenie w którym podaż tlenu do tkanek kończyn dolnych jest niewystarczająca przez przewlekłe upośledzenie przepływu krwi w tętnicach
Najczęściej spowodowane miażdżycą tętnic kończyn dolnych
Czynniki ryzyka
-palenie tytoniu
-cukrzyca, hipercholesterolemia
-nadcisnienie
-weik i płeć
Objawy
-męczliwość kończyn
-zwiększona wrażliwość na zimno, parestezje
-chromanie przestankowe - ból po wykonaniu określonej pracy fizycznej, najczęściej w łydce, pośladku
-ból w mięśniach poniżej zwezenia tętnicy
-bladość skóry stop, zasinienie
-słabe, nieobecne tętno na kończynach dolnych
-szmery naczyniowe nad dużymi tętnicami kończyn
PATOMECHANIZM
1.Niedokrwienie prowadzi do krążenia obocznego i wystarcza do zaspokojenia potrzeb metabolicznych w spokoju
2.Niedokrwienie w wysiłku nasila glikoliza beztlenowa
3.Wytwarzanie mleczanow, ból, chromianie
4.Zwyrodnienia mitochondriów, zmniejszenie liczby włókien w typu, upośledzenie syntezy NO
5.Stan zapalny, aktywacja układu krzepnięcia
6.Poglebianie hipoperfuzji
Ostre niedokrwienie kończyn dolnych - definicja, przyczyny, objawy
To nagłe pogorszenie ukrwienia kończyn stanowiące zagrożenie dla życia.
Nagłe przerwanie perfuzji tkanek powoduje zaburzenia ich czynności i obumieranie na co najwrażliwsze są nerwy, mięśnie po 4-8h, skóra 12-24h
Przyczyny
1.Zatory (tętnica biodrowa, udowa, rozwidlenie aorty brzusznej, tętnica podkolanowa). = spowodowane migotaniem przedsionków, blaszka miażdżycową, tetniakiem
2.Zakrzepica pierwotna - powikłania tętniaka
3.Zakrzepica w pomoście naczyniowym
4.Uraz lub rozwarstwienie tętnicy
5.Zespol usidlenia
6.Stany nadkrzepliwosci
*mateiral zatorowy to najczęściej skrzeplina, kryształy cholesterolu, fragmenty tkanki nowotworowej
*Zator powstaje w łożysku naczyniowym nieprzygotowanym na niedokrwienie (gdzie wcześniej nie powstało krążenie oboczne)
Objawy nagłego ostrego niedokrwienia kończyn dolnych
(5 × P):
- ból ([pain] zwykle nagły, może obejmować całą kończynę lub jej część i – w przeciwieństwie do krytycznego niedokrwienia – nie zmniejsza się po opuszczeniu stopy);
- brak tętna [pulselessness] dystalnie do miejsca przerwania napływu krwi (istotne jest ustalenie, czy tętna na danej tętnicy nie było już wcześniej z powodu miażdżycy lub z innej przyczyny, czy jest to świeży brak tętna [np. z powodu zmian miażdżycowych], czy też deficyt tętna jest związany z wystąpieniem niedokrwienia);
- zblednięcie [palor] i ochłodzenie skóry (początkowo bladość skóry, z czasem mogą się pojawić sinica oraz zmiany martwicze skóry; istotne jest też stwierdzenie oziębienia kończyny, zwłaszcza przy prawidłowej temperaturze skóry drugiej kończyny); zapadnięcie żył powierzchownych zwłaszcza w dystalnej części kończyny i ich wolne wypełnianie lub brak wypełniania;
- parestezje [paresthesias] (objaw zaburzenia czynności nerwów czuciowych, zwykle towarzyszą ciężkiemu i dłużej trwającemu niedokrwieniu);
- porażenie [paralysis] (utrata funkcji motorycznej, objaw ciężkiego niedokrwienia zagrażającego utratą kończyny, początkowo dotyczy mięśni stopy i goleni – zaburzenia i ograniczenie zgięcia palców oraz ruchów zgięcia i prostowania w stawie skokowym).
Podczas ustalania poszczególnych objawów ważne jest porównanie z drugą kończyną.
Zamknięcie tętnicy - brak tętna, bladość i ochłodzenie skory
po 2 h - zmniejszenie czucia i parestezje
po 6 h - sinicą plamista i brak czucia
po 8h - porażenie ruchowe i stężenie mięśni
po 10 h - pęcherze, zaburzenia hemostazy, martwica