3A1 W3 HC.4 Menopauze en hormoonsubstitutietherapie (HST) Flashcards
Wat gebeurt er bij de menopauze?
Laatste menstruatie, de eierstokken stoppen hierna met oestrogenen maken
Hoe heet de periode vóór de menopauze en wat zijn kenmerken hiervan?
Menopauzale transitie
Kenmerken:
o Irregulaire menstruatie, meer en/of langer bloedverlies
o Hormoonschommelingen
o Menopauzale klachten zoals opvliegers, nachtelijk transpireren, hartkloppingen, moodswings
Hoe werkt de fysiologie van een opvlieger?
o Thermoregulatoire dysfunctie op het niveau van de hypothalamus
o De thermoneutrale zone is smaller bij vrouwen met opvliegers
Hoe zorgt oestrogeendaling voor thermoregulatoire dysfunctie?
Toename van cerebrale noradrenaline, waardoor termoregulatoire zone versmalt.
Dysfunctie gaat als volgt:
Perifere vasodilatatie –> bloeddoorstroming huid stijgt, warmtegevoel, stijgen hartfrequentie
Transpiratie door hittegevoel –> dalen kerntemperatuur
Bibberen
Met welke factoren kunnen opvliegers samenhangen?
Dieet, stress, slaap, sociale situatie
Welke andere verschijnselen treden op bij de overgang?
- Effecten van oestrogeendaling
- Urogenitale verschijnselen
- Veranderingen uiterlijk
- Veranderingen bewegingsapparaat
- Overige klachten
zie doc
Welke risico’s nemen toe vanaf de menopauze?
Hart- en vaatziekten
Botbreuken
Borstkanker
Waaruit bestaat hormoonsubstitutietherapie (HST)?
Oestrogeensubstitutie en indien baarmoeder aanwezig ook progestageen
Wat zijn voor- en nadelen van HST?
Voordelen:
- Verdwijnen overgangsklachten
- Goed voor botten
- Goed voor blaas en vagina
Nadelen:
- Soms weer ongesteld (onttrekkingsbloeding)
- Soms misselijk
- Toenemende risico’s
Wat zijn indicaties voor HST?
Menopauze <46 jaar
Ernstige overgangsklachten
Versterkte botontkalking <50 jaar
Wat zijn contra-indicaties voor HST?
Borstkanker
Baarmoederslijmvlieskanker
Trombose en/of longembolie
Migraine (evt)
Welke toedieningsvormen kent HST?
Oraal, transcutaan (alleen bij oestrogenen) en vaginaal
Tot wanneer wordt HST gegeven?
<50 jaar geen bezwaar
vanaf 50 elk jaar evalueren