18 og 19: Retroviridae Flashcards
Hverjir eru 2 flokkar retroveira?
Oncoveirur - HTLV1 og 2.
Lentiveirur - HIV1 og HIV2
Hvor er algengari, HTLV1 eða 2?
I, en hún tengist einmitt frekar sjúkdómum.. Nr. 2 tengist aðallega notkun fíkniefna í æð. T.d. hjá indíánum í Norður, Mið og Suð-Ameríku. Algengi mótefna hækkar með aldri - smit á fullorðingsaldri.
Hvernig smitast HTLV1 og 2?
1) Móðir til barns - þá með brjóstamjólk, lymphocytar.
2) Kynmök - greiðara frá karlmanni til konu en öfugt.
3) Með blóði - blóðgjafir, blóðhlutar, mengaðar nálar, líffæragjafir. Aðallega í frumum, lítið í plasma.
Hvað er ATL, Adult T cell leukemia?
Sjúkdómur sem tengist HTLV1 (2-5% smitaðra fá þetta). Langur latent tími. SMitast með brjóstagjöf. 4 klínískar myndir, bráða ATL algengast. Greint klínískt, með blóðmynd, mótefnamælingu, vefjasýni. Lífsllíkur 8 mánuðir, lyfjameðferð og stofnfrumuígræðsla.
Hver eru einkenni ATL?
Eitlastækkanir, húðmein, stækkuð lifur og milta. Leukocytar, illkynja CD4+ frumur, hátt Ca, beinmein. Algengar fylgisýkingar eru PJP, sveppir, CMV og VZV.
Hvað er Tropical spastic paraparesis, TSP eða HTLV-1 associated myelopathy, HAM?
Sjúkdómur sem tengist HTLV-1 (undir 2% bera fá þetta). 40-50 ára við greiningu, oftast við blóðgjöf. Minnkaður máttur og stífni í ganglimum, dofi, bakverkir, tíð þvaglát, leki. Spastísk paraparesis, lífleg sinaviðbrögð. Mænuvökvi með hækkað prótín og lymphocytosis. MRI ýmist eðlilegt eða með rýrnun á brjósthryggjarsvæði mænu. Bólgufrumuíferð og myelin/axonal eyðing í vefjasýni.
Hvernig greinist HTLV-1 associated myelopathy, TSP?
Með HTLV-1 mótefnamælingu. Kjarnsýrumögnun á mononuclear frumum. WB til staðfestingar. Margir rúmfastir 14 árum seinna en armar sleppa.
Hvenær og hvernig voru fyrstu HIV lyfin?
1987, bakritahemlar. Svo fjöllyfjameðferð með próteasahemlum 1996, samrunahemlar 2003, hjálparviðtakahemlar 2007 og integrasahemlum 2007.
Hvaðan kemur HIV upphaflega?
HIV1 frá sjimpönsum. Subtypur A-J, B algengust í Evrópu og USA. HIV-2 kemur frá sooty mangabee, aðallega í Vestur-Afríku. Hægari sjúkdómsgangur og lægri smittíðni. Smitun við apaveiðar? Sameiginlegur forfaðir í Kongó 1941.
Hvernig smitast HIV?
Kynmök - líkur 0,3%. Háð mökum, sárum og veirumagni. Frá móður til barns, mestar líkur í fæðingu og við lok meðgöngu. Blóð - sprautunotkun og blóðgjafir.
Hverjir eru áhættuþættir fyrir HIV smit?
Samkynhneigð, gagnkynhneigð, fíkniefnaneytendur, blóðþegar, móðir til barns, annað (aha).
Hver eru einkenni HIV?
Frumsýking fyrst, svo AIDS (þegar líður á…) hiti, slappleiki, eitlastækkanir, megrun, niðurgangur.Aukaverkanir lyfja eru breytt fitudreifing, hækkaðar blóðfitur.
Hverjar eru fylgisýkingar HIV?
PJP - hiti, mæði, hósti, megrun, slappleiki.
CMV retinitis: hiti, minnkuð sjón.
Toxoplasmosis: hiti, höfuðverkur, brottfallseinkenni, krampar.
Hepatitis C: skorpulifur og lifrarkrabbi.
Hvað gerist í frumsýkingu?
Hár veirutíter í plasma og sekreti, t.d. sæði. Mikilvægt að greina á þessu stigi því þarna er sýkingin mjög smitandi!
Hver eru einkenni frumsýkingar?
50-90% fá einkenni 2-4 vikum eftir smit. Skyndileg. Hiti, höfuðverkur, hálssærindi, eitlastækkanir, útbrot, sár í húð og slímhúð, 10% fá TK einkenni. Mismunagreiningar eru t.d. EBV, CMV, rubella, syphilis og hepatitis.
Einkenni bráðrar HIV frumsýkingar.
Hiti, eitlastækkanir, hálsbólga, útbrot, vöðva- og liðverkir, niðurgangur, höfuðverkur, ógleði og uppköst, stækkuð lifur og milta, megrun, þruska, TK einkenni.
Hvernig er HIV frumsýking greind frá öðrum sjúkdómum?
Sár á slímhúðum (óvenjulegt nema fyrir HIV og sárasótt). Útbrot, einnig á lófum og iljum. Skyndileg einkenni. Lítil útferð á hálskirtlum.
Hver eru einkenni langvinnrar HIV sýkingar?
Eitlastækkanir, hiti, nætursviti, þreyta, megrun, langvinnur niðurgangur, munnangur, gómbólgur, úttaugabólga, hvítfrumufæð, blóðleysi, nýrnavandamál.
Fylgisýkingar AIDS.
Cryptococcal sýking, toxoplasma gondii sýking, pneumocystis jirovecii lungnabólga. Illkynja sjúkdómar tengdir AIDS eru t.d. kaposi sarkmein og Non-hodgkin lymphoma.
Í AIDS eru færri en…
200 CD4+ frumur í míkrólítra blóðs.
Hvernig er HIV greint?
Mótefnamælingar, EIA skimunarpróf. Staðfesting með Western blot. Gert á EIA jákvæðum sýnum, greinir aðallega HIV-1. 2 blóðsýni tekin, EIA á báðum og WB á öðru.
Hvernig lýsir sér óákveðin HIV greining?
EIA jákvætt en bara eitt band á WB. Getur verið vegna frumsýkingar eða mjög langt genginnar sýkingar. HIV bólusetningar, sjálfsofnæmismótefni eða HIV-2. Meta þarf áhættu.
Hvaða fleiri próf má nota til að greina HIV?
PCR og P24 ag próf. Það seinna styttir gluggatímabil um 7 daga. Einnig til heimakassar, hrað EIA á blóði, og munnvatnspróf og þvagpróf. Þarf að staðfesta ef jákvætt.
Hvernig blóðprufur þarf að taka af HIV smituðum?
Almennar, lifrarpróf og blóðfitur. Telja CD4+ frumufjölda. Eðlilegt er 600-1200 frumur per míkrólítra. Muna berklapróf. Blóðvatnspróf fyrir lifrarbólgum A, B og C, sárasótt. Próf fyrir kynsjúkdómum, toxoplasma mótefni og pap strok. VZV og CMV mótefni.
