Φλεγμονή (1)

Question 1

Εγγενής μη προσαρμόσιμη απόκριση

Answer 1

Υλοποιείται μέσω:
Α) αγγειακών διεργασιών -> στόχος διαστολή αγγείων, ⬆️ όγκου αίματος στο σημείο φλεγμονής, ⬇️ ροή αίματος, τελικά στάση αίματος
Β) κυτταρικών διεργασιών -> στόχος η παραγωγή κιτοκινών, ισταμίνης, τοξικών παραγώγων Ο2, ελεύθερων ριζών => θάνατος+απομάκρυνση παθογόνου μικροοργανισμού. Εμπλέκονται: μαστοκ, λευκοκ, αμτ, κύτταρα αγγειακού ενδοθηλίου

Question 2

Εγγενής μη προσαρμόσιμη απόκριση - Σειρά γεγονότων

Answer 2

1) αναγνώριση από τα μακροφάγα των ειδικών μοριακών σχηματισμών στην επιφάνεια του παθογόνου οργανισμού μέσω Υ Toll
2) => οδηγεί σε ενεργοποίηση μακροφάγων + έκκριση κιτοκινών
3) αυτές οι κιτοκίνες δρουν στο αγγειακό επιθήλιο -> δομικές αλλαγές στα μόρια συγκόλλησης -> ⬆️ διαπερατότητα επιθηλίου

Question 3

Είδη αντιδράσεων στην οξεία φλεγμονώδη αντίδραση

Answer 3

Α) ΕΓΓΕΝΗΣ ΜΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΙΜΗ:
- ενεργοποείται αμέσως μετα τη λοίμωξη, σήμα αφύπνισης για το ανοσοποιητικό
- διεργασίες βασικα μη ανοσολογικές: επαγομενες από ισταμίνη αγγειακές αλλαγές, αντιδράσεις από μαστοκύτταρα/αιμοπετάλια/λευκοκύτταρα
Β) ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΙΜΗ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗ:
- πιο δραστική+ειδική για τον εισβαλοντα παθογόνο μικροοργανισμό, άρα πιο αποτελεσματική
- στηρίζεται στα λεμφοκύτταρα:
1) Β -> παραγωγή αντισωμάτων (χυμική άνοση απάντηση)
2) Τ -> στην επιφάνεια εχουν Υ παρόμοιους με αντισώματα που αναγνωρίζουν κ σκοτώνουν τα μολυσμένα κύτταρα (κυτταρική άνοση απάντηση)

Question 4

Προσαρμόσιμη ανοσολογική απόκριση - Φάσεις

Answer 4

Α) ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ: ενεργοποιείται το ανοσοποιητικό, σε απάντηση στην ανίχνευση παθογόνου δημιουργεί τεράστιο κλώνο από κύτταρα που αναγνωρίζουν + απαντούν στα αντιγόνα του παθογόνου
Β) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ:
- β λεμφ -> εκκρίνουν αντισώματα (IgG)
- τ λεμφ -> ενεργοποιούν μακροφάγα ή αναγνωρίζουν+σκοτώνουν μολυσμένα κύτταρα του ξενιστή

Question 5

Κυκλοξυγενάσες

Answer 5

• ένζυμα από τα οποια εξαρτάται η βιοσύνθεση των προσταγλανδινών, αυτά καταλύουν το ρυθμιστικό βήμα στην ακολουθία σύνθεσης των προσταγλανδινών
• Cox 1: εκφράζεται συνεχώς στους περισσότερους ιστούς
• Cox 2: επάγεται κατά την ενεργοποίηση των φλεγμονωδών κυττάρων
• Cox 3: περιγράφηκε πρόσφατα (2002)

Question 6

ΜΣΑΦ - Δράσεις

Answer 6

1) Αντιφλεγμονώδης: σε οξεία ή χρόνια φλεγμονή, σχετίζεται με την αναστολή μεταβολισμού του αραχιδονικού οξέος
2) Αναλγητική: σε επώδυνες καταστάσεις που σχετίζονται με φλεγμονή και καταστροφή ιστών
3) Αντιπυρετική
- κυρία θέση δράσης η αραχιδονική κυκλοξυγενάση
- κάποια ΜΣΑΦ έχουν επιπλέον θέσεις δράσης
- θεραπευτικές δράσεις οφείλονται στην αναστολή της Cox2, πιθανόν και της Cox3

Question 7

Κυκλοξυγενάσες - Αναστολή

Answer 7

• Cox1: διαμεσολαβεί παρενέργειες των ΜΣΑΦ, κυρίως ΓΕΣ
• Cox2: διαμεσολαβεί αντιφλεγμονώδεις δράσεις των ΜΣΑΦ
• τα κλασικά ΜΣΑΦ (πχ ασπιρίνη) αναστέλλουν κ τις 2
• πρόσφατα ανάπτυξη ΜΣΑΦ με αυξημένη ειδικότητα για Cox2 -> στόχος ο περιορισμός παρενεργειών των κλασικών σκευασμάτων

Question 8

Αντιφλεγμονώδης δράση των ΜΣΑΦ

Answer 8

• οφείλεται κυρίως στην αναστολή διεργασιών φλεγμονής που διαμεσολαβούνται από προσταγλανδίνες: αγγειοδιαστολή, οίδημα
• περιορίζεται μόνο στις διεργασίες που διαμεσολαβούνται από τα παράγωγα της Cox2

Question 9

Αναλγητική δράση των ΜΣΑΦ

Answer 9

• οφείλεται στην αναστολή σύνθεσης προσταγλανδινών που ευαισθητοποιούν Υ του πόνου στη δράση της βραδυκινίνης
• δραστικά σε: αρθρίτιδα, θυλακίτιδα, πόνο μυϊκής+αγγειακής αιτιολογίας, πονόδοντο, οστικές καρκινικές μεταστάσεις
• πονοκέφαλος

Question 10

Αντιπυρετική δράση των ΜΣΑΦ

Answer 10

• θ σώματος: ρύθμιση από θερμορυθμιστικό κέντρο υποθαλάμου που ελέγχει ισορροπία ανάμεσα σε παραγωγή+απώλεια θερμότητας
• βακτηριακές ενδοτοξίνες -> επάγουν έκφραση πυρετογόνου IL1
• IL1 -> επάγει τις προσταγλανδίνες PGE στον υποθάλαμο -> διαταράσσουν ομαλή λειτουργία θερμοστάτη
• Cox2 (ίσως κ Cox3) στον υποθάλαμο, που επάγεται από IL1: κεντρικός ρόλος κ φαρμακολογικός στόχος των ΜΣΑΦ

Question 11

Παρενέργειες ΜΣΑΦ - ΓΕΣ

Answer 11

1) δυσπεψία
2) διάρροια
3) γαστρική αιμορραγία
4) εξέλκωση
5) ναυτία
6) έμετος
* 1/5 που λαμβάνουν μη εκλεκτικούς ΜΣΑΦ -> κίνδυνος από γαστρική βλάβη => σοβαρή αιμορραγία+διάτρηση
* εκπληκτικοί αναστολείς Cox2: πολύ ⬇️ κίνδυνος για γαστρική βλάβη / ⬆️ κίνδυνος για καρδιαγγειακές αλλοιώσεις

Question 12

Παρενέργειες ΜΣΑΦ - Αναστολή δράσης της Cox1

Answer 12

1) Δερματικές αντιδράσεις: εξανθήματα, κνίδωση, φωτοευαισθησία
2) Νεφροπάθεια των αναλγητικών: μετά από χρόνια χορήγηση υψηλών δόσεων
3) Ηπατικές διαταραχές: ιδίως οταν προϋπάρχει νεφρική βλάβη
4) Βρογχόσπασμος σε άσθμα

Question 13

Κοινώς χρησιμοποιούμενα ΜΣΑΦ

Answer 13

• Ασπιρίνη
• Παρακεταμόλη
• Σελεκοξίμπη
• Ροφεκοξίμπη

Question 14

Ασπιρίνη - Δράσεις

Answer 14

1) μη αναστρέψιμη, μη εκλεκτική απενεργοποίηση Cox1 + Cox2
2) αναστολή συνάθροισης αιμοπεταλίων => προφύλαξη από έμφραγμα μυοκαρδίου
* χορήγηση per os, ταχεία απορρόφηση, μεταβολισμός από ήπαρ κατά 75%

Question 15

Ασπιρίνη - ΑΕ

Answer 15

1) γαστρική αιμορραγία, εξέλκωση
2) μεγάλες δόσεις -> ζάλη, κώφωση, εμβοές (σαλικυλισμός)
3) μη αντιρροπούμενη αναπνευστική οξέωση
4) παιδιά -> εγκεφαλίτιδα
5) +βαρφαρίνη -> ⬆️ δράση βαρφαρίνης + παρεμποδίζει συσσωμάτωση ΑΜΤ => ⬆️ σημαντικά κίνδυνος αιμορραγίας

Question 16

Παρακεταμόλη - Δράσεις

Answer 16

1) ισχυρή αναλγητική + αντιπυρετική δράση
2) περιορισμένη αντιφλεγμονώδης δράση
* χορήγηση per os, μεταβολισμός στο ήπαρ

Question 17

Παρακεταμόλη - ΑΕ

Answer 17

1) υψηλές δόσεις -> ναυτία, έμετος
2) υψηλές δόσεις -> μετατροπής σε ιμίνη -> νέκρωση ηπατικών κυττάρων
* απενεργοποίηση ιμίνης (τοξικός μεταβολίτης) από γλουταθειόνη
* υπερδοσολογία -> γαστρικές πλύσεις + χορήγηση ενεργού άνθρακα

Question 18

Σελεκοξίμπη + Ροφεκοξίμπη

Answer 18

• εκλεκτικοί αγωνιστές της Cox2
• έντονη αναλγητική δράση
• ΑΕ:
  1. μικρότερη πιθανότητα ΓΕΣ βλάβης σε σχέση με μη-εκλεκτικά ΜΣΑΦ
  2. + αντιϋπερτασικά -> ⬆️ ΑΠ
  3. ⬆️ πιθανότητες καρδιαγγειακών αλλοιώσεων
  4. ηλικιωμένοι: ⬇️ ρυθμός σπειραματικής διήθησης