Αντιψυχωσικά Flashcards
Αρνητικά συμπτώματα σχιζοφρένειας
1) απόσυρση από κοινωνικές επαφές
2) επιπέδωση συναισθηματικών αποκρίσεων (ανηδονία) - απάθεια
Δράση αντιψυχωσικών στον εγκεφαλικό φλοιό
- μερικά (χλωροπρομαζίνη): ⬇️ ουδός για σπασμούς, επιληπτικές κρίσεις (κυρίως σε ιστορικό επιληψίας)
- αλλα όχι (τριφλουροπεραζίνη) : πιο ασφαλή
- κλοζαπίνη: δοσοεξαρτώμενη εμφάνιση σπασμών κ σε μη επιληπτικούς
Δράση αντιψυχωσικών στο λιβιδικό σύστημα
- μεσολιβιδικό ντοπαμινεργικό σύστημα: υπεύθυνο για ρύθμιση συναισθηματικών αντιδράσεων
- εδω επικεντρώνεται η παθοφυσιολογία των ιδιοπαθών ψυχώσεων
- αντιψυχωσικές δράσεις αντιψυχωσικών: φαίνεται να βασίζονται στον ανταγωνισμό της DAργικής διαβίβασης στο λιβιδικό τμήμα του πρόσθιου εγκεφάλου
Δράση αντιψυχωσικών στα βασικά γάγγλια
- ισορροπία στο μελανοραβδωτό ντοπαμινεργικό σύστημα στα βασικά γάγγλια -> αρμονία + έλεγχος κινήσεων
- διαταραχές στα συστήματα αυτά λόγω χρήσης αντιψυχωσικών:
1) παρκινσονικά συμπτώματα (χαμηλά επίπεδα DA)
2) όψιμη δυσκινησία (εκδήλωση ακούσιων κινήσεων) - άτυπα αντιψυχωσικά: μικρότερη συχνότητα στα συμπτώματα αυτά
Δράση αντιψυχωσικών στο ενδοκρινικό σύστημα
- δράση σε υποθάλαμο ή υπόφυση
1) υπερπρολακτιναιμία (όχι αντοχή, επαναφορά με διακοπή Φ), γαλακτόρροια, πρήξιμο στήθους, αμηνόρροια
2) ⬇️ νευροϋποφισιακές ορμόνες (αυξητική)
3) ⬆️ όρεξη + βάρος
4) ⬇️ ικανότητα σώματος για ρύθμιση θερμοκρασίας -> υπερ/υπο-θερμία
Δράση αντιψυχωσικών στο εγκεφαλικό στέλεχος
1) μικρή δράση στην αναπνοή
2) όχι απειλητικές για τη ζωή δράσεις (κώμα), ακομα κ σε υψηλές δόσεις
Δράση αντιψυχωσικών στη χημειοευαίσθητη περιοχή προμήκους
1) ισχυρή αναστολή σε πρόκληση ναυτίας + εμετού! (Σε μικρές C αντιψυχωσικών)
2) αποκλεισμός D2 Υ
Δράση αντιψυχωσικών στο ΑΝΣ
1) αναστολή μουσκαρινικών Υ -> ασαφής όραση, ξηρότητα στόματος, αναστολή κινητικότητας ΓΕΣ+ουροποιητικού
2) αποκλεισμός α1 Υ -> ορθοστατική υπόταση, σεξουαλική ανικανότητα, αδυναμία εκσπερμάτωσης
Αντιψυχωσικά - Φαρμακοκινητική Ι
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΛΙΠΟΦΙΛΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
- διαπερνούν εύκολα ΑΕΦ+ΑΠΦ -> άθροιση σε εγκέφαλο+έμβρυο
- γρήγορη απορρόφηση από ΓΕΣ
- υψηλός όγκος κατανομής (20 lt/kg)
- βραδεία απέκκριση από οργανισμό
- t1/2 = 20-40h τα περισσότερα (ημερήσια δόση)
Αντιψυχωσικά - Φαρμακοκινητική ΙΙ
1) σύνδεση σε υψηλό βαθμό με πρωτεΐνες πλάσματος (85% για φαινοθειαζίνες)
2) παρασκευάσματα αργής απελευθέρωσης
3) οξείδωση από ηπατικό σύστημα P450 - αποβολή στα ούρα / ΕΚΤΟΣ ΖΙΠΡΑΣΙΔΟΝΗΣ
4) ορισμένοι μεταβολίτες (ρισπεριδόνη, κλοζαπίνη, αριπιπραζόλη) διατηρούν δραστικότητα - επιμήκυνση βιολογικής τους δράσης
5) καλύτερος μεταβολισμός Φ από παιδιά σε σχέση με ενήλικες
6) εμβρυα, βρέφη, ηλικιωμένοι: μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού+αποβολής αντιψυχωσικών
Νευρολογικές ΑΕ (στο ΚΝΣ)
ΣΥΝΤΟΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ:
- οξεία διστονική αντίδραση (παρατεταμένοι μορφασμοί προσώπου) -> αντιχολινεργικά (βενζοτροπίνη)
- ακαθησία -> ⬇️ δόση / αλλαγή Φ / αγχολυτικά, προπρανολόλη
- παρκινσονικό Σ (μυϊκή δυσκαμψία, βραδυκινησία, τρόμος) -> ήπια αντιπαρκινσονικά (αντιμουσκαρινικά) **ισχυρά αντιπαρ ίσως επιδεινώσουν την ψύχωση!
- Κακόηθες νευροληπτικό Σ (υπερπυρεξία, μυική ακαμψία, κατατονία, αλλοίωση συνείδησης, απορρύθμιση ΑΝΣ) -> συμπτωματική θεραπεία, δαντρολένη, βενζοδιαζεπίνες, βρωμοκρυπτίνη
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΑ:
1) περιστοματικός τρόμος (ίσως όψιμη μορφή παρκ Σ) -> αντιχολινεργικά
2) όψιμη δυσκινησία (ακούσιες στερεότυπες κινήσεις προσώπου) -> προοδευτική διακοπή Φ,αλλαγή σε κλοζαπίνη
ΑΕ σε καρδιαγγειακό + ΑΝΣ
1) ορθοστατική υπόταση + αντανακλαστική ταχυκαρδία
2) συγκοπή
3) αντιμουσκαρινικές δράσεις (ξηροστομία, δυσκοιλιότητα κλπ)
ΑΕ σε Ενδοκρινική λειτουργία
- γυναικομαστία
- γαλακτόρροια
- αμηνόρροια
- έλλειψη γονιμότητας
- ανικανότητα
- ⬆️ βάρος
Άλλες ΑΕ
1) καταστολή
2) βλάβες οφθαλμών: θαλερότητα κερατοειδούς+φακού, εναπόθεση χρωστικών στον επιπεφυκότα
Αλληλεπιδράσεις
1) ενίσχυση κατασταλτικής δράσης υπνωτικών, οπιοειδών, αναλγητικών, αλκοόλης, αντισταμινικών
2) αναστολή δράσης ντοπαμινεργικών αγωνιστών + λεβοντόπα
3) κατασταλτικά, υπνωτικά, αντιεπιληπτικά -> προάγουν δράση μικροσωμιακών ενζύμων -> ⬆️ μεταβ αντιψυχωσικών
4) εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης -> συναγωνίζονται για ηπατικές οξειδάσες -> ⬆️ επίπεδα αντιψυχωσικών