09. සබඳතා රකින මිනිස් යුතුකම් Flashcards

1
Q

විවිධ සමාජ කණ්ඩායම් අතර අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් තිබිය යුතු සාරධර්ම දක්වා ඇති සූත්‍ර දේශනාව කුමක් ද?

A

සිඟාලෝවාද සූත්‍රය

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

සිඟාලෝවාද සූත්‍රය දේශනා කළේ කාට ද?

A

උදෑසන සය දිසාවකට නමස්කාර කරමින් සිටි සිගාල නම් තරුණයෙකුට

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

සිඟාලෝවාද සූත්‍රයට අනුව සයාකාර සමාජ කොටස් මොනවා ද?

A
  1. මව්පියන්
  2. ගුරුවරුන්
  3. ස්වාමි භාර්‍යාවන්
  4. හිත මිතුරන්
  5. සේව්‍ය සේවකයන්
  6. පැවිදි උතුමන්
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

සිඟාලෝවාද සූත්‍රයේ එන සයාකාර සමාජ කොටස් අදාළ දිශාව ද සමඟ දක්වන්න

A
  1. නැගෙනහිර දිශාව - මව්පියන්
  2. දකුණු දිශාව - ගුරුවරුන්
  3. බටහිර දිශාව - ස්වාමි භාර්‍යාවන්
  4. උතුරු දිශාව - හිත මිතුරන්
  5. යට දිශාව - සේව්‍ය සේවකයන්
  6. උඩ දිශාව - පැවිදි උතුමන්
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

මව්පියන් හැඳින්වෙන විශේෂ නම් මොනවා ද?

A
  • පුබ්බාචරිය
  • පුබ්බදේව
  • බ්‍රහ්ම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

දරුවන්ගෙන් දෙමාපියන්ට ඉටුවිය යුතු යුතුකම් මොනවා ද?

A
  1. මවුපියන් පෝෂණය කිරීම
  2. මව්පියන්ගේ කටයුතු සොයා බලා ඉටු කර දීම
  3. දෙමාපියන් රැක ගෙන ආ කුල පරපුර හා ඊට සම්බන්ධ සිරිත් විරිත් ආරක්ෂා කිරීම
  4. දෙමාපියන්ගෙන් හිමි වූ දේ රැක ගැනීම
  5. මව්පියන් පරලොව ගිය පසු පින් අනුමෝදන් කිරීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

දෙමාපියන් විසින් දරුවන්ට ඉටු කළ යුතු යුතුකම් මොනවා ද?

A
  1. දරුවන් වරදෙන් මුදවා ගැනීම
  2. ඔවුන් යහපත් කටයුතුවල යෙදවීම
  3. ඉගෙනීමේ කටයුතුවල යෙදවීම
  4. ගැළපෙන ආවාහ-විවාහ කර දීම
  5. සුදුසු කල්හි සම්පත් පවරා දීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

සිඟාලෝවාද සූත්‍රයේ ගුරුවරුන් දකුණු දිශාවට උපමා කර ඇත්තේ ඇයි?

A
  • ශිෂ්‍යන්ගේ පුද සැලකිලි (දක්ෂිණාව) ලබන්නට සුදුසු හෙයින්
  • ශිෂ්‍යන්ගේ අභිවෘධියට අවශ්‍ය හුරුපුරුදුකම් මනා සේ ප්‍රදානය කිරීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ශිෂ්‍යයෙකු විසින් ගුරුවරයාට ඉටු කළ යුතු යුතුකම් මොනවා ද?

A
  1. දුටු විට හුනස්නෙන් නැගිටීම
  2. අවශ්‍ය උපස්ථාන කිරීම
  3. අවවාද අනුශාසනාවලට මැනැවින් ඇහුම්කන් දීම
  4. අවශ්‍ය කටයුතු ඉටු කර දීම
  5. මැනැවින් ඉගෙන ගැනීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ගුරුවරයා විසින් ශිෂ්‍යයන්ට සැලකිය යුතු ආකාර පහ කුමක් ද?

A
  • මැනැවින් හික්මවීම
  • මැනැවින් ඉගැන්වීම
  • දන්නා සියලු ශිල්ප ශාස්ත්‍ර ඉගැන්වීම
  • තම මිත්‍රයන්ට ශිෂ්‍යයා හඳුන්වා දීම
  • ශිෂ්‍යයා ආරක්ෂා කර ගැනීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

සැමියාගෙන් බිරිඳට ඉටු විය යුතු යුතුකම් මොනවා ද?

A
  • ගරු කිරීම
  • අවමන් නොකිරීම
  • පරදාර සේවනයේ නොයෙදීම
  • ගෙදර වගකීම් පැවරීම
  • ඇඳුම් පැළඳුම් සපයා දීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

බිරිඳගෙන් සැමියාට ඉටුවිය යුතු යුතුකම් මොනවා ද?

A
  • ගෙදර කටයුතු මැනැවින් සංවිධානය කිරීම
  • ඇසුරු කරන පිරිසට මැනැවින් සංග්‍රහ කිරීම
  • පරපුරුෂ සේවනය නො කිරීම
  • උපයන ලද ධනය ආරක්ෂා කිරීම
  • සෑම කටයුත්තක ම දක්ෂ වීම හා අනලස් වීම
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

බුදු දහමේ යහපත් මිත්‍රයන් හඳුන්වන නම කුමක් ද?

A

කල්‍යාණ මිත්‍රයන්

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

බුදු දහමේ ව්‍යාජ මිත්‍රයන් හඳුන්වන නම කුමක් ද?

A

මිත්‍ර ප්‍රතිරූපකයන්

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

බුදුරජාණන් වහන්සේ යහපත් මිතුරන් උතුරු දිශාවට උපමා කර ඇත්තේ ඇයි?

A

‘උවදුරුවලින් එතෙර කරනවාය’ යන අර්ථයෙන්

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

කුල පුත්‍රයෙක් සිය මිතුරන්ට සැලකිය යුතු පස් ආකාරය කුමක් ද?

A
  • මිතුරාට අවශ්‍ය දේ දීම
  • ප්‍රිය වචනයෙන් කථා කිරීම
  • දියුණුව සඳහා කටයුතු කිරීම
  • සමානාත්මතාව දැක්වීම
  • නොරැවටීම
17
Q

තමාට ප්‍රිය වචනයෙන් කථා කරන, තමාගේ දියුණුව වෙනුවෙන් කටයුතු කරන මිතුරාට අනෙක් මිතුරන් පෙරළා සැලකිය යුත්තේ කෙසේ ද?

A
  • දුසිරිතෙහි වැටී ප්‍රමාද වූ මිතුරා ආරක්ෂා කර ගැනීම
  • එබඳු මිතුරාගේ වස්තුව ආරක්ෂා කර දීම
  • බියට පත් මිතුරා ඉන් මුදා ගැනීම
  • විපතට පත් මිතුරා අත් නොහැරීම
  • මිතුරාගේ අඹුදරුවන්ට සැලකීම
18
Q

සේව්‍යයා විසින් සේවකයන්ට සැලකිය යුත්තේ කෙසේ ද?

A
  • සේවකයාගේ ශක්ති ප්‍රමාණයට වැඩ පැවරීම
  • සුදුසු පරිදි ආහාර හා වැටුප් ලබා දීම
  • සෞඛ්‍ය පහසුකම් ලබා දීම
  • මිහිරි ආහාරපාන ආදිය නිසි ලෙස බෙදා දීම
  • සුදුසු අවස්ථාවන්හි දී විවේක දීම
19
Q

සේවකයින් ස්වාමියා කෙරෙහි සංග්‍රහ කළ යුතු ආකාරය කුමක් ද?

A
  • ස්වාමියාට පළමු ව පිබිදීම
  • ස්වාමියාට පසු ව නින්දට යාම
  • ස්වාමියා දුන් දේ පමණක් ගැනීම
  • වැඩ කටයුතු ඉතා හොඳින් කිරීම
  • ස්වාමියාගේ ගුණ වර්ණනා කිරීම
20
Q

බුදු දහමේ ගිහි පක්ෂය හා පැවිදි පක්ෂය හඳුන්වා ඇති නම් (සිව්වණක් පිරිස) මොනවා ද?

A

ගිහි පක්ෂය : උපාසක, උපාසිකා
පැවිදි පක්ෂය : භික්ෂු, භික්ෂුණී

21
Q

බුදුරජාණන් වහන්සේ ගිහි පැවිදි සම්බන්ධතා උඩ දිශාවට උපමා කොට දේශනා කර ඇත්තේ ඇයි?

A

ගිහියන් හා පැවිද්දන් අතර සම්බන්ධතාවය අනෙක් සමාජ කණ්ඩායම්වලට වඩා උත්තරීතර තත්‍ත්වයක් මත ගොඩනැගී තිබීම

22
Q

ගිහියන් විසින් පැවිද්දන්ට සංග්‍රහ කළ යුතු ආකාරය සිඟාලෝවාද සූත්‍රයේ දේශනා කර ඇත්තේ කෙසේ ද?

A
  • මෛත්‍රී සහගත ව ක්‍රියා කිරීම
  • මෛත්‍රී සහගත ව කථා කිරීම
  • මෛත්‍රී සහගත සිත් පහළ කර ගැනීම
  • නිවසට පැමිණි විට සතුටින් පිළිගැනීම
  • ආමිසයෙන් සංග්‍රහ කිරීම
23
Q

පැවිදි උතුමන් විසින් ගිහි පක්ෂයට සැලකිය යුතු ආකාර හය මොනවා ද?

A
  • පවින් වැලැක්වීම
  • යහපත් ක්‍රියාවල යෙදවීම
  • හොඳ හිතින් ම අනුකම්පා කිරීම
  • අසා නොමැති දෙය කියා දීම
  • අසා ඇති දේ වඩාත් පැහැදිලි කර දීම
  • සුගතියට මග පෙන්වීම
24
Q

‘මාතා පිතා දිසා පුබ්බා’ යන ගාථා යුගලය ලියන්න1

A

මාතා පිතා දිසා පුබ්බා
ආචරියා දක්ඛිණා දිසා
පුත්තදාරා දිසා පච්ඡා
මිත්තාමච්චා ච උත්තරා

දාස කම්මකරා හෙට්ඨා
උද්ධං සමණ බ්‍රාහ්මණා
ඒතා දිසා නමස්සෙය්ය
අලමත්ථෝ කුලේ ගිහි

                       -* සිඟාලෝවාද සූත්‍රය*
25
Q

මාතා පිතා දිසා පුබ්බා යන ගාථාව ඇතුළත් සූත්‍රය කුමක් ද?

A

සිඟාලෝවාද සූත්‍රය

26
Q

‘මාතා පිතා දිසා පුබ්බා’ යන ගාථා යුගලය ලියන්න2

A