Zaburzenia urojeniowe i schizoafektywne Flashcards

1
Q

E. Kraepelin - 3 kategorie diagnostyczne odpowiadające zespołom zaburzeń psychicznych:

A
  1. dementia praecox ~ schizofrenia ~ zespół paranoidalny
  • urojenia nieusystematyzowane,
  • zaburzenia ogólnego funkcjonowania,
  • mogą zajść znaczne zmiany/rozpad w strukturze osobowości,
  • omamy,
  1. zespół parafreniczny – stan pośredni
  2. „paranoja” ~ zaburzenia urojeniowe ~ zespół paranoiczny
  • urojenia usystematyzowane,
  • brak/małe zaburzenie ogólnego funkcjonowania,
  • struktura osobowości zachowana,
  • bez wyraźnych doznań omamowych.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q
Zaburzenia schizotypowe (F21)
Definicja i obraz kliniczny
A

Ekscentryczne zachowanie i nieprawidłowości myślenia i afektu.
(przypominają zaburzenia występujące w schizofrenii, natomiast BRAK jest typowo występujących tam objawów)

Objawy trwają w sposób ciągły lub epizodyczny przez co najmniej 2 lata.

Początek zwykle w młodym wieku 20 -30 lat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q
Zaburzenia schizotypowe (F21)
Leczenie
A

Pacjenci rzadko zgłaszają się do lekarza.

Gdy pacjent wyraża potrzebę podjęcia leczenia - terapia wspierająca.

W uzasadnionych przypadkach można zastosować niskie dawki atypowych neuroleptyków (np. przelotne objawy psychotyczne).

Przy zaistnieniu pełnoobjawowej psychozy - konieczne leczenie farmakologiczne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Definicja i obraz kliniczny
A

Stabilny, usystematyzowany system urojeń
(najczęściej prześladowcze, ksobne)
bez rozpadu struktury osobowości i wyraźnych doznań omamowych.

Objawy trwają co najmniej 3 miesiące.

Zwykle po 40. lub 50. roku życia.

Początek może być powolny.

Przebieg uporczywy i przewlekły.

Ze względu na to, że urojenia mogą wydawać się prawdopodobne, ważny jest wywiad obiektywny.
Wskazówką diagnostyczną może być duży upór pacjenta
w wypowiadaniu treści urojeniowych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Podział dotyczący treści urojeń
A
Prześladowcza.
Pieniacza.
Ksobna.
Somatyczna.
Niewiary (zazdrości).
Erotyczna.
Wielkościowa.
Błędnej identyfikacji osób.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Leczenie
A

Leki przeciwpsychotyczne

efekty zależą od współpracy w leczeniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać prześladowcza
A
  • chory jest przekonany o obecności spisku/zorganizowanych działań osób, zwykle wymierzonych w niego (najczęściej niekorzystnych)
  • mogą pojawić się objawy depresyjne lub wielkościowe,
  • chory może zareagować izolacją, jak i konfrontacją (aż do agresji)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać ksobna (odnosząca)
A
  • chory uważa, że inni ludzie (a także wypowiedzi, np. z radia) zwracają uwagę szczególnie na niego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać pieniacza
A
  • pacjent ma poczucie niesprawiedliwości i dochodzi zadośćuczynienia doznanej (subiektywnie) krzywdy (często na drodze sądowej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać somatyczna
A
  • pacjent wykazuje nadmierną koncentrację na swoim stanie zdrowia,
  • często dotyczą chorób skóry, zębów, wydzielania przykrego zapachu, zakażenia.
  • w postaci hipochondrycznej istnieje nieracjonalne przeświadczenie o istniejącej chorobie (nie mylić z zaburzeniami pod postacią somatyczną, które występują częściej i mają charakter nerwicowy).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zespół Ekboma

A

„obłęd pasożytniczy”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Dysmorfofobia urojeniowa

A
  • przekonanie o nieodpowiednim wyglądzie zewnętrznym, pomimo braku faktycznych defektów urody.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zespół Cotarda

A
  • urojenia nihilistyczne, przekonania o uszkodzeniu, zaniku, nieobecności narządów wewnętrznych,
  • w skrajnej postaci o byciu martwym (np. w głębokiej depresji)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zespół Otella (niewiary/zazdrości)

A
  • częsty u osób uzależnionych od alkoholu (przewlekła psychoza),
  • częściej u mężczyzn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać erotyczna (zespół de Clerambaulta, erotomania)
A
  • przekonanie, że jakaś osoba, zwykle o wyższym statusie społecznym, jest w pacjencie zakochana,
  • nie towarzyszy mu przyjemność fizyczna,
  • częściej u kobiet.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q
Zaburzenia urojeniowe (F22)
Postać wielkościowa
A
  • nieadekwatne przekonanie o własnej wysokiej pozycji społecznej, władzy, bez towarzyszących zaburzeń nastroju lub manii.
    (np. paranoja wynalazcza)
17
Q

Zespoły urojeniowe błędnej identyfikacji osób

należy wykluczyć podłoże organiczne) - np. w schizofrenii (4

A
  • Zespół Capgrasa - chory uważa, że osoba bliska została zastąpiona przez obcą, identycznie wyglądającą.
  • Zespół Fragoliego - pewna, najczęściej znana, osoba (prześladowca) podąża za chorym, wcielając się w kolejne osoby napotkane na jego drodze.
  • Zespół przemiany (intermetamorfozy) - przekonanie, że osoby z otoczenia chorego zamieniają się wyglądem lub tożsamością.
  • Zespół własnego sobowtóra - chory jest przekonany, że istnieje osoba identyczna do niego.
18
Q

Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne (F23)

Definicja i obraz kliniczny

A

Heterogenna grupa zaburzeń, w której występują urojenia- głównie prześladowcze i religijne, omamy, zaburzenia postrzegania oraz znaczna dezorganizacja zachowania.

Rozwój nieprawidłowego obrazu pojawia się NAGLE w ciągu ≤ 2 tygodni i trwa również do 2 tygodni.

Pojawia się wcześnie, około 20-30 rż,
i może, ale nie musi mieć związku z traumatyzującym przeżyciem.

19
Q

Ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne (F23)

Diagnostyka

A

Przy podejrzeniu tych zaburzeń KONIECZNIE wykonaj TK głowy!!
Należy wykluczyć organiczne uszkodzenie mózgu.

Dość często okazuje się że objawy mogą nawracać - w większości przypadków rozpoznaje się wówczas schizofrenię.

20
Q

Indukowane zaburzenie urojeniowe (F24)

Definicja

A

„obłęd udzielony”

„folie a deux”

Zaburzenia urojeniowe, które są udzielone osobie (lub osobom) blisko związanej emocjonalnie z osobą chorującą (np. urojenia o treści prześladowczej) i ustępują, kiedy osoby te są od siebie oddzielone.

Zwykle takie osoby pozostają długo w izolacji (np. językowej), a osoba pierwotnie chora jest dominująca.

21
Q
Zaburzenia schizoafektywne (F25)
Charakterystyka
A

W epizodzie chorobowym jednocześnie występują zarówno objawy psychotyczne, jak i afektywne (o co najmniej umiarkowanym nasileniu).

W tym TYPOWE dla schizofrenii powinny być obecne co najmniej przez 2 tygodnie.

22
Q
Zaburzenia schizoafektywne (F25)
Charakterystyka
A

Początek: 30. - 40. rok życia.
Częściej u kobiet (zwłaszcza typ depresyjny).
Znaczne ryzyko samobójstwa.
Lepsze rokowanie niż w schizofrenii.

Typy: depresyjny, maniakalny, mieszany

Preferowane są leki przeciwsychotyczne II generacji.
Wraz z farmakoterapią znajduje zastosowanie psychoterapia.

23
Q

Zaburzenia schizoafektywne (F25)

Typ maniakalny - leczenie

A

(2x rzadziej niż typ depresyjny, ale ma lepsze od niego rokowanie):

  1. rzut - lek przeciwpsychotyczny
  2. rzut - lek przeciwpsychotyczny + normotymik
  3. rzut - lek przeciwpsychotyczny + 2 normotymiki

(jako normotymik: walproiniany)

24
Q

Zaburzenia schizoafektywne (F25)

Typ depresyjny - leczenie

A
  1. rzut - lek przeciwsychotyczny + lek p/depresyjny
  2. rzut - lek przeciwpsychotyczny + normotymik
  3. rzut - lek przeciwpsychotyczny + p/depresyjny + normotymik
  4. brak poprawy: elektrowstrząsy

(jako normotymik: karbamazepina)