Zaburzenia urojeniowe i schizoafektywne Flashcards
E. Kraepelin - 3 kategorie diagnostyczne odpowiadające zespołom zaburzeń psychicznych:
- dementia praecox ~ schizofrenia ~ zespół paranoidalny
- urojenia nieusystematyzowane,
- zaburzenia ogólnego funkcjonowania,
- mogą zajść znaczne zmiany/rozpad w strukturze osobowości,
- omamy,
- zespół parafreniczny – stan pośredni
- „paranoja” ~ zaburzenia urojeniowe ~ zespół paranoiczny
- urojenia usystematyzowane,
- brak/małe zaburzenie ogólnego funkcjonowania,
- struktura osobowości zachowana,
- bez wyraźnych doznań omamowych.
Zaburzenia schizotypowe (F21) Definicja i obraz kliniczny
Ekscentryczne zachowanie i nieprawidłowości myślenia i afektu.
(przypominają zaburzenia występujące w schizofrenii, natomiast BRAK jest typowo występujących tam objawów)
Objawy trwają w sposób ciągły lub epizodyczny przez co najmniej 2 lata.
Początek zwykle w młodym wieku 20 -30 lat.
Zaburzenia schizotypowe (F21) Leczenie
Pacjenci rzadko zgłaszają się do lekarza.
Gdy pacjent wyraża potrzebę podjęcia leczenia - terapia wspierająca.
W uzasadnionych przypadkach można zastosować niskie dawki atypowych neuroleptyków (np. przelotne objawy psychotyczne).
Przy zaistnieniu pełnoobjawowej psychozy - konieczne leczenie farmakologiczne.
Zaburzenia urojeniowe (F22) Definicja i obraz kliniczny
Stabilny, usystematyzowany system urojeń
(najczęściej prześladowcze, ksobne)
bez rozpadu struktury osobowości i wyraźnych doznań omamowych.
Objawy trwają co najmniej 3 miesiące.
Zwykle po 40. lub 50. roku życia.
Początek może być powolny.
Przebieg uporczywy i przewlekły.
Ze względu na to, że urojenia mogą wydawać się prawdopodobne, ważny jest wywiad obiektywny.
Wskazówką diagnostyczną może być duży upór pacjenta
w wypowiadaniu treści urojeniowych.
Zaburzenia urojeniowe (F22) Podział dotyczący treści urojeń
Prześladowcza. Pieniacza. Ksobna. Somatyczna. Niewiary (zazdrości). Erotyczna. Wielkościowa. Błędnej identyfikacji osób.
Zaburzenia urojeniowe (F22) Leczenie
Leki przeciwpsychotyczne
efekty zależą od współpracy w leczeniu
Zaburzenia urojeniowe (F22) Postać prześladowcza
- chory jest przekonany o obecności spisku/zorganizowanych działań osób, zwykle wymierzonych w niego (najczęściej niekorzystnych)
- mogą pojawić się objawy depresyjne lub wielkościowe,
- chory może zareagować izolacją, jak i konfrontacją (aż do agresji)
Zaburzenia urojeniowe (F22) Postać ksobna (odnosząca)
- chory uważa, że inni ludzie (a także wypowiedzi, np. z radia) zwracają uwagę szczególnie na niego
Zaburzenia urojeniowe (F22) Postać pieniacza
- pacjent ma poczucie niesprawiedliwości i dochodzi zadośćuczynienia doznanej (subiektywnie) krzywdy (często na drodze sądowej)
Zaburzenia urojeniowe (F22) Postać somatyczna
- pacjent wykazuje nadmierną koncentrację na swoim stanie zdrowia,
- często dotyczą chorób skóry, zębów, wydzielania przykrego zapachu, zakażenia.
- w postaci hipochondrycznej istnieje nieracjonalne przeświadczenie o istniejącej chorobie (nie mylić z zaburzeniami pod postacią somatyczną, które występują częściej i mają charakter nerwicowy).
Zespół Ekboma
„obłęd pasożytniczy”
Dysmorfofobia urojeniowa
- przekonanie o nieodpowiednim wyglądzie zewnętrznym, pomimo braku faktycznych defektów urody.
Zespół Cotarda
- urojenia nihilistyczne, przekonania o uszkodzeniu, zaniku, nieobecności narządów wewnętrznych,
- w skrajnej postaci o byciu martwym (np. w głębokiej depresji)
Zespół Otella (niewiary/zazdrości)
- częsty u osób uzależnionych od alkoholu (przewlekła psychoza),
- częściej u mężczyzn
Zaburzenia urojeniowe (F22) Postać erotyczna (zespół de Clerambaulta, erotomania)
- przekonanie, że jakaś osoba, zwykle o wyższym statusie społecznym, jest w pacjencie zakochana,
- nie towarzyszy mu przyjemność fizyczna,
- częściej u kobiet.