Samobójstwa

Question 1

Suicydologia

Answer 1

jest to nauka o problematyce samobójstw.

Samobójstwo może powodować tragiczne konsekwencje dla 5-10 osób z otoczenia ofiary.

Question 2

Samobójstwo

Answer 2

świadome odebranie sobie życia.

Question 3

Próba samobójcza

Answer 3

działanie, które osoba rozmyślnie inicjuje z zamiarem odebrania sobie życia, skutkujące samouszkodzeniem bez zgonu.

Question 4

Myśli samobójcze

Answer 4

myśli na temat samobójstwa, pragnienia i impulsy do jego podjęcia.

Question 5

Proces samobójczy

Answer 5

narastanie zagrożenia - od myśli samobójczych do prób, aż do dokonanego samobójstwa.

Question 6

Zachowania samobójcze

Answer 6

wypowiedzi o chęci samobójstwa, sporządzanie jego planu, próby samobójcze i samo samobójstwo.

Question 7

Tendencje samobójcze

Answer 7

myśli i zachowania samobójcze.

Question 8

Stopień letalności próby samobójczej

Answer 8

ocena realnego poziomu zagrożenia życia.

Question 9

Samobójstwa

Epidemiologia

Answer 9

Stanowią 2% przyczyn wszystkich zgonów na świecie.

8,5% w przedziale wiekowym 15 - 29 lat

Stanowi to drugą główną przyczynę zgonów wśród osób w tym wieku, zaraz po wypadkach komunikacyjnych.

Częściej wśród mężczyzn.

Question 10

Samobójstwa

Epidemiologia - CD

Answer 10

W Polsce wg GUS w 2016 liczba zamachów samobójczych zakończonych zgonem:
5405 (ogółem),
4638 (mężczyźni),
767 (kobiety).

Stosunek prób samobójczych do dokonanych samobójstw jest wyższy u młodzieży i u kobiet ,
a niższy u osób starszych i u mężczyzn.

W Polsce w 2016 r. śmiercią samobójczą zginęło więcej osób niż w wypadkach drogowych.

Question 11

Samobójstwa

Podłoże biologiczne

Answer 11

Obniżona aktywność układu serotoninergicznego.

Zaburzenia osi podwzgórze–przysadka–nadnercza:

• brak odpowiedzi na test hamowania deksametazonem,
• zwiększona liczba neuronów wydzielających CRH w jądrze przykomorowym.

Question 12

Samobójstwa

Czynniki ryzyka

Answer 12

Najistotniejsze: zaburzenia psychiczne (około 90% ofiar) oraz wcześniejsze próby samobójcze.

Ponadto:
Wiek 55-64 lat
płeć męska (dokonane samobójstwa)
rasa biała 
imigranci
mieszkańcy dużych miast

Depresja.
Uzależnienie od alkoholu / SPA (również u rodzica).
Separacja / wdowieństwo / rozwód.
Społeczna izolacja.
Niedawny pobyt w szpitalu psychiatrycznym.
Poważne choroby fizyczne (nowotwory, SM i inne uszkodzenia OUN, AIDS, cukrzyca, choroby układu krążenia, zaburzenia endokrynologiczne i narządu ruchu).
Niedawne zwolnienie z pracy / taka perspektywa.
Problemy w zakresie odpowiedzialności karnej / pobyt w więzieniu.

Question 13

Samobójstwa a zaburzenia psychiczne

Answer 13

Najczęstszymi diagnozami w tej grupie są:

• zaburzenia nastroju (30%),
• nadużywanie substancji (18%),
• schizofrenia (14%),
• zaburzenia osobowości (13%), a w szczególności “borderline”.
• inne - zaburzenia lękowe, jadłowstręt psychiczny (częściej niż bulimia).

Wśród pacjentów hospitalizowanych najwyższe ryzyko samobójcze jest w pierwszym tygodniu po przyjęciu do szpitala i wkrótce po wypisie.

Question 14

Samobójstwa a depresja

Answer 14

Samobójstwa stanowią 7-15% przyczyn zgonów wśród chorych na depresję.

Czynniki zwiększające ryzyko: poczucie winy, beznadziei, bezsenność, przewlekły lęk, nadużywanie alkoholu, nieadekwatne leczenie, somatyczna maska depresji.

Należy uważać na pacjentów leczonych lekami przeciwdepresyjnymi, u których poprawa w zakresie napędu psychoruchowego następuje wcześniej niż poprawa nastroju.

Question 15

Samobójstw a schizofrenia

Answer 15

Samobójstwa stanowią 4-10% przyczyn zgonów wśród chorych na schizofrenię.

Duża determinacja.

Czynniki ryzyka:
- imperatywne omamy słuchowe, płeć męska, wczesne zachorowanie,

• pierwsze 10 lat choroby, izolacja społeczna, zachowania samobójcze w rodzinie,
• używanie SPA, działania niepożądane leków.

Question 16

Samobójstwa a uzależnienie od alkoholu

Answer 16

10 x wyższe ryzyko popełnienia samobójstwa niż w populacji ogólnej.

¼ ofiar samobójstwa dokonuje go pod wpływem alkoholu.

Question 17

Samobójstwa a zaburzenia osobowości

Answer 17

Borderline, antyspołeczna,

- cechy osobowości: impulsywność, wrogość.

Question 18

Samobójstwa

Czynniki ochronne

Answer 18

Wyższy poziom wykształcenia, elastyczność myślenia.
Umiejętności społeczne i rozwiązywania problemów.
Dobra samoocena.
Wspierająca rodzina.
Okres ciąży, posiadanie małych dzieci (dla kobiet).
Przynależność do grupy wyznaniowej.

Question 19

Samobójstwa

Wywiad i ocena ryzyka

Answer 19

Podstawą jest pełne badanie psychiatryczne.

Konkretne pytania dot. aktualnych myśli samobójczych, opisu planu samobójstwa oraz zachowań samobójczych w przeszłości.

Czas utrzymywania się ryzyka samobójstwa.

Question 20

Samobójstwa

Wywiad i ocena ryzyka

Answer 20

SAD PERSONS:
- ocena ryzyka samobójstwa

Sex, Age, Depression,

Previous attempts, Ethanol abuse, Rational thinking loss,
Social support, Organized plan, No spouse, Sickness

Question 21

Samobójstwa

Postępowanie i leczenie

Answer 21

Dowody na skuteczność LPD w zakresie redukcji ryzyka samobójstwa nie są pewne!!!

Natomiast konieczne jest ich stosowanie, gdy u pacjenta rozpoznajemy dodatkowo depresję.

• leki przeciwdepresyjne: głównie SSRI (TLPD są częstą przyczyną śmiertelnych zatruć), w początkowej fazie leczenia mogą prowokować zachowania samobójcze,
• normotymiki: lit - zmniejsza ryzyko samobójstwa,
• LPP: klozapina - zmniejsza ryzyko samobójstwa

(choć ze względu na możliwą agranulocytozę terapię rozpoczyna się olanzapiną),

• BDZ: w stanach niepokoju, lęku, bezsenności (pamiętać o odhamowującym działaniu),
• elektrowstrząsy: np. w ciężkiej depresji, przy niepowodzeniu farmakoterapii,
• psychoterapia: głównie poznawczo-behawioralna.

Question 22

Samobójstwa a KEL (Kodeks Etyki Lekarskiej)

Answer 22

Art. 31.

Lekarzowi nie wolno stosować eutanazji, ani pomagać choremu w popełnieniu samobójstwa.