Werkgroep 4 - Organen tractus digestivus Flashcards
Speekselklieren
in mond = glandula parotis, submandilaris en sublingualis.
Kunnen gemist worden, resultaat -> droge mond, minder smaak, moeite met slikken en grotere kans op gaatjes.
De dikte van slijm is afhankelijk van glycoproteïnen, hoe meer hoe dikker.
Functies speekselklieren
- Spoelen mondholte
- Hydratie mond
- Kauwen
- 1e vertering -> alpha-amylase
- Bescherming gebit
- Laag tussen tanden en kiezen (minder wrijving)
Vernauwingen in de slokdarm
- UES, voorkomt dat lucht in slokdarm komt en voeding in luchtpijp
- vernauwing waar aorta boog tegen slokdarm zit
- vernauwing waar linker hoofdbronchus tegen slokdarm zit
- LES, voorkomt maagzuur reflux -> is een functionele niet een anatomische sfincter
Transport voedselbolus door slokdarm
Bij het slikken ontstaat er een peristaltische golg die voor voortstuwing van de bolus zorgt. Deze slikbewegingen heten peristaltiek
Slokdarmoperaties
Oesophaguscarcinoom = verwijdering van deel slokdarm
1. een buismaag wordt gevormd, de maag wordt opgetrokken naar de hals en er wordt een verbinding (anastomose) gemaakt
2. Bij verwijdering van een deel van de maag kan er een stuk dikke darm tussen de slokdarm en de maag worden gezet
Maag
Ontstaan uit endoderm en kan verschillende vormen aannemen:
- Haakvormig
- Posthoornvormig
- Stierhoornvormig
Externe sfincer
om de LES zit nog een extra spierlus en helpt bij de afsluiting van de slokdarm-maagovergang
Maagsap
Bestaat uit:
1. Zoutzuur -> doodt bacteriën
2. Spijsverteringsenzymen -> pepsine, pepsinogeen, lipase
3. Slijm -> bevat glycoproteïnes
4. Bicarbonaat -> beschermt plaatselijke pariëtale cellen die het zuur maken
Hernia’s van de maag
- Sliding hiatus hernia = maag gaat door het gat en de maag-slokdarmovergang ligt in de thorax
- para-oesophagus hiatus hernia, de fundus van de maag komt naast de oesophagus te liggen maar de overgang blijft wel op zijn plek.
Leven zonder maag
- Verwijdering -> verbinding tussen slokdarm en dunne darm
- Roux-en-Y-reconstructie -> maag blijft maar wordt omzeilt
Functionele scheiding lever
Is gebaseerd op vascularisatie en is via de lijn van Cantlie;
- loopt van de fossa van de galblaas naar de vena cava inferior
- Functioneel horen de caudatus en quadratus bij de linkerhelft
Functies van de lever
- Vorming van gal = wordt opgeslagen in galblaas en wordt bij eten van vet gelost
- Koolhydraatstofwisseling = overschat aan suikers worden als glycogeen opgeslagen
- Eiwitstofwisseling = aminozuren worden weer eiwitten, zoals fibrinogeen en albumine
- Vetstofwisseling = verzadigde vetzuren in overzadigde vetzuren omzetten
- Detoxificatie = schadelijke stoffen onschadelijk maken en uitscheiden via urine of gal
- Opslag = vetten, aminozuren, vitamines, mineralen en glycogeen
- Vasculaire functie = bevat groot bloeddepot en kan bijdragen aan erytropoiese
- Hormoonafbraak = worden omgezet en met gal uitgescheiden
- Temperatuurregulatie = activiteiten leveren warmte op dat aan bloed wordt afgegeven
Enterohepatische cyclus
- voedingselementen worden in de lever gedetoxificeerd
- Via gal gaan ze naar de darm
- bacteriën in de dikke darm splitsen de polaire groep af zodat galzouten opnieuw opgenomen kunnen worden
- 95% van gal wordt opnieuw geresorbeerd via de poortader naar de lever gebracht
- Cyclys gebeurd 6-8 keer per dag
Pancreas
Wordt uit het duodenum gevormd, iedereen heeft de ductus pancreaticus accessorrius bij de geboorte maar bij de meeste verdwijnt deze daarna
Chirurgisch bij de pancreas komen
- Via foramen omentale (achter bursa omentalis langs)
- Doornemen van het omentum majus
- Via het mesocolon
- Doorsnijden van het ligamentum gastrocolicum
- Doorsnijden van het ligamentum gastrosplenicum
