Week 7 HC.5 - Basale mechanismen COPD Flashcards
Definitie COPD
- Verzamelnaam voor longaandoeningen die zich kenmerken door ____
- Obstructie gewoonlijk ___, geassocieerd met ___ bij prikkels als ___
- Genetische predispositie wel/niet aanwezig
- Behandeling gericht op ___
- Vaak gepaard met systemische afwijkingen: ___
- Verzamelnaam voor longaandoeningen die zich kenmerken door niet/deels reversibele luchtwegobstructie
- Obstructie gewoonlijk progessief, geassocieerd met abnormale ontsteking bij prikkels als roken of fijnstof
- Genetische predispositie wel aanwezig
- Behandeling gericht op vermindering ziektelast door remming progressie van klachten, genezing niet mogelijk
- Vaak gepaard met systemische afwijkingen: verminderde spiermassa, gewichtsverlies, pulmonale hypertensie
Epidemiologie en prevalentie (COPD)
- 400 miljoen wereldwijd, prevalentie 11,7%
- 3 miljoen doden per jaar
- Hoger bij rokers t.o.v. niet-rokers
- Meer frequent > 40 jaar t.o.v. <40 jaar
- Man > vrouw
Risicofactoren (5 soorten + uitleg) (COPD)
• Blootstelling aan schadelijke stoffen
○ Roken is de belangrijkste risicofactor voor COPD
○ Luchtvervuiling
○ Beroepsgerelateerde blootstelling
• Lagere socioeconomische status
• Genen
○ Alfa-1-antitrypsinedeficiëntie en andere genetische factoren
- Remt elastase (breekt elastine af, stimuleert ontsteking door neutrofiele granulocyt)
○ MMP12
• Leeftijd en geslacht
○ >40 jaar, man>vrow
• Longgroei en ontwikkeling
○ Luchtweginfecties, infecties op kinderleeftijd, TBC, HIV
○ Luchtweg hyperreactiviteit, allergie en astma
○ Vertraagde longgroei (vroeggeboorte)
Pathologie; oorzaak, gevolgen, uiting ziekte (COPD)
Roken –> chronische ontsteking in long, productie elastase –> verlies van elasticiteit, ophoping neutrofiele granulocyten en zwelling kleineluchtwegwand, collaps van alveoli met sterke afname in diffusieoppervlakte
Pathogenese; welke stoffen en processen veroorzaken op celniveau COPD (3 processen)
Oxidatieve stress
-Oxidanten door rook/macrofagen en neutrofielen (granulocyten die vrijkomen als respons op aanbod van APC)
-Verlaagd niveau van endogene antioxidanten
Protease-antiprotease balans
-Proteasen van inflammatoire cellen leiden tot destructie elastine –> emfyseem
Inflammatoire cellen en mediatoren
Hoe ontstaat + wat gebeurt bij een tonthorax?
Door airtrapping (meer inademen dan uitademen door te korte kleine uitademing) lucht vasthouden --> hyperinflatiestand van thorax Middenrif naar beneden geduwd --> minder diepe ademhaling mogelijk
Componenten van luchtweerstand in COPD (4 componenten)
Chronische ontsteking (met neutrofiele granulocyten) (reversibel)
Contractie gladde spiercellen (reversibel)
Vernauwing en fibrose (kleine) luchtwegen (irreversibel)
Destructie alveolaire structuur en septae (irreversibel)
Pathofysiologie; uiting ziekte (4 uitingen) (COPD)
Afwijkende gasuitwisseling
-Door verlies alveolair oppervlak en
-afgenomen ventilatie (obstructie, hyperventilatie en spierzwakte)
Mucushypersecretie
Pulmonale hypertensie
-Door hypoxische vasoconstrictie van kleine arteriolen
Exacerbaties
Hoe ziet een emfyseem long eruit? (macroscopisch)
Enorm vergroot oppervlak, bullae vorming, antracose (afzetting door roken)
Van binnen rood door inflammatie, slijmophopingen
BELANGRIJK VOOR TENTAMEN: Verschil astma vs. COPD (main driver, APC, T-cel, granulocyt, gevolg)
Astma: allergeenexposities, mastcel, CD4+ T-cel, eosinofielen, bronchoconstrictie en hyperreactiviteit
COPD: sigarettenrook, alveolaire macrofaag, CD8+ (cytotoxische) T-cel, neutrofielen, stenose kleine luchtwegen en alveolaire destructie
Hoe uit COPD zich buiten de long?
Activatie macrofagen, neutrofielen en T-cellen –> grote ontstekingsreactie in lichaam –> verlittekening, verlies van ECM, effecten op epitheel en endotheel
Algemene klachten (4) (COPD)
Kortademigheid
-Erger bij inspanning
-Daling zuurstofsaturatie bij gevorderde COPD
Chronische hoest
-Wel/Niet productief - sputum (ene patiënt hypersecreet, andere meer last van emfyseem)
Herhaalde lagere luchtweginfecties
Overig
-Vermoeidheid, gewichtsverlies, depressie :((((
Kliniek (LO, percussie, auscultatie, bloedgaswaarden duiden op ___)
LO normaal, soms tonthorax
Percussie normaal-hypersonoor (veel geluid, hol), uitrekken van long geeft klankkast effect
Zacht AG (ademgeruis)
Resporatoire insufficiëntie
Diagnose (symptomen, risicofactoren) + wat doen bij vermoeden
Symptomen: hoest, sputum, kortademigheid
Risicofactoren: tabak, beroepscontact, luchtvervuiling
Bij vermoeden spirometrie aanvragen
Hoe ziet spirometrie eruit van een COPD patiënt?
Zal altijd concave tot kerktoren (collaps) vorm hebben
bij kerktoren bijna altijd sprake van emfyseem