Week 4 HC 1: Epidemiologie darm maligniteiten Flashcards
CRC
Colorectal cancer
2e plek van vaak voorkomende kanker, na borstkanker in EU
Ontstaan colonkanker
Ontstaat uit adenomateuze poliepen –> door mutatie in APC-gen (poliep) –> Nog een mutatie –> kwaadaardig carcinoom
FAP patiënten
Familiaire adenomateuze polyposis –> ACP gen al vanaf geboorte gemuteerd
5 Risicofactoren darmkanker
Roken/ alcohol Gewicht Beweging Voeding - Dagelijks voldoende vezel - Niet meer dan 500 g vlees - Niet te vaak vleeswaren
Verdeling van CRC in het colon, en de ontlasting
70% aan de linkerkant
30% aan de andere kant waarvan 20% rechtzijdig
Proximale deel:
- Ontlasting vloeibaarder dus niet veel last van obstipatie
Distale deel:
- Sneller opstoppingen
- Bloed beter herkenbaar in faeces
Symptomen colorectaal carcinoom
Veranderd defecatie-patroon
- Andere frequentie/ consistentie
Bloedverlies
- Niet zichtbaar
- Macroscopisch
Buikpijn
Gewichtsverlies/ vermoeidheid/ dyspneu d’effort bij anemie
Icterus
Diagnostiek
Lichamelijk onderzoek
Bloedonderzoek
Colonoscopie met biopten
X-thorax/ CT abdomen
Stadiëring (TNM) voor behandeling en prognose
T; Lokale diepte penetratie in/ door darmwand
- In mucosa/ submucosa/ spierlaag/ omringende structuur
N; Lokale kliermeta’s
M; Metastasen op afstand
Behandeling
Vroegcarcinoom - Endoscopische verwijdering Chirurgie - Rectum - Sigmoïd - Linker hemicolon - Rechter hemicolon - Lymfeklieren ook verwijderen Aanvullend - Rectum: pre-op --> radiotherapie - Colon: post-op --> chemotherapie
Bevolkingsonderzoek
Detectie van vroeg stadium CRC betere overleving
- Mortaliteit CRC verminderen
Opsporen en verwijderen van adenoom voorkomt dat CRC kan ontstaan
- Verlagen CRC incidentie
FIT test
Gericht op globinemolecuul in ontlasting en detecteert alleen humaan Hb
