Week 3 HC 7: Afbraak van nutriënten in de tractus digestivus Flashcards
Nut spijsvertering
- Afbraak macromoleculen tot transporteerdbare brokstukken
- Voorkomt antilichamen tegen dieet eiwit
- Garandeert specifieke resynthese van lichaamseigen macromoleculen
Spijsverteringsenzymen zijn hydrolases
= Enzymen die water gebruiken bij splitsen van een substraat
Hydrolyse levert energie –> warmte (geen ATP)
Reacties zijn zonder enzymen bij 37 graden te traag
Koolhydraatafbraak door
Glycosidasen 4 vormen koolhydraten - Zetmeel - Glycogeen - Saccharose - Lactose
Afbraak en soorten van zetmeel
Door alfa-amylase
2 vormen zetmeel;
- Amylose
- Amylopectine
Welke bindingen zitten in zetmeel of glycogeen molecuul?
- Alfa-1,4 binding
- Alfa-1,6 binding
- Alfa-1,2 binding
- Beta-1,4 binding
Dus 4 typen enzymen nodig voor afbraak
Zetmeel en alfa-amylase
alfa-amylase knipt alfa-1,4 bindingen behalve - Als deze naast een alfa-1,6 binding zit - Als de deze eindstandig is Er ontstaat - Maltotriose - Maltose - alfa-limit dextrine Kan geen glucose ontstaan
Epitheliale enzymen
Op darmoppervlak
Malto-oligosaccharides gaan naar enzym glucoamylase op darmepitheel –> knipt alfa-1,4 binding waardoor glucose van keten af gaat –> maltoses en maltotrioses –> verder afgebroken door sucrase-isomaltase
Sucrase en isomaltase
Sucrase verbreekt alfa-1,4 en alfa-1,2 bindingen
Isomaltase verbreekt alfa-1,6 bindingen
Lactase
Splitst lactose
Traagste enzym
Direct naast enzymen –> transporters
Zodat sterk osmolaire deeltjes direct worden opgenomen door enterocyt.
SGLT-1 = glucose carrier
- Glucose & Na+ over celmembraan
- Galactose ook zo
GLUT-5
- Fructose passief over celmembraan transporteren
Afbraak eiwitten door intraluminale proteases
3 enzymen
- Endopeptidases (Maag en pancreas/ knipt in midden)
- Carboxypeptidases (Pancreas/ knipt bij C-terminus)
- Aminopeptidases ( Darmopp & enterocyt/ knipt bij N-terminus)
Nut van afbraak en resorptie van lipiden
Energiebron
Drager van vet-oplosbare vitamines A,D,E,K
Enige bron van essentiële vetzuren
Alfa-lipase
Hydrolyseert buitenste vetzuren van triglyceriden waardoor 1 monoglycerine en 2 vrije vetzuren ontstaan
Afkomstig uit pancreas
Pas werkzaam met een co-lipase
Maaglipase
afkomstig uit hoofdcel van de maag Zuur pH optimum Pepsine-resistent 15-30% afbraak Trypsine-gevoelig CCK-secretie door I-cellen in duodenum
Melklipase
In moedermelk HCl-resistent Alkalisch pH optimum Galzout-afhankelijk Werk in darmen kind CCK-secretie door I-cellen in duodenum Essentieel voor vetvertering zuigelingen omdat pancreassecretie lager is
Colipase
Essentieel voor lipolyse
Actief colipase ontstaat uit inactief pro-colipase door trypsine splitsing in duodenum
Colipase zorgt voor binding van pancreas-lipase op oppervlak van vetdruppen en voorkomt inactivatie door galzouten
3 Lipolyse stadia en uitkomst
- Vetbol –> emulsie
- Emulsie –> lipide vesicles
- Lipide vesicles –> gemengde micellen
Producten zijn amfoteer en bevorderen gemengde Micel-vorming
Verder dan de lipolyse
Lumen dunne darm neemt lipide vesicles op
Na/H exchanger pompt H+ in lumen –> pH gradiënt –> oppervlak dicht bij enterocyt zuur –> vetzuren worden geproponeerd en neutraal
Nu kunnen vrije vetzuren en monoglyceriden door membraan naar enterocyt
Uiteindelijk blijft micel over die enkel uit galzouten bestaat
Wat gebeurt er met de lipide vesicles in de enterocyt?
Resynthese van triglyceriden
Eiwitten toegevoegd –> chlymicron ontstaan
MCT’s
Midketen lange triglyceriden
Kunnen passief de cel in
In de cel worden ze afgebroken door estrades –> 3 vrije vetzuren en 1 glycerol
Dus geen galzout en lipase nodig
Symptomen bij stoornissen in koolhydraatafbraak
Osmotische diarree
Flatulentie en H2 gas in uitademingslucht
Zure faeces
