Week 2 HC6 Botaanleg, Remodelling En Reparatie Flashcards
Welke 2 soorten botvorming zijn er en waar vinden ze plaats, en waar zorgen ze voor?
Desmale (membraneuze) verbening:
- vindt plaats in platte beenderen: schedel, heup, schouderblad
- vindt ook plaats in pijpbeenderen voor breedtegroei
Enchondrale verbening:
- vindt plaats in pijpbeenderen
- zorgt voor lengtegroei
Verschillende zones van enchondrale verbening
- rustzone: cellen in rust
- proliferatieve zone: deling
- hypertrofische zone: bot zwelt op
- kraakbeenzone: weefsel wordt gecalcificeerd
- ossificatiezone: ossificatie -> ontstaan van bot
Wat is een verschil tussen desmale en enchondrale ossificatie?
Bij desmale ossificatie is er geen kraakbeen tussenstap, het gaat van stamcel direct over tot bot
Bouwstenen van bot
- gespecialiseerd bindweefsel bestaande uit 3 celtypen: osteoblasten, osteocyten, osteoclasten
- bot matrix
- calcium kristallen
Kenmerken osteoblast
- ontstaat door differentiatie van mesenchymale stamcel
- produceert osteoïd (ongemineraliseerde botmatrix)
- inactieve vorm is plat en de kern ligt centraal, actieve vorm wordt groter, kubischer en rechthoekig en de kern gaat perifeer liggen
Osteoïd
- ongemineraliseerde botmatrix (dus nog niet hard)
- bevat: collageen type 1, botvormende proteïnen (osteonectine, osteocalcine, alkalische fosfatase (AF)
- mineraliseert na ong 10 dagen
Osteomalacie
Te veel osteoïd of osteoïd dat niet goed kan mineraliseren
Mineralisatie
- wat is het?
- waar vindt het plaats?
- hoe vindt het plaats?
- afzetten van kristallen in het bot -> er worden apatiet of hydroxyapatiet kristallen ingebouwd: Ca5(PO4)3OH
- in het mineralisatiefront (microscopisch gezien is dit een smalle paarse lijn)
- osteocalcine bindt Ca2+, alkalische fosfatase verhoogt PO4-, matrix vesikels worden door de osteoblast uitgescheiden (daar zit veel calcium en fosfaat in)
Wat is de klinische relevantie van de mineralisatiefront?
- tetracycline: geeft fluorescentie van het mineralisatiefront, waardoor geëvalueerd kan worden hoe snel bot mineraliseert
Osteocyt
- gematureerde osteoblast
- ingevangen in osteoid en later bot
- functie in mechanotransductie: kunnen bij verandering in belasting signalen doorgeven aan osteoclasten en osteoblasten
- onderling contact met canaliculi, hiermee krijgen ze ook zuurstof
Osteoclast
- ontstaan uit hematopoëtische stamcel, specifiek uit de monocytaire reeks (dus macrofaag-achtig)
- breken de botmatrix af -> resorptie van gemineraliseerd bot
- gelegen in de resorptie (Howship) lacunae
- secretie H+ en collagenese -> zuur milieu -> lost hydroxyapatiet op
Hoe wordt osteoclast geactiveerd?
- met welke medicatie kan dit geremd worden?
- osteoclast heeft RANK-receptor, als RANK-ligand bindt, dan activeert osteoclast
- denosumab: RANK-ligand wegvangen -> remmen osteoclast -> bij osteoporose, bepaalde kanker, etc.
- wat is remodelling?
- hoe werken de 3 celtypen samen?
- waar gebeurt de afbraak en opbouw van botmatrix?
- vervanging/omvorming van het bot gedurende het leven
- osteocyt geeft signaal over veranderde belasting, osteoclast eet stukje bot weg, osteoblast vult het gat op
- in bone-remodelling units (BMU)
Wat voor patroon zie je bij remodeling bij trabeculair (spongieus) bot vs corticaal bot?
- trabeculair: rechte lijnen
- corticaal: uienschil patronen
Morbus Paget
- oorzaak
- gevolg
- wat zie je microscopisch
- virus in de osteoclasten
- osteoclasten worden gestimuleerd om bot af te breken, als reactie daarop zal er weer (zwakkere) bot worden aangemaakt door osteoblasten
- grote, onregelmatige bottrabekels met veel kitlijnen (mozaïekpatronen)
