Week 2 HC10 Kristalarthropathie: Jicht En Pseudojicht

Question 1

Wat is jicht (artritis urica)

Answer 1

Klinisch syndroom veroorzaakt door een ontstekingsreactie op uraatkristallen

Question 2

Welke 3 stadia van jicht zijn er?

Answer 2

1. asymptomatische hyperuricaemie: verhoogd urinezuur in het bloed en/of de urine, maar er is nog geen aanval geweest, dus is geen jicht
2. Acute jicht: dit zijn de echte aanvallen, dit is meestal een mono-artritis
3. Chronische jicht: dit is meestal polyarticulair

Question 3

Wat is de pathogenese van jicht?

Answer 3

Puryinesynthese (DNA) + dieet -> purine -> omgezet in urinezuur -> 2/3 deel verlaat via nieren, 1/3 via maag-darmkanaal -> bij te veel aanmaak / te weinig verlies van urinezuur -> uraatkristallen worden gevormd -> gaan in gewrichten zitten -> jicht

Question 4

Wat is een normale concentratie urinezuur in het lichaam

Answer 4

0,37 mmol/L

Question 5

Waar gaan de uraatkristallen vooral zitten?

Answer 5

• MTP 1 (grote teen)

Question 6

Hoe de heftige ontsteking bij jicht?

Answer 6

Granulocyten -> fagocytose van de uraatkristallen -> kunnen ze niet verteren -> fagolysosoom breekt onder -> granulocyt gaat ten onder -> lysosomale enzymen komen vrij -> heftige ontsteking

Question 7

Klinisch beeld acute jichtaanval

Answer 7

• mono-articulaire ontsteking -> vaak MTP1
• roodheid en ernstige pijn
• koorts tot 40 graden
• leukocytose
• verhoogde CRP
• verhoogde BSE
• urinezuurconcentratie in serum soms verlaagd
• self-limiting (aanval snel weer over)

Question 8

Klinisch beeld chronische jicht

Answer 8

• polyarticulair
• tophi aanwezig: onderhuidse ophopingen van jichtkristallen -> ziet eruit als een abces -> vaak in oorschelp
• progressieve gewichtsdestructie -> handicap

Question 9

Gouden standaard diagnose jicht
- wat is geen bewijs voor jicht?

Answer 9

Aantonen van de kristallen in het gewricht of de tophus
- serum- en urineonderzoek

Question 10

Wat zijn oorzaken voor hyperuricaemie?

Answer 10

• verminderde renale excretie: 90%
• overproductie van urinezuur: 10%

Question 11

5 oorzaken van verminderde renale excretie

Answer 11

• nierinsufficiëntie
• medicatie (diuretica, cyclosporine, tuberculostatica)
• alcohol abusus
• hypothyreoïdie/hyperparathyreoïdie
• idiopathisch
• acidose

Question 12

5 oorzaken van verhoogde productie van urinezuur

Answer 12

• aangeboren enzymdefecten
• behandeling van myeloproliferatieve maligniteiten
• purinerijk dieet
• alcohol abusus
• idiopathisch

Question 13

Behandeling acute jicht

Answer 13

• rust
• koeling
• NSAID’s
• colchicine 2-3 dd 0,5 mg (vaak belangrijkste therapie)
• corticosteroïden (intra-articulair of oraal) -> prednison

Question 14

Wat doet colchicine
- wat is een belangrijke bijwerking?

Answer 14

Remt de ontsteking en geeft pijnstilling ter plaatse
- diarree

Question 15

Wat zijn 3 indicaties voor urinezuurverlagende therapie?

Answer 15

• > 3 aanvallen per jaar
• tophi
• erosieve schade

Question 16

Welke medicatie remt de productie van urinezuur?
- hoe werkt het?
- wat zijn indicaties?
- wat zijn contra-indicaties?

Answer 16

Allopurinol
- xhantine-oxidase remmer
- 1e keus urinezuur verlagende therapie
- overgevoeligheid, acute jichtaanval

Question 17

Welke medicatie bevordert de uitscheiding van urinezuur?
- wat zijn indicaties?
- wat zijn contra-indicaties?

Answer 17

• benzbromaron
• indien allopurinol niet verdragen of niet werkzaam is
• uraatstenen (stenen zullen groeien bij meer uitscheiding), kreatinineklaring < 50 ml/min (er ontstaan dan te hoge concentraties in het bloed van het medicijn), acute jichtaanval

Question 18

Bijwerking van benzbromaron en allopurinol
- hoe voorkom je dit, waar houdt je rekening mee met deze medicatie en waar combineer je het eventueel mee?

Answer 18

Tijdens eerste halfjaar van therapie toename van frequentie van jichtaanvallen
- voorkomen: begin met lage dosis
- rekening houden: pas dosis allopurinol aan aan lever- en nierfunctie
- combineer met colchicine en eventueel met NSAID’s

Question 19

Wat is CPPD

Answer 19

Pseudojicht
- acute artritis op basis van calcium-pyrofosfaatkristallen

Question 20

Pathofysiologie van pseudojicht

Answer 20

Energieproducerende reacties in het lochaam -> productie van anorganisch pyrofosfaat -> wordt door fosfaten omgezet in ionen -> soms slaat pyrofosfaat neer als een onoplosbaar calciumzout (calciumpyrofosfaat) -> vooral in het geval van kraakbeenafwijkingen -> bij trauma of lichamelijke stress -> de op kraakbeen neergeslagen kristallen komen vrij in het gewricht door ‘shedding’ -> artritis

Question 21

Welke radiodiagnostische bevinding zie je bij psuedojicht?

Answer 21

Chondrocalcinose
- zichtbare depositie van calciumzout in of op intra-articulair kraakbeen

Question 22

Wat is het klinisch beeld van pseudojicht?

Answer 22

• 90% mono-articulair
• acute artritis niet te onderscheiden van jicht
• rood, warm en pijnlijk gewricht
• vaak koorts
• bijna nooit handen en voeten -> meestal knieën, schouders, ellebogen, polsen

Question 23

Wat is de gouden standaard voor diagnose van pseudojicht?

Answer 23

Aantonen van calcium-pyrofosfaatkristallen in het gewricht

Question 24

Wat is de behandeling bij pseudojicht?

Answer 24

• rust
• koeling
• NSAID
• colchicine
• injectie met steroïden

Question 25

Hoe zien uraatkristallen en calcium-pyrofosfaatkristallen eruit?

Answer 25

• uraatkristallen: soort dunne naaldjes
• calcium-pyrofosfaatkristallen: kleine vierhoekige kristallen