Week 2 HC.1 - Diagnostiek in de MDL Flashcards

1
Q

Prevalentei MDL ziekten in NL

  • Hoeveel mensen hebben klachten
  • Hoeveel poliklinische bezoeken gerelateerd aan MLD?
  • Kenmerk behandeling
A
  • Bijna 2 miljoen mensen hebben klachten op het gebied van MDL-ziekten
    • 12-17% van de ziekenhuisopnames en polikliniek-bezoeken is gerelateerd aan MDL-ziekten
    • Multidisciplinair
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Indeling MDl aandoeningen

A

• Acuut
○ Maag/darm bloeding
○ Pancreatitis
○ Infecties (enteritis, cholangitis)
○ Symptomatisch galsteen lijden, diverticulitis
• Chronisch
• Ifecties (virale hepatitis, Helicobacter Pylori, parasitaire infecties)
• Inflammatoir (IBD, auto-immuun hepatitis, pancreatitis)
• Functioneel (IBS, motoriekstoornissen, achalasie)
• (pre-) Maligne tumoren (slokdarm, maag, pancreas, galwegen, colon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

ALGEMENE diagnostiek MDL

A
• Laboratorium onderzoek  (Bloed, Feces (calprotectine, FIT) , urine, Adem testen (H. Pylori) 
• Radiologie 
○ Dynamische onderzoeken (passage foto's) 
○ Conventionele onderzoeken (x-boz) 
○ Echografie 
○ MRI/CT scans 
• Microbiologie 
• Pathologie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Indeling MDL-specifieke diagnostiek + wat mogelijk

A
Endoscopisch en functioneel
• Endoscopie
		○ Gastroscopie (vanaf de bovenkant)
		○ Enteroscopie 
		○ Colonoscopie (vanaf de onderkant)
		○ Endo-echografie 
		○ ERCP 
		○ Pil camera's 
	• Functie onderzoeken
		○ Manometrie
		○ PH-metrie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Beschrijf kort chronologie ontwikkeling MDL-diagnostiek

A

-Starre buis inbrengen
-Buis semiflexibel maken,
-Operatiemogelijkheden toevoegen
-Camera
-Glasvezel, flexibele scoop met goed beeld
-Video endoscopie
Kortom: allemaal erg recent

verder: eerst alleen diagnostiek –> daarna behandeling –> nu zelfs preventie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Preventie bij MDL-diagnostiek

  • waar wordt naar gezocht? wat wordt hiermee gedaan?
  • Op welke schaal?
  • Welke andere ziektebeelden kunnen vroeg opgespoord worden?
A

• Er wordt gezocht naar darmpoliepen –> weghalen = voorkomen darmkanker
• Bevolkingsonderzoek: Colon adenomen –> colon kanker
• Reflux oesophagitis, Barrett –> slokdarm carcinoom
H. pylori infectie, atrophische gastritis –> maag carcinoom
Alle kankers in vroege stadia (ontwikkeling oorzaak kanker) te voorkomen bij goed onderzoek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Aanvullende onderzoeken voor bovenste tractus digestivus (5)

A
  • Gastroscopie: met camera in maag kijken, goed slijmvlies zichtbaar, functionaliteit (bewegingen) enigszins zichtbaar, goed behandelingen uitvoeren
  • X-slokdarm passage: contrast slikken en Röntgenfilmpje maken, laat anatomie zien beetje maar niet altijd specifiek genoeg, laat goed functionaliteit zien
  • CT-scan: geeft voor bovenste tractus digestivus nauwelijks informatie, alleen een beetje anatomie
  • Manometrie, PH-metrie (slang met zuursensor): allebei heel specifiek functieonderzoek, meten respectievelijk contracties en zuurgraad in de slokdarm
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Beschrijf kort hoe aanvullende onderzoeken voor bovenste tractus digestivus scoren op anatomie, functionaliteit en behandeling

A
Anatomie; Functionaliteit; Behandleing
Gastroscopie: +++; +; +++
X-slokdarm passage: ++; ++; -
CT scan: +; -; -
Manometrie: -; +++; -
PH-metrieL -; +++; -
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Gastroscopie

-Indicaties (6)

A

-Passageklachten, refluxklachten (chronisch), maag ulcus, anemie (bij geen andere verklaring), melena, coeliakie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Gastroscopie bij refluxoesofagitis

  • Wat is het
  • Hoe ziet het eruit
  • Hoe ziet verder gevorderd stadium eruit
A
  • Ontsteking door zuur uit maag, geclassificeer A-D
  • Ziet eruit als slokdarm met pussige laag over ontsteking heen
  • Carcinoom, kan heel groot zijn (chirurg behandeling), of vlak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Gastroscopie bij varices

  • wat zijn het
  • waar duiden ze op
  • hoe ziet het eruit + behandeling
A

-Spataderen in slokdarm
-Duiden op hoge druk in portale systeem (leverziekte)
-Uitzetting met vaak een white nipple (fibrineplug die duidt op recente bloeding)
○ Kan weer losschieten –> bloeding
Cap op scoop zetten, spatader aanzuigen, elastiek overheen schieten –> vat stolt dicht, weefsel sterft, spatader is weg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gastroscopie bij ulcera

  • Wat geeft classificatie hiervan aan
  • Kenmerken van bloeding in pharynx vs. zweer
A
  • Classificatie geeft risico op bloeding aan (hoe lager het getal, hoe gevaarlijker)
    • Bloedin uit pharynx is vaak veneus, bloeding van een zweer is vaak arterieel (spuit echt bijna rechte straal)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Endo-echografie hoe?

A

• Echo op de tip van de scoop
• Lagen van maag-darmstelsel bekijken
Hoe ver zijn tumoren doorgegroeid? Hoe zijn lymfeklieren?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q
  • Wat gebeurt er bij manometrie
  • Wat zie je bij normaal
  • Wat zie je bij achalasie
A
  • Buis in slokdarm met op verschillende hoogtes druksensoren
  • Normaal: buis, sphincters aangespannen tenzij er voedsle langs moet
  • Achalasie: probleem met innervatie slokdarm, LES ontspant niet (continue lijn die druk aangeeft), geen peristaltische golf zichtbaar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe voer je X-slokdarm passage uit

A

Bariumfoto, contrast eten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

2 casus

  • Oude rokende man, toenemend last dat eten niet wil zakken, 5 kg gewichtsverlies in 6 weken –> Waar denk je aan? Welk onderzoek zet je hiervoor in?
  • Jong persoon, toenemend last dat eten niet wil zakken, 5 kg gewichtsverlies in 6 weken –> Waar denk je aan? Welk onderzoek zet je hiervoor in?
A

-Oude man:
waarschijnlijk kanker –> gastroscopie, kan gelijk biopten nemen

-Jong persoon:
Motiliteitsstoornis –> manometrie

17
Q

Aanvullende onderzoeken voor dunne darm (4)

A
  • Endoscopie (singe/double balloon, spiral enteroscopie)
  • MRI enterografie
  • CT enterografie
  • Pil camera
18
Q

Hoe werkt double balloon enteroscopie?

Hoe werkt spiral enteroscopie

A

§ Scoop invoeren, eerste ballon opblazen, scoop langs gefixeerde ballon verder duwen, tweede ballon opblazen, eerste naar voren duwen en ook opblazen, scoop naar achter trekken en daarmee dunne darm meetrekken (beetje mouw opstropen idee)
§ Scoop met daarop een motor die de darm sneller op kan stropen

19
Q

Indicaties voor aanvullend onderzoek dunne darm (4)

A
• Ziekte van Crohn 
• Ferriprieve anemie (bloedvat uitstulpingen zichtbaar in dunne darm
• Rectaal bloedverlies 
• Zeldzame tumoren 
	○ GIST 
	○ Lymfomen 
	○ Carcinoid 
	○ Adenocarcinoom
20
Q

Wat voor beeld zie je bij (gezonde) enteroscopie

A

Villi echt zichtbaar, zeeanemoon idee

Met nieuwst scopen kan je bloedvaatjes door villi zien lopen en de erytrocyten stroom hierin

21
Q

Aanvullende onderzoeken voor colon

A
  • Colonoscopie
    • CT-colonografie
    • Pil camera
22
Q

Indicaties voor aanvullend onderzoek colon

A
  • Bevolkingsonderzoek (Poliepen)
    • IBD (Colitis ulcerosa en M. Crohn)
    • Ferriprieve anemie (poliepen, colon carcinoom)
    • Veranderd defecatie patroon ( > 50 jaar)
    • Chronische buikklachten
23
Q

Wat zie je van begin naar eind bij gezonde colonoscopie

A

Anus is gwn rond
Colon descendens is kamerstructuur, ronde gaten buis
Colon transversum is buis met driehoekige plooien
Caecum met maantje = valvula naar dunne darm

24
Q

Colonpoliepen

  • Wanneer ontwikkelen
  • Wat kunnen we hiermee
  • Risico’s en andere mogelijke complicaties
A
  • Leeftijdsgebonden; op jonge leeftijd kleine poliep, naarmate we ouder worden ontwikkelen er poliepen in darm die risico op kanker vergroten
  • Weghalen –> sterke risicoreductie
  • Naast risico op adenoom, ontstekingspoliepen (met risico op littekenweefsel)
25
Q

Hoe ziet stroomschema voor bevolkingsonderzoek darmpoliepen eruit?

A

Check in bloed voor ontlasting (4,4 milj. doelgroep, 2,2 milj. uitnodigingen, 1,3 analyses)
Positief –> darmonderzoek (85.000 positief, 72.000 colonoscopieën uitnodigingen, 1,3 analyses)
Als positief –> poliep verwijderen

26
Q

Hoe worden darpoliepen verwijderd?

Hoe worden grote poliepvelden verwijderd>

A

Koude lis, warme lis, met mes wegsnijden operatief

Ggrote poliepvelden met vloeistof onderspuiten en weghalen

27
Q

Colonoscopisch beeld bij Colitis ulcerosa

A
  • CONTINUE oppervlakkige ontstkeing
  • Alleen in colon
  • Rectaal bloedverlies
  • Chirurgie curatief
28
Q

Colonoscopisch beeld bij Crohn

A
Diepe ONDERBROKEN ulceraties
Van mond tot kont
rectaal bloedverlies
Fistels, vernauwingen
Chirurgie restrictief voor recidief
29
Q

Aanvullende onderzoeken voor pancreas en galwegen

A
  • ERCP onderzoek
    • Onderzoek van galwegen, ingang via papil van Vater
    • Met speciale camera die opzij kijkt
    • NIET MEER DIAGNOSTISCH
30
Q

ERCP

  • staat voor
  • Wordt gebruikt voor
  • Andere indicaties
A

Endoscopisch REtrografe Cholangio- en pancreaticografie
-Niet diagnostisch, wel bijvoorbeeld choledochus steen verwijdering/stent therapie bij pancreas/cholangiocarcinoom
Als wel diagnostisch liever MRI, als behandeling nodig wel ERCP
-Gallekkage, chronische pancreatitis

31
Q

MRCP

  • staat voor
  • indicaties
A

Magnetic resonance cholangiopancreaticografie

Diagnostisch: choledochus stenen, stenose, PSC, pancreas cyste

32
Q

Endo-echografie

-Kan ingezet worden voor ___ en ___

A

Diagnostisch: choledochus stenen, pancreas cyste, stadiering, pathologie
Therapeutisch: pancreas cyste drainage

33
Q

Aanvullende onderzoeken voor lever

A
  • Echo lever (doorbloeding, tumoren, afwijkingen)
    • Fibroscan (nieuwe tool, shockgolf door lever die resoneert om stijfte van lever te bepalen, fibrose en sclerose bepalen)
    • CT-lever
    • MRI