Week 2 HC.1 - Diagnostiek in de MDL Flashcards
Prevalentei MDL ziekten in NL
- Hoeveel mensen hebben klachten
- Hoeveel poliklinische bezoeken gerelateerd aan MLD?
- Kenmerk behandeling
- Bijna 2 miljoen mensen hebben klachten op het gebied van MDL-ziekten
- 12-17% van de ziekenhuisopnames en polikliniek-bezoeken is gerelateerd aan MDL-ziekten
- Multidisciplinair
Indeling MDl aandoeningen
• Acuut
○ Maag/darm bloeding
○ Pancreatitis
○ Infecties (enteritis, cholangitis)
○ Symptomatisch galsteen lijden, diverticulitis
• Chronisch
• Ifecties (virale hepatitis, Helicobacter Pylori, parasitaire infecties)
• Inflammatoir (IBD, auto-immuun hepatitis, pancreatitis)
• Functioneel (IBS, motoriekstoornissen, achalasie)
• (pre-) Maligne tumoren (slokdarm, maag, pancreas, galwegen, colon)
ALGEMENE diagnostiek MDL
• Laboratorium onderzoek (Bloed, Feces (calprotectine, FIT) , urine, Adem testen (H. Pylori) • Radiologie ○ Dynamische onderzoeken (passage foto's) ○ Conventionele onderzoeken (x-boz) ○ Echografie ○ MRI/CT scans • Microbiologie • Pathologie
Indeling MDL-specifieke diagnostiek + wat mogelijk
Endoscopisch en functioneel • Endoscopie ○ Gastroscopie (vanaf de bovenkant) ○ Enteroscopie ○ Colonoscopie (vanaf de onderkant) ○ Endo-echografie ○ ERCP ○ Pil camera's • Functie onderzoeken ○ Manometrie ○ PH-metrie
Beschrijf kort chronologie ontwikkeling MDL-diagnostiek
-Starre buis inbrengen
-Buis semiflexibel maken,
-Operatiemogelijkheden toevoegen
-Camera
-Glasvezel, flexibele scoop met goed beeld
-Video endoscopie
Kortom: allemaal erg recent
verder: eerst alleen diagnostiek –> daarna behandeling –> nu zelfs preventie
Preventie bij MDL-diagnostiek
- waar wordt naar gezocht? wat wordt hiermee gedaan?
- Op welke schaal?
- Welke andere ziektebeelden kunnen vroeg opgespoord worden?
• Er wordt gezocht naar darmpoliepen –> weghalen = voorkomen darmkanker
• Bevolkingsonderzoek: Colon adenomen –> colon kanker
• Reflux oesophagitis, Barrett –> slokdarm carcinoom
H. pylori infectie, atrophische gastritis –> maag carcinoom
Alle kankers in vroege stadia (ontwikkeling oorzaak kanker) te voorkomen bij goed onderzoek
Aanvullende onderzoeken voor bovenste tractus digestivus (5)
- Gastroscopie: met camera in maag kijken, goed slijmvlies zichtbaar, functionaliteit (bewegingen) enigszins zichtbaar, goed behandelingen uitvoeren
- X-slokdarm passage: contrast slikken en Röntgenfilmpje maken, laat anatomie zien beetje maar niet altijd specifiek genoeg, laat goed functionaliteit zien
- CT-scan: geeft voor bovenste tractus digestivus nauwelijks informatie, alleen een beetje anatomie
- Manometrie, PH-metrie (slang met zuursensor): allebei heel specifiek functieonderzoek, meten respectievelijk contracties en zuurgraad in de slokdarm
Beschrijf kort hoe aanvullende onderzoeken voor bovenste tractus digestivus scoren op anatomie, functionaliteit en behandeling
Anatomie; Functionaliteit; Behandleing Gastroscopie: +++; +; +++ X-slokdarm passage: ++; ++; - CT scan: +; -; - Manometrie: -; +++; - PH-metrieL -; +++; -
Gastroscopie
-Indicaties (6)
-Passageklachten, refluxklachten (chronisch), maag ulcus, anemie (bij geen andere verklaring), melena, coeliakie
Gastroscopie bij refluxoesofagitis
- Wat is het
- Hoe ziet het eruit
- Hoe ziet verder gevorderd stadium eruit
- Ontsteking door zuur uit maag, geclassificeer A-D
- Ziet eruit als slokdarm met pussige laag over ontsteking heen
- Carcinoom, kan heel groot zijn (chirurg behandeling), of vlak
Gastroscopie bij varices
- wat zijn het
- waar duiden ze op
- hoe ziet het eruit + behandeling
-Spataderen in slokdarm
-Duiden op hoge druk in portale systeem (leverziekte)
-Uitzetting met vaak een white nipple (fibrineplug die duidt op recente bloeding)
○ Kan weer losschieten –> bloeding
Cap op scoop zetten, spatader aanzuigen, elastiek overheen schieten –> vat stolt dicht, weefsel sterft, spatader is weg
Gastroscopie bij ulcera
- Wat geeft classificatie hiervan aan
- Kenmerken van bloeding in pharynx vs. zweer
- Classificatie geeft risico op bloeding aan (hoe lager het getal, hoe gevaarlijker)
- Bloedin uit pharynx is vaak veneus, bloeding van een zweer is vaak arterieel (spuit echt bijna rechte straal)
Endo-echografie hoe?
• Echo op de tip van de scoop
• Lagen van maag-darmstelsel bekijken
Hoe ver zijn tumoren doorgegroeid? Hoe zijn lymfeklieren?
- Wat gebeurt er bij manometrie
- Wat zie je bij normaal
- Wat zie je bij achalasie
- Buis in slokdarm met op verschillende hoogtes druksensoren
- Normaal: buis, sphincters aangespannen tenzij er voedsle langs moet
- Achalasie: probleem met innervatie slokdarm, LES ontspant niet (continue lijn die druk aangeeft), geen peristaltische golf zichtbaar
Hoe voer je X-slokdarm passage uit
Bariumfoto, contrast eten