W2HC9: Kristalartropathie: jicht en pseudojicht

Question 1

Jicht

Answer 1

• klinisch syndroom veroorzaakt door ontstekingsreactie op uraatkristallen die vrijkomen in het gewricht
• vaker bij mannen
• stadia:
  1. Asymptomatische hyperuricaemie (nog geen jicht)
  2. Acute jicht (meestal mono-artritis)
  3. Chronische jicht (meestal polyarticulair)

Question 2

Urinezuurkristallen

Answer 2

• purine in metabolisme en dieet -> wordt omgezet tot xanthine -> door xanthine oxidase omgezet tot urinezuur -> normaal uitgescheiden door je nieren en darmen
• bij teveel urinezuur kan je een hyperuricemie krijgen -> urinezuurkristallen -> kan neerslaan in gewrichten of urinestenen vormen
• leiden tot complement activatie -> macrofagen en neutrofielen fagocyteren de kristallen maar kunnen er niet echt iets mee -> cel gaat kapot -> lytische enzymen komen vrij -> ontsteking, weefselschade
• IL-1 betrokken

Question 3

Klinisch beeld

Answer 3

• monoarticulair: voorkeur voor MTP1, wreef, enkels, knie, pols
• 10% polyarticulair
• koorts, leukocytose, CRP, BSE, urinezuurconcentratie in serum soms verlaagd bij acuut

Question 4

Diagnose

Answer 4

• klinisch beeld
• serum urinezuur
• aantonen uraatkristallen in gewricht of tophus (ophoping kristallen onder de huid)
• röntgen

Question 5

Oorzaak hyperuricaemie

Answer 5

• verminderde renale excretie: idiopathisch, nierinsufficiëntie, medicatie, alcohol abusus, hypothyreoïdie, acidose
• overproductie urinezuur (10%): aangeboren enzymdefecten, behandelingen myeloproliferatieve maligniteiten, purinerijk dieet

Question 6

Behandeling jicht aanval

Answer 6

• rust
• ijs
• NSAIDs of prendisolon stootkuur
• colchicine
• intra-articulaire corticosteroïden
• IL-1R antagonist: anakinra, canakunimab

Question 7

Urinezuurverlagende therapie

Answer 7

Bij:
- > 3 aanvallen p/j
- tophi
- erosieve schade
Allopurinol: xanthine oxidase remmer. Heeft veel interacties
Benzbromaron: bevordert uitscheiding van urinezuur
-> kunnen beide acute jichtaanval geven

Question 8

CPPD: pseudojicht

Answer 8

• acute artritis obv calcium-pyrofosfaatkristallen
• meest freq bij oudere vrouwen
• vaak bij pre-existente artrose
• provocerende factor is lichamelijke stress
• minder vaak chronisch

Question 9

Chondrocalcinose

Answer 9

Radiodiagnostische bevinding

• zichtbare depositie van calciumzout in of op intra-articulair kraakbeen
• vaker bij toenemende leeftijd
• in het kraakbeen neerslag

Question 10

Klinisch pseudojicht

Answer 10

• bijna altijd monoartritis
• niet te onderscheiden van jicht
• rood, warm, pijnlijk, koorts
• meestal knie, schouder, elleboog, pols

Question 11

Diagnose pseudojicht

Answer 11

• klinisch beeld
• aantonen calciumpyrofosfaat kristallen
• röntgen (chondrocalcinose)