W2 HC.4 Mechanisme en regulatie van maagzuursecretie

Question 1

Hoe laag kan de pH in de maag worden wanneer hier voedsel in zit?

Answer 1

pH van 1

Question 2

Wat is het nut van maagzuur secretie?

Answer 2

• destructie van pathogene bacteriën en virussen en denaturatie van toxische eiwitten
• verbreking van waterstofbruggen in voedingseiwitten, en zo ontvouwing, wat de hydrolyse door proteases in de maag en darm bevordert
• activering van pepsinogeen naar pepsine en van maag lipase (vet afbreking) (optimum pH van 2-3)
• co-secretie intrinsic factor (IF), nodig voor vitamine B12 absorptie

Question 3

Nadelen maagzuur secretie?

Answer 3

• nog erger beschadigen van de maagwand wanneer hier al een beschadiging is
• ongewenste chemische reacties
• ## wanneer het richting duodenum gaat, moet het geneutraliseerd worden, wat veel energie kost

Question 4

Hoe kan de maag binnen een korte tijd erg zuur worden?

Answer 4

Doordat de maag maagputjes bevat in zijn weefsel. Dit zijn inkepingen die voor oppervlakte vergroting zorgen en zo vanuit de maagputjes veel zuren af kan scheiden om tot een snelle verzuring van de inhoudt van de maag te zorgen.

Question 5

Welke cellen bevinden zich in een maagputje (inkepingen in het epitheel)?

Answer 5

• muceuze cel (zorgen voor beschermlaag op epitheel)
• parietale cel
• hoofdcel
• entero-chromaffine cel (hormoon producerend)
• histamine (mest) cel (iets onder het epitheel)

Question 6

Welke 2 type functionele cellen zijn er in de maag en wat is de functie?

Answer 6

• exocrien (afgifte aan het lumen maag):
  -> parietale cel: HCI en IF
  -> hoofdcel: pepsinogeen en maaglipase
• endocrien (in het antrum, geeft hormonen af aan het bloed)
  -> D cel: somatostatine
  -> G cel: gastrine

Question 7

Welke cel zorgt voor stimulatie en welke voor remming HCl secretie?

Answer 7

Stimulatie HCl: gastrine
Remming HCl: somatostatine

Question 8

Hoe wordt maagzuur secretie gestimuleerd?

Answer 8

• enterochromaffiene cellen -> worden gestimuleerd door de G-cel uit het antrum via de bloedbaan (gastrine) en n. vagus (chollinerge neuronen)
• enterochromaffiene cellen -> geven histamine af
• histamine -> stimuleert de parietale cel tot afgifte HCl

Question 9

Hoe wordt de maagzuur secretie geremd?

Answer 9

Vanuit de maag:
- d-cellen geven somatostatine af via bloed, welke binden aan enterochromaffiene cellen
- afgifte histamine wordt hierdoor geblokkeerd
- d-cellen kunnen ook direct de patietaal cel remmen
- parietaal cel stopt met HCl uitscheiden

Vanuit duodenum:
- duodenum geeft secretine en gastro inhibitory peptide (GIP) af, welke parietale cel direct remmen
- duodenum geeft cholecystokinine af aan het bloed en stimuleert daar de D-cellen
- PGE2 remt de parietaal cel direct

Question 10

Wat zorgt voor afgifte van gastrine vanuit het antrum?

Answer 10

• vulling van de maag en ontstaan afbraak producten
• afgifte acetylcholine door nervus vagus en gastrine releasing peptide (GRP), waardoor ongeacht of de maag vol is of niet altijd wat gastrine geproduceerd wordt.

Question 11

Waarom vagotomie en wanneer doe je dit?

Answer 11

Wanneer er te veel maagzuur produceert kan er gekozen worden voor een vagotomie zodat de n. vagus niet meer van invloed is op gastrine productie mbv acetylcholine stimulatie, waardoor er minder maagzuur secretie is.

Question 12

Wat zorgt voor afgifte somatostatine vanuit het antrum?

Answer 12

• het zure milieu in de maag (remt dan de histamine productie en terwijl ook de G-cel)
• cholecystokinine (afkomstig vanuit duodenum) welke D-cel stimuleert

-> Helicobacter bacterie remt de D-cel waardoor geen remming van maagzuur secretie meer plaatsvindt en er een overschot aan maagzuur ontstaat waar uiteindelijk maagzweren door kunnen ontstaan.

Question 13

Welke 3 fases zijn er in maagzuur secretie?

Answer 13

• cefale fase
• gastrische fase
• intestinale fase

Question 14

Hoe zorgt de cefale fase voor fysiologische stimulatie van maagzuur productie?

Answer 14

Stimulatie: van de n. vagus -> in deze fase mbv zintuigelijke waarneming zoals ruiken en zien van eten. Heeft effect op gastrine cellen en entero-chromaffine cellen, al voor voedsel in de maag is

Question 15

Hoe zorgt de gastrische fase voor fysiologische stimulatie/remming van maagzuur productie?

Answer 15

Stimulatie: door de rek van de maag en door bepaalde afbraakproducten zoals aminozuren/peptides.

Remming: door een pH <5 waardoor de gastrine productie wordt geremd (verlies remmend mechanisme bij Zollinger-Ellison syndroom, maagoperaties en achloorhydie (gastrine stijgt))

Question 16

Hoe zorgt de intestinale fase voor fysiologische stimulatie/remming van maagzuur productie?

Answer 16

Vooral betrokken bij remming maagzuursecretie en weer terugbrengen naar normale omstandigheden

Stimulatie: aminozuur en rek

Remming: H+ zorgt voor stimulering secretine, waardoor parietale cel wordt geremd en minder HCl wordt uitgescheiden (verlies remmend mechanisme bij veel ulcus duodeni patienten (HCl productie stijgt))

Question 17

Functie histamine bij stimulatie maagzuursecretie?

Answer 17

Histamine bindt aan H2 receptor aan basale zijde van parietale cel waardoor cAMP als second messenger wordt geactiveerd en ervoor zorgt dat de vesicles in de parietale cel fusseren met de invaginaties aan de apicale zijde (lumen) van de maag. Samen met acetylcholine en gastrine wordt dit effect vergroot mbv calcium, wat ook de vesicles laat fuseren aan de apicale zijde.

Question 18

Hoe ontstaat het zuur in een parietale cel, wat uiteindelijk als maagzuur wordt uitgescheiden?

Answer 18

• Co2 en H2O worden in de cel mbv koolzuuranhydrase (CA) omgezet in HCO3- en H+
• H+ wordt dan mbv protonpomp (PP) aan de apical zijde uitgewisseld met kalium en naar buiten gepompt
• HCO3- wordt mbv anion exchanger (AE) afgegeven aan het bloed en uitgewisseld met Cl-, wat de cel dan in gaat
• Cl- gaat nadat het de cel is ingekomen vervolgens weer naar buiten aan apicale zijde mbv Cl- kanaal en komt samen met de zojuist uitgescheiden H+ en vormt HCl
• K+ stapelt zich niet op in de cel na uitwisseling via PP doordat het mbv K+ kanaal weer naar buiten wordt gepompt aan de apicale zijde

Uiteindelijk zorgt dit dus voor een netto secretie van HCl aan de apicale zijde (lumen) en HCO3- aan de basale zijde (bloed)

Question 19

Welke 2 typen medicatie zorgen voor remming maagzuursecretie?

Answer 19

• Histamine H2 receptor antagonisten -> werkzame stof heet ranitidine (Zantac), blokkeert niet de H1 receptor die te vinden is in luchtwegen en vaten (niet te gebruiken bij Zollinger-Ellison syndroom omdat hier de tumor veel te veel histamine aanmaakt
• Proton pomp remmers (PPI’s) -> werkzame stof heet omeprazol (Losec), Pro-drug wordt hier omgezet in een drug, wat uiteindelijk de activiteit van de protonpomp remt. Geef dit voor een maaltijd.

Question 20

Hoe wordt de maagwand tegen HCl en pepsine beschermt?

Answer 20

Mbv prostaglandine E2 (PGE2) in muceuze cel:
1. stimuleert mucine secretie
2. stimuleert HCO3- secretie
3. remt HCl secretie
4. stimuleert de lokale bloedflow
5. stimuleert celproliferatie

Question 21

Werking NSAID’s mbt prostanglandine E2?

Answer 21

NSAID’s zijn COX-1 remmers. Dit zorgt ervoor dat PGE2 synthese wordt geblokkeerd en PGE2 dus geen bescherming meer kan bieden tegen het zure milieu in de maag. Hierdoor kunnen ulcera ontstaan in de maag. Vaak worden dan ook maagbeschermers gegeven bij inname van NSAID’s.