Vaatheelkunde Arterieel/ Acuut Flashcards
Symptomen van acute art. occlusie
(5P’s; 70% thv lidmaat)
○ Pain
○ Pallor
○ Pulseless
○ Paresthesie (alarm! Zenuwschade)
○ Paralysis (alarm! Zenuwschade)
- Afhankelijk van…
○ Lokalisatie
○ Hoeveelheid collateralen
§ Embolen hebben geen voorafgaande collateralen vorming -> ernstigere sympt
Classificatie
Niet-bedreigd lidmaat
○ Geen alarmsymptomen
○ Binnen 24h (als het mogelijk is) thrombolyse of revascularisatie
Classificatie
Bedreid lidmaat
○ Wel alarmsymptomen
○ Ook e.g., pijn in kuit bij knijpen of bij passieve beweging
○ Binnen 6h revascularisatie (zo lang kunnen spieren ong. leven met verminderde bloodflow)
§ + fasciotomie voor vermijden van logesyndroom (reperfusie -> zwelling -> terug vascularisatie blok)
Classificatie
Niet-viabel lidmaat
○ Niet-wegdrukbare kleur
○ Rigor mortis (gefixeerde spieren)
○ Amputatie of paliatieve behandeling
Acuut arterieel embool vs acute arteriele thrombose
Embool (80-90% door AFib)
Oorzaak
extra
unieke aspecten DD
○ Oorzaak 90% cardiaal, en hiervan 90% door Afib
§ Soms door aneurysmata
§ Soms wegschieten van andere plaques
§ Soms paradoxaal embool
○ Embool blijft vaak hangen thv splitsingen (bifurcatie aorta, femoralis, onder de knie, ..)
○ Unieke aspecten voor DD
§ Geschiedenis: geen vaatlijden, soms potentiele bron van embolen
§ Polsen: normaal vroeger, normaal aan andere zijde
Symptomen: plots & ernstig (geen collateralen)
Acuut arterieel embool vs acute arteriele thrombose
Thrombose (iets minder ernstige symptomen door collateralen)
oorzaak
unieke aspecten DD
○ Oorzaak door plotse stolling en afsluiting van bloedvat
§ Thv bypass (vnl. synthetische)
§ Thv natief bloedvat door e.g., onderliggende plaque
§ Soms door aneurysmata (verstoorde flow)
§ Soms door stollingsafwijkingen
○ Unieke aspecten voor DD
§ Geschiedenis: voorafbestaand vaatlijden, vroegere klachten van verminderde perfusie
§ Polsen: vroeger ook al afwijkend, ook afwijkend aan andere zijde (vaten ook aangetast)
§ Symptomen: minder plots/ernstig (voorafgaande vorming van collateralen)
Acuut arterieel embool vs acute arteriele thrombose
Behandeling
○ Bij elke acute arteriele occlusie
§ Dringende opname
§ Heparine on progressie van thrombose tegen te gaan
§ (long-term) behandeling van oorzakelijk letsel (met e.g., PTA) of embool oorzaak
○ Verwijderen klonter met Fogarthy catheter (embolectomie/thrombectomie)
○ Extra opties bij thrombose (vaak wat meer tijd dan bij acute embolisatie)
§ Thrombolyse / thromboaspiratie: via catheter lokaal urokinase of tPA on klonter op te lossen
§ Bypass: overbruggen van gethromboseerd bloedvat
○ Opletten voor reperfusie schade!
§ Lokaal: logesyndroom (dringende fasciotomie nodig)
§ Systemisch: plotse flush van toxische stoffen