Cardiologie Cardio/ Hartfalen Flashcards
Hartfalen
Symptomen/tekens (sensitief vs specifiek)
- Sensitief (maar weinig specifiek…)
○ Dyspnoe
○ Moe
○ Oedemen (RH congestie)
○ Tachycard (compensatoir)
○ Hypotens (vaak verlaagde EF)
○ Crepitaties (LH congestie) - Specifiek (maar weinig sensitief…)
○ Orthopnoe (bij neerliggen)
○ PND (ontwaken na 1-2h)
○ VJD
○ Hepatomegalie
3de harttoon (inflow van bloed in LV; omdat LV meestal extra compliant is bij systolic hartfalen)
Hartfalen
Acute presentatievormen
Hypertens (>140 sbp), dyspnea +- overvulling
BP normaal, dyspnea +- overvulling
Hypotens (<100 sbp), dyspnea +- overvulling
Dyspnea, tekens van ACS
Geisoleerd RHF
Hartfalen
Hypertens
Acute presentatievormen
(>140 sbp), dyspnea +- overvulling
□ Plots optredend “flash pulmonary oedema” en dyspnea staan op voorgrond
□ Diffuus longoedeem met veel crepitaties
Weinig perifere oedemen
Hartfalen
§ BP normaal, dyspnea +- overvulling
Acute presentatievormen
□ Perifere oedemen staan op voorgrond, incl. vochtretentie en gewichtstoename
□ □ □ □ Progressief toenemende dyspnea
Niet altijd crepitaties
Hartfalen
§ Hypotens (<100 sbp), dyspnea +- overvulling
Acute presentatievormen
□ Hypoperfusie staat op voorgrond
□ Koude en droge huid, oliguria
Niet altijd longoedeem
Hartfalen
Dyspnea, tekens van ACS
Acute presentatievormen
□ ACS angor staat op voorgrond
□ Kan variatie van presentatievormen hebben (oedemen, dyspnea, ..)
Belang van snelle reperfusie
Hartfalen
Geisoleerd RHF
Acute presentatievormen
□ Veneuze stuwing staat op voorgrond
□ JVD, mogelijks hepatomegalie
Geen longoedeem, niet altijd dyspnea
Hartfalen
Oorzaak
Cardiaal
Metabool
Other
Acute deterioratie
Hartfalen
Cardiaal
§ Ischemisch hartlijden (40% van al het hartfalen is door ischemie)
§ Cardiomyopathie (e.g., HCM, DCM)
§ Kleplijden (e.g., A-klep stenose)
§ Ritmestoornissen
Hartfalen
Metabool
§ Anemie
§ Thyroid (zowel hyperthyreose als hypothyreose!)
§ Diabetes
§ Hemochromatose (geeft ook bronze diabetes, arthralgia, leverlijden)
Hartfalen
Other
§ Hypertensie
§ Inflammatie (myocarditis, sepsis, ..)
§ Systeemaandoening (SLE, sarcoidose, amyloidose)
§ Toxisch (alcohol, cocaine, NSAID, ..)
Hartfalen
Acute deterioratie
○ Cardiaal: ritmestoornis, hartklep afwijking, ischemie, longembool, hypertensie, …
○ Niet cardiaal: farmaca (NSAIDs), infectie, zwanger, diabetes, schildklierlijden, anemie, …
○ Patientgebonden: alcohol, non-compliance (medicatie, zout restrictie, etc)
Hartfalen
- I: geen ADL impact
- II: milde inspanning beperking; moe, palpitaties, dyspnea bij inspanning
- III: sterke inspanningsbeperking
- IV: klachten in rust
Hartfalen
Diagnose (sympt -> ECG/BNP -> echo)
1) Symptomen/tekens van hartfalen
2) ECG en NT-proBNP
§ ECG
□ Kan oorzaak van hartfalen tonen (ritmestoornis, ischemie, …)
§ NT-proBNP
□ B-type natriuretic peptide; or the cleaved remainder of its pro-hormone
□ Released als respons op hemodynamische veranderingen (e.g.,
respons tegen RAAS activatie)
□ Hoge negatieve predictieve waarde voor hartfalen
3) Echocardiografie
§ Indien afwijkend ECG of bij afwijkend biomerker
§ Objectief bewijs van cardiale dysnfunctie
□ Structurele abnormaliteit
□ Systolische dysfunctie
Diastolische dysfunctie
Hartfalen
Behandeling - accuut (nooit BB geven, die zijn neg inotroop!)
- Inschatten ernst
- Presentatievorm dyspnea en hyper/normotens (ZO MAG Die patient BLIJVEN leven)
- Presentatievorm hypotens
- Varia
Hartfalen
Behandeling-accuut
Inschatten ernst
○ Patient: >75j, comorbiditeiten
○ Hartfunctie: ischemisch hartlijden, gedaalde LV EF, hypotens
○ Bloedwaarden: hyponatriemie (en dus zwaar overvuld), verhoogd BNP/troponine, verlaagde nierfunctie
Troponine verhoogd in 60% gevallen; duidt op ofwel coronaire ischemie als oorzaak van deterioratie, ofwel op myocardschade door hypoxie
Hartfalen
Behandeling-accuut
Presentatievorm dyspnea en hyper/normotens (ZO MAG Die patient BLIJVEN leven)
○ Zittende houding (vermindert veneuze retour)
○ O2 (3-10L/minl; cave COPD)
○ Morfine (2-5mg; venodilator en dus preload reductie, en relaxeert de patient met dus HR reductie)
○ Afterload reductie (nitroglycerine 5mg sublinguaal)
○ Glucose 5% (veneuze leiding)
○ Diuretics (furosemide, vooral indien sterk overvuld)
Blijf bij de patient!
Hartfalen
Behandeling-accuut
Presentatievorm hypotens
○ Direct naar ziekenhuis
○ Geen diuretica / vasodilatoren
○ Mogelijks vullen (bij zeeer lage bloeddruk) of positief inotrope stoffen / vasopressoren (noradrenalin)
Opletten met morfine
Hartfalen
Behandeling - accuut
Varia
○ Behandel oorzaak
§ ACS: revascularisatie plannen
§ Longembool: thrombolyse, LMWH, onderhoudsbehandeling met VKA
§ Aritmie: corrigeer medicamenteus of met cardioversie; mogelijks pacing
§ Kleplijden: heelkundig herstel
○ Extra ondersteuning
§ Zware shock: vasopressoren, positieve inotropica, ECMO, aortic balloon pumping
○ Opvolging
§ Start of optitreer basistherapie
§ Opname in revalidatieprogramma
Educatie, … om heropname te voorkomen
Hartfalen
Behandeling - chronisch
Algemeen
Medicamenteus (Nee tegen SABAM, De Dutsen)
Niet-medicamenteus (specifieke indicaties)
Hartfalen
Behandeling - chronisch
Algemeen
○ Dieet
§ Elke ochtend wegen (! +2kg in paar dagen = vochtretentie)
§ Vocht beperking: 1 - 1.5l/d (vochtretentie vermijden)
§ Zout beperking <3g/d (vochtretentie vermijden)
§ (vermageren, vermijd BMI>25)
○ Lifestyle
§ Dynamic exercise - maar rust bij accuut hartfalen of deterioratie!
§ Rook / alcohol stop
§ Vermijd sociale isolatie
§ Contraceptie counceling
○ Vaccinatie
§ Griepvaccin
(pneumococcen - onduidelijk)
Hartfalen
Behandeling - chronisch
Medicamenteus (Nee tegen SABAM, De Dutsen)
○ Neprilysin inhibitor
§ Neprilysin breekt natriuretic peptides af (ANP, BNP) = reduced afterload door vasodilatie, reduced ECF volume door Na+ excretion
§ Gecombineerd met angiotensin receptor blocker (ARNI)
○ SGLT-2 inhibitor
§ Verhindert renale glucose/Na+ reabsorptie, maar geeft ook significante reductie in CV events
§ Potentieel nieuwe therapie
○ ACE-I (-pril)
§ Less ATII (vasoconstrictor) = reduced BP (ook voor hypertensie gebruikt), reduced afterload
§ Niet bij ondervulde / hemodynamisch instabiele patient
§ Altijd laag starten!
§ controleer nierfunctie/electrolieten (K+) na 3-5d, 3m, elke 6m
§ Bijwerkingen: hoest (niet dosis geb.), hypotensie, K+↑, GFR↓
○ Beta blockers (-lol)
§ Negatief chrono-, ino- en dromotroop (hart moet minder werken); ook minder renine secretie
§ Gunstig effect op mortaliteit, hospitalisatie en symptomen
§ Altijd laag starten en uptitreren! May initially impair cardiac function
§ Bijwerking: hypotens; bardycard; moe; impotentie bij mannen; asthma exacerbatie
○ ARB (-sartan)
§ Gebruikt als ACE-I niet verdragen worden (hoest)
§ Allen bruikbaar voor hypertensie, maar enkel candesartan voor hartfalen
○ MRA (-one)
§ Nuttig door secundaire hyperaldosteronism die ontstaat bij hartfalen (RAAS activatie, en vertraagde aldostrone afbraak door gedaalde leverdoorbloeding)
§ Increases Na+ en H2O excretie; blockt ook de growth-factor werking van aldosterone op het hart (fibrosering / heart remodeling)
§ Bijwerking: K+↑; gynaecomastie (spironolactone)
○ Digoxine (geen effect op mortaliteit!)
§ Enkel reductie van hospitalisatie & klachten
§ Enkel bij symptomatisch HF + sinusritme + EF<45%
§ Controleer spiegel
□ na 7-14d (geen ladingsdosis);
□ bij vermoeden toxiciteit;
□ bij farmaca die metabolistatie kunnen beinvloeden (renaal geklaard! Cave ACE-I, NSAID)
§ Contraindicaties: bradycard, hooggradig AV block, WPW, hypertrophe HCM, electrolietstoornissen
○ Diuretica (geen effect op mortaliteit!)
§ Enkel reductie van klachten bij overvulling
§ Start met lisdiureticum (krachtiger; werkt tot GFR 5ml/m), breid mogelijks uit met
□ thiazide (werkt tot GFR 30ml/m; cave K+↓), minder krachtig
□ spironolactone (werkt tot GFR 30ml/m; cave K+↑), minder krachtig (maar additief & MRA effect)
§ Combineer met ACEI/ARB (diureticum geeft ondervulling en activeert dus RAAS system)
§ Bijwerking: electroliet/nierfunctie stoornissen (= opvolgen!)
Hartfalen
Behandeling - chronisch
Niet-medicamenteus (specifieke indicaties)
○ Pacemaker
§ Bij bradycardie
§ Voor resyncronisatie bij e.g., LBBB (verbetert mortaliteit, symptomen en inspanningscapaciteit)
○ ICD
§ Primaire preventie bij EF<35%
§ Secundaire preventie na e.g., VT
Heelkunde: ablatie (AF, VT), revascularisatie, klepherstel, hart transplant
Hartfalen
Behandeling - palliatief
- Medicatie aanpassing
○ Diuretica meestal houden (klachten van overvulling)
○ Elimineer overbodige
○ Pijnstilling- Varia
○ Comfort van pt. garanderen
○ Bespreek uitzetten van ICD
Pas op met uitzetten van pacemaker: als pt. dependent is kan deze direct overlijden
- Varia
HFrEF
hart failure with reduced Ejection fraction
HFpEF
Hart failure with preserved Ejection fraction
