układ rozrodczy męski

Question 1

Co zaliczamy do narządów rozrodczych męskich? (4)

Answer 1

• jądra
• przewody wyprowadzające
• dodatkowe gruczoły płciowe
• prącie

Question 2

Co należy do narządów wyprowadzających? (7)

Answer 2

• kanaliki proste
• kanaliki sieci jądra
• kanaliki wyprowadzające
• przewód najądrza
• nasieniowód
• przewód wytryskowy
• cewka moczowa

Question 3

Budowa jąder (3)

Answer 3

• otoczone przez silnie unerwioną błonę białawą
• w tylnej górnej cz jądra zgrubienie warstwy naczyniowej = śródjądrze (tutaj sieć jądra)
• podzielone na płaciki (w nich tk łączna luźna tworząca zrąb)

Question 4

Warstwy bł białawej

Answer 4

• zew&raquo_space;> włóknista zbita

- wew&raquo_space;> luźna z licznymi naczyniami = warstwa naczyniowa

Question 5

Co znajduje się w zrębie płacika jądra? (2)

Answer 5

• 1-4 kanaliki kręte nasienne

- kom śródmiąższowe jądra = Leydiga&raquo_space;> gruczoł śródmiąższowy jądra

Question 6

Charakterystyka kanalika krętego nasiennego (4)

Answer 6

• kształt litery U
• jego 2 końce przechodzą w kanaliki proste
• ściana zbudowana z bł własnej i nabłonka plemnikotwórczego
• bł własna = bł podst + 3-5 warstw kom mioidalnych + tk łączna luźna

Question 7

Znaczenie kom mioidalnych (2)

Answer 7

• wpływają na “perystaltykę kanalika”

- czynnie wypychają nowo powstałe nieruchliwe plemniki do dróg wyprowadzających

Question 8

Budowa nabłonka plemnikotwórczego (2)

Answer 8

• 2 rodzaje kom: podporowe/Sertoliego + plemnikotwórcze

- układ nabłonka wielowarstwowego

Question 9

Budowa kom Sertoliego (4)

Answer 9

• leżą na bł podst i sięgają do światła kanalika
• cz. przypodstawna: poszerzona, z jądrem i organellami
• cz. szczytowa i boczne: liczne fałdy i wpuklenia, w których leżą kom plemnikotwórcze
• wypustki dzielą światło kanalika na 2 przedziały: przypodstawny (spermatogonia) + przyśrodkowy (spermatocyty, spermatydy, plemniki)

Question 10

Funkcje kom Sertoliego (3)

Answer 10

• odżywcza > dla kom plemnikotwórczych
• fagocytująca >cytoplazma resztkowa spermatyd, degenerujące kom plemnikotwórcze
• wydzielnicza > płyn kanalikowy, białko wiążące androgeny ABP, inhibina

Question 11

Gdzie leżą kom plemnikotwórcze?

Answer 11

Między kom Sertoliego

Question 12

Etapy spermatogenezy (3)

Answer 12

1) spermatocytogeneza - rozmnażanie i różnicowanie sprermatogonii
2) mejoza - spermatocyty I i II rzędu&raquo_space;> spermatydy
3) spermiogeneza - spermatydy&raquo_space;> plemniki

Question 13

Charakterystyka spermatogonii (3)

Answer 13

• leżą na bł podst kanalika nasiennego
• pochodzą z kom macierzystych spermatogonialnych
• 3 rodzaje: Ad, Ap, B

Question 14

Charakterystyka spermatogonii Ad (3)

Answer 14

• ciemne jądra
• rzadko się dzielą
• uzupełniają pulę kom Ad

Question 15

Charakterystyka spermatogonii Ap (3)

Answer 15

• jasne jądra z równomiernie rozmieszczoną chromatyną
• dzielą się mitotycznie
• jeśli podział jest niecałkowity, to spermatogonie Ap wchodzą w cykl spermatogenetyczny&raquo_space;> spermatogonie B z mostkami cytoplazmatycznymi

Question 16

Charakterystyka spermatogonii B (2)

Answer 16

• przekształcają się w spermatocyty I rz

- przesuwają się bliżej światła kanalika

Question 17

Co powstaje w wyniku mejozy I?

Answer 17

2 spermatocyty II rz

Question 18

Co powstaje w wyniku mejozy II?

Answer 18

4 spermatydy połączone mostkiem cytoplazmatycznym

Question 19

Co to i na czym polega spermiogeneza? (5)

Answer 19

To proces przekształcania spermatyd w plemniki. Polega na:

• wytworzeniu akrosomu
• wytworzeniu witki
• kondensacji i zmianie kształtu jądra kom
• wytworzeniu osłonki mitochondrialnej
• usunięciu zbędnej cytoplazmy

Question 20

Budowa plemnika (4)

Answer 20

• główka
• szyjka
• wstawka
• witka

Question 21

Charakterystyka główki plemnika (2)

Answer 21

• zawiera jądro kom ze skondensowaną chromatyną (nieaktywna genetycznie)
• w przedniej cz. jest akrosom z enzymami umożliwiającymi wniknięcie plemnika do kom jajowej

Question 22

Co odchodzi z szyjki plemnika?

Answer 22

9 par grubych włókien tzw. obwodowych gęstych + włókno osiowe

Question 23

Z czego składa się wstawka plemnika?

Answer 23

Z centralnie położonego włókna osiowego, z włókien obwodowych gęstych i z osłonki mitochondrialnej

Question 24

Co zawiera witka plemnika?

Answer 24

Włókno osiowe, włókna obwodowe gęste i osłonkę włóknista na zew.

Question 25

Cykl nabłonka plemnikotwórczego (5)

Answer 25

• cykliczne układy kom różnych etapów spermatogenezy (I - VI)
• układy ułożone w formie helisy
• cykl to czas między pojawieniem się kolejnych układów I (16 dni)
• wytworzenie plemników z kom macierzystej zajmuje 4 cykle (64 dni)
• każdy układ kom I-VI zapoczątkowany jest kom macierzystą

Question 26

Bariera krew-jądro - lokalizacja, funkcje (3)

Answer 26

• znajduje się między światłem naczynia krwionośnego a światłem kanalika nasiennego
• przepuszczalna dla hormonów i substancji niezbędnych do prawidłowego przebiegu spermatogenezy
• zatrzymuje substancje szkodliwe, antygeny i przeciwciała

Question 27

Bariera krew-jądro - co ją tworzy? (3)

Answer 27

• śródbłonek naczyń włosowatych zrębu jądra
• bł własna kanalika krętego nasiennego
• przegrody powstałe z połączonych ze sobą wypustek kom Sertoliego

Question 28

Budowa kom Leydiga (6)

Answer 28

• wieloboczne kom
• pęcherzykowate jądro
• kwasochłonna cytoplazma z kryształami Reinkego
• zawierają krople tłuszczu
• mitochondria tubularne
• dobrze rozwinięta SER

Question 29

Funkcje kom Leydiga (3)

Answer 29

• wydzielają testosteron i inne androgeny (DHEA, androstetenodion)
• po wytworzeniu testosteronu zanikają, by pojawić się jako czynne kom śródmiąższowe w czasie pokwitania
• funkcje są regulowane przez lutropinę i prolaktynę

Question 30

Synteza testosteronu (4)

Answer 30

1) cholesterol osocza wnika do kom
2) estryfikacja cholesterolu przez acetylo-CoA i jego zmagazynowanie w postaci kropli tłuszczu
3) zestryfikowany cholesterol&raquo_space;> pregnenolon
4) pregnenolon&raquo_space;> testosteron (przy udziale enzymów SER)

Question 31

Działanie lutropiny

Answer 31

Pobudza kom Leydiga do wydzielania testosteronu (do naczyń krwionośnych zrębu płacików i do światła kanalików nasiennych)

Question 32

Działanie prolaktyny

Answer 32

Reguluje funkcje kom Leydiga poprzez ekspresję receptora LH

Question 33

Działanie folitropiny

Answer 33

Pobudza kom Sertoliego do wydzielania ABP, inhibiny, aktywiny

Question 34

Przewody wyprowadzające jądra (3)

Answer 34

1) kanaliki proste (ściana: kom Sertoliego + nabłonek 1-warstwowy sześcienny)
2) kanaliki sieci jądra (nabłonek 1-warstwowy sześcienny)
3) kanaliki wyprowadzające (kształt stożków, składowe najądrza, nabłonek 1-warstwowy sześcienny/walcowaty)

Question 35

Budowa najądrza (6)

Answer 35

• otoczone cienką warstwą tk łącznej
• zawieszone za pomocą powrózka nasiennego w mosznie
• łączy się z pow. tylną jądra
• głowa + trzon + ogon
• w głowie kanaliki wyprowadzające oraz początkowy odcinek przewodu najądrza
• trzon i ogon zbudowane z silnie poskręcanego przewodu najądrza

Question 36

Przewód najądrza - budowa (3)

Answer 36

• nabłonek dwurzędowy walcowaty (kom niskie przypodstawne + kom walcowate główne)
• stereocilia na kom walcowatych głównych (zapobiegają fagocytozie plemników przez nabłonek)
• nabłonek leży na bł podst, pod nią tk łączna luźna (mało) i miocyty gładkie (dużo)

Question 37

Przewód najądrza - funkcje (3)

Answer 37

• miejsce dojrzewania i magazynowania plemników
• nabłonek ma właściwości absorpcji płynu
• warstwa mięśniowa odpowiada za ruchy perystaltyczne = transport plemników

Question 38

Nasieniowód - budowa (5)

Answer 38

• łączy przewód najądrza z cz sterczową cewki moczowej
• gruba ściana (bł śluzowa + b gruba bł mięśniowa + przydanka)
• bł śluzowa: początkowo nabłonek dwurzędowy&raquo_space; nabłonek 1-warstwowy walcowaty
• w pobliżu gruczołu krokowego&raquo_space; bańka nasieniowodu (magazyn plemników)
• przewód wytryskowy (końcowa część)

Question 39

Pęcherzyk nasienny - budowa (3)

Answer 39

• cewkowy, silnie poskręcany uchyłek nasieniowodu
• ściana = bł śluzowa + cienka bł mięśniowa + przydanka
• bł śluzowa ma kom walcowate wysokie, bezrzęskowe, o właściwościach sekrecyjnych

Question 40

Pęcherzyk nasienny - funkcja (3)

Answer 40

• wydzielanie lepkiego i słabo zasadowego płynu
• skład: białka koagulujące nasienie, fruktoza, prostaglandyny
• płyn stanowi 70% obj nasienia

Question 41

Gruczoł krokowy - budowa (7)

Answer 41

• otacza początkowy odc cewki moczowej
• składa sie z 30-50 gruczołów cewkowo-pęcherzykowych
• rozgałęzione gruczoły rozmieszczone sa koncentrycznie w 3 warstwach: okołocewkowe gruczoły śluzówkowe, podśluzówkowe i główne (najbardziej obwodowo)
• z zew otoczony torebką łącznotkankową, pod nia mm gładkie
• podzielony na płaciki
• gruczoły cewkowo-pęcherzykowe: ściana z nabłonkiem dwurzędowym i sześciennym
• kamyki sterczowe w świetle odc wydzielniczych

Question 42

Wydzielina gruczołu krokowego (3)

Answer 42

• słabo kwaśna
• skład: fosfataza kwaśna, kw cytrynowy, enzymy proteolityczne, swoisty antygen gruczołu krokowego PSA
• stanowi 20% obj nasienia

Question 43

Gruczoły opuszkowo-cewkowe (3)

Answer 43

• małe, w kształcie fasoli
• zbudowane z płacików, w których leżą odc wydzielnicze cewkowo-pęcherzykowe
• wytwarzają lekko zasadową wydzielinę (intensywnie podczas pobudzenia płciowego)

Question 44

Prącie (3)

Answer 44

• 2 ciała jamiste + 1 ciało gąbczaste
• ciała jamiste wypełniają beleczki z tk mięśniowej gładkiej oraz włókien elastycznych, między beleczkami jamki = sieć naczyniowa
• ciało gąbczaste: mniej kom mięśniowych, więcej włókien elastycznych + przechodzi przez nie cewka moczowa

Question 45

Nasienie (3)

Answer 45

• gęsty, nieprzezroczysty, lepki płyn
• pH ok. 7,4
• osocze nasienia (wydzielina pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego 90%) + plemniki (10%)