Układ pokarmowy I Flashcards

1
Q

Co obejmuje część górna przewodu pokarmowego?

A
  • jamę ustną i jej wyposażenie

- gardło

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jaka jest rola cz. górnej przewodu pokarmowego?

A

Rola transportująca + ważne funkcje w zapoczątkowaniu procesu trawienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co obejmuje dolna część przewodu pokarmowego?

A
  • przełyk
  • żołądek
  • jelito cienkie
  • jelito grube
  • kanał odbytniczy

Przełyk i kanał to odcinki przewodzące pokarm, reszta stanowi część trawiącą.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Procesy zachodzące w jamie ustnej (7)

A
  1. pobieranie i fragmentacja pokarmu
  2. percepcja smaku
  3. formowanie kęsów
  4. trawienie pokarmu przez enzymy śliny
  5. przepływ powietrza oddechowego
  6. ochrona przed drobnoustrojami
  7. artykulacja mowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Co ogranicza cieśń gardzieli?

A

Podniebienie miękkie, fałdy bł. śluzowej (łuki), nasada języka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jakie mamy warstwy okrywające jamę ustną od wew? (3)

A
  1. bł. śluzowa (2 warstwy)
    • nabłonek wielowarstwowy płaski (nie)rogowaciejący
    • blaszka właściwa
  2. bł. podśluzowa
  3. mm. poprzecznie prążkowane szkieletowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący jamy ustnej - charakterystyka (2)

A
  • pokrywa blaszkę właściwa bł. śluzowej w okolicach narażonych na bodźce mechaniczne, np. na pow. dziąseł, podniebienia twardego
  • bierze udział w rozdrabnianiu pokarmu (śluzówka żująca)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący jamy ustnej - charakterystyka (2)

A
  • pokrywa wew. pow. warg, polików, okolicę podjęzykową

- bierze udział w przesuwaniu pokarmu (śluzówka wyścielająca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Blaszka właściwa bł. śluzowej jamy ustnej - charakterystyka (4)

A
  • z tk. łącznej włóknistej
  • ma małe gruczoły ślinowe
  • zawiera skupiska tk. limfoidalnej (migdałki) i luźno leżące limfocyty&raquo_space;> ochrona
  • wpuklenia blaszki w obręb nabłonka = brodawki (tu naczynia, nerwy, ciałka Meissnera)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Bł. podśluzowa - charakterystyka (3)

A
  • z tk. łącznej luźnej
  • zawiera małe gruczoły ślinowe. skupiska tk. limfoidalnej, tętnice, żyły, nerwy
  • NIE towarzyszy śluzówce żującej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Część skórna warg

A

Pokryta jest nabłonkiem, pod którym jest skóra właściwa z jej wytworami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Część śluzowa warg

A

To bł. śluzowa z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym.

Blaszka właściwa z tk. łącznej luźnej. Leżą w niej gruczoły wargowe, plamki Fordyce’a (gruczoły łojowe).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czym jest czerwień wargowa?

A

Warstwa między cz. skórną a cz. śluzową. Prześwitują tu naczynia krwionośne, obecne są liczne zakończenia nerwowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Część środkowa warg

A

Zbudowana z mm. szkieletowych, tworzących m. okrężny ust

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Bł. śluzowa policzków - jaki nabłonek?

A

Wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, którego kom. zawierają GLIKOGEN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co zawiera bł. podśluzowa policzków? (5)

A
  • pęczki wł. kolagenowych
  • bardzo gęste pasma wł. sprężystych
  • skupiska kom. tłuszczowych
  • gruczoły policzkowe = gruczoły śluzowo-surowicze
  • plamki Fordyce’a
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

W co przechodzi włóknisty zrąb bł. podśluzowej policzków?

A

W omięsną pokrywającą m. policzkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Co tworzy śluzówka policzków na wys. 2 zęba trzonowego?

A

Brodawkę przyuszniczą oraz wylot przewodu wyprowadzającego ślinianki przyusznej/przewodu Stensena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Bł. śluzowa na dnie jamy ustnej - jaki nabłonek?

A

Nierogowaciejący

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Co zawiera bł. śluzowa dna jamy ustnej?

A
  • gruczoły podjęzykowe mniejsze (5-20)
  • gruczoły podjęzykowe większe (2)

Gruczoły te otoczone są torebką łącznotkankową. Tworzą śliniankę podjęzykową.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czym są mięska podjęzykowe?

A

To zgrubienia/fałdy bł. śluzowej dna jamy ustnej, na których otwierają się przewody wyprowadzające ślinianki podjęzykowej i podżuchwowej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Podniebienie twarde - jaki nabłonek?

A

Zrogowaciały nabłonek wielowarstwowy płaski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Blaszka właściwa bł. śluzowej podniebienia twardego

A
  • zbudowana z tk. łącznej o zbitym włóknistym utkaniu z licznymi naczyniami
  • obfituje w gruczoły podniebienne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Co tworzy okostną kości podniebiennej?

A

Włókna kolagenowe bł. śluzowej i bł. podśluzowej podniebienia twardego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Czym jest podniebienie miękkie?

A

Fałdem włóknisto-mięśniowym (mm. szkieletowe obustronnie pokryte bł. śluzową)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Bł. śluzowa podniebienia miękkiego - jaki nabłonek?

A

Nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący (po stronie jamy nosowej przechodzi w wielorzędowy migawkowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Jakie gruczoły zawiera bł. podśluzowa podniebienia miękkiego?

A

Podniebienne gruczoły ślinowe, których wydzielina umożliwia przesuwanie kęsów pokarmowych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Co stanowi główną masę języka?

A

Mm. szkieletowe: podłużny górny, podłużny dolny, poprzeczny i pionowy języka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Powierzchnie języka - jakie nabłonki?

A
  1. Pow. grzbietowa - wielowarstwowy płaski rogowaciejący

2. Pow. brzuszna - nierogowaciejący

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Jakie brodawki przebiegają wzdłuż bruzdy granicznej języka?

A

Brodawki okolone

31
Q

W skład jakiej tkanki limfoidalnej wchodzi migdałek językowy?

A

GALT, pośrednio również MALT

32
Q

Czym są brodawki (pierwotne) występujące na pow. grzbietowej języka?

A

Wyniosłościami blaszki właściwej bł. śluzowej i nabłonka. Pod nabłonkiem brodawki wtórne.

33
Q

Typy brodawek językowych (4)

A

Brodawki:

  1. nitkowate
  2. grzybowate
  3. okolone
  4. liściaste
34
Q

Brodawki nitkowate - charakterystyka (6)

A
  • na całej pow.
  • wysokie, wąskie, ostro zakończone
  • pokryte silnie zrogowaciałym nabłonkiem
  • tworzą “tarkę” na pow. języka
  • brodawki mechaniczne
  • dobrze unerwione
35
Q

Brodawki grzybowate - charakterystyka (7)

A
  • wśród brodawek nitkowatych na brzegach i grzbiecie języka
  • kształt grzyba (wow)
  • cienki nabłonek
  • liczne naczynia = czerwony kolor
  • mają mechano- i termoreceptory
  • mają zakończenia n. VII
  • brodawki smakowe
36
Q

Brodawki okolone - charakterystyka (7)

A
  • brodawki smakowe
  • najmniej liczne (7-12)
  • największe (średnica 1-2 mm)
  • kształt spłaszczonych kopuł
  • rowek okołobrodawkowy = zagłębienie nabłonka wielowarstwowego płaskiego
  • wał okołobrodawkowy wokół rowka
  • nerw smakowy tych brodawek to n. IX
37
Q

Co uchodzi do dna rowka okołobrodawkowego brodawki okolonej?

A

Przewody wyprowadzające gruczołów surowiczych von Ebnera (gruczoły językowe tylne)

38
Q

Brodawki liściaste - charakterystyka (6)

A
  • na brzegach tylnej cz. języka
  • forma szczątkowa u ludzi
  • utworzone przez fałdy bł. śluzowej, pomiędzy którymi są rowki
  • do dna rowków uchodzą gruczoły surowicze von Ebnera
  • brodawki smakowe
  • w każdej brodawce pierwotnej są 3 regularne brodawki wtórne = liściasty wygląd w przekroju
39
Q

Co to pęcherzyk surowiczy?

A

Pęcherzyk surowiczy to odcinek wydzielniczy kształtu kulistego, wytwarzający wydzieli­nę surowiczą. Ściana pęcherzyka utworzona jest z 1 warstwy piramidalnych komórek suro­wiczych spoczywających na bł podst.

40
Q

Jak nazywają się kwasochłonne ziarna wydzielnicze w śliniankach?

A

Ziarna zymogenu

41
Q

Co zawiera wydzielina surowicza ślinianek?

A

Wydzielina surowicza ślinianek za­wiera wodę, enzymy (amylaza ślinowa, peroksydaza, lizozym), naskórkowy czynnik wzro­stu (EGF) oraz sekrecyjną IgA.

42
Q

Co to cewka śluzowa?

A

Cewka śluzowa to odcinek wydzielniczy śluzowy w postaci cewki, którego ściana zbudowa­na jest z jednej warstwy komórek sześciennych leżących na bł podst. Cewka charak­teryzuje się szerokim światłem.

43
Q

Ziarna wydzielnicze cewki śluzowej

A

Ziarna mucynogenu

44
Q

Co to cewko-pęcherzyki?

A

Cewko-pęcherzyki to odcinki wydzielni­cze mieszane. Zbudowrane są w większości z ce­wek, których dno tworzy grupa komórek suro­wiczych układających się na kształt „czapeczki”.

45
Q

Dlaczego cewko-pęcherzyki nazywane są półksiężycami surowiczymi?

A

Na preparatach na obwodzie cewek struktury te przybierają kształt półksiężycowaty, dlatego też nazywane są półksiężycami surowiczymi.

46
Q

Funkcja komórek mioepitelialnych

A

Wypust­ki komórek mioepitelialnych obejmujące odcinki wydzielnicze ślinianek wyciskają ich zawartość prawdopodobnie po zadziałaniu bodźca stymu­lującego wydzielanie śliny.

! zawierają liczne miofilamenty aktynowe oraz miozynowe, dlatego też mają zdolność kurczenia się

47
Q

Co to wstawka, jakim nabłonkiem jest wyścielona, i w jaki przewód przechodzi?

A

Wstawka, wyścielona niskim nabłonkiem 1-warstwowym sześciennym, jest bezpośrednim przedłużeniem pęcherzyka lub cewki. Komórki wstawki wydzielają laktoferynę i EGF. Wstawka przechodzi w przewód prążko­wany.

48
Q

Jakie jony wydzielają, a jakie resorbują komórki przewodu prążkowanego?

A

Komórki przewodu prąż­kowanego wydzielają do światła jony potasu K, resorbują natomiast jony sodu Na.
Jednocześnie po­zostają względnie nieprzepuszczalne dla wody.

49
Q

Gdzie znajdziemy kubki smakowe?

A

Na brodawkach zmysłowych języka, na nabłonku podniebienia ustnej części gardła

50
Q

Z jakich komórek zbudowane są kubki smakowe?

A

Ze zmodyfikowanych komórek nabłonka: komórek nabłonkowo- zmysłowych

51
Q

Jak zorganizowany jest kubek smakowy?

A

Komórki smakowe spoczywają na błonie podstawnej, w górnej części znajduje się POR=OTWOREK SMAKOWY (nie dochodzi do powierzchni nabłonka, jest zagłębiony)

52
Q

Co znajduje się w porze smakowym?

A

Pręciki smakowe czyli pęczki mikrokosmków komórek smakowych

53
Q

Charakterystyka komórek smakowych typu I

A
  • tzw komórki ciemne: dużo heterochromatyny w jądrze + ciemna cytoplazma z AG i RER
  • najwiecej
  • wrzecionowaty kształt
  • układają się jak klepki w beczce
  • rola podporowa
  • owalne jądra
  • blisko szczytu ziarna wydzielnicze: wydzielina bogata w GAG idzie do otworka smakowego
54
Q

Charakterystyka komórek smakowych typu II

A
  • tzw komórki jasne
  • owalny kształt
  • barwią się jasno
  • dobrze rozwinięta SER
  • w jądrze dużo euchromatyny
  • krótkie mikrokosmki
55
Q

Charakterystyka komórek smakowych typu III

A
  • najmniej liczę
  • kształt wrzecionowaty
  • liczne mikrotubule w strefie nadjądrowej
  • obecne pecherzyki synaptyczne: wydzielanie neuroprzekaźników
  • uważane za komórki RECEPTOROWE
  • maja kontakt z nerwami
56
Q

Charakterystyka komórek smakowych typu IV

A
  • niezróżnicowane komórki podstawne
  • sięgają do połowy wysokości kubka smakowego
  • komórki macierzyste
57
Q

Z czym maja kontakt części podstawne komórek smakowych receptorowych?

A

Z wloknami nerwowymi - połączenie zbliżone budową do synapsy

58
Q

Gdzie generowany jest impuls w kubku smakowym?

A

W błonie komórkowej wypistekcytoplazmatyxznych komórek smakowych

59
Q

Czy mamy obszary języka, które odbierają wyłącznie jeden z 5 głównych smaków?

A

NIE, bo pojedyncze kubki rozmieszczone na całej powierzchni języka mogą odbierać więcej niż jeden rodzaj smaku

60
Q

Jakie gruczoły leżą w dolnej powierzchni języka?

A

Gruczoły językowe przednie

61
Q

Nabłonek górnej części gardła (cześć nosowa)

A

Nabłonek wielorzędowy migawkowy z komórkami kubkowymi (jednokomórkowe gruczoły śluzowe)

62
Q

Nabłonek części dolnej gardła

A
  • cześć ustna: wielowarstwowy płaski

- cześć krtaniowa: wielorzędowy migawkowy

63
Q

Cechy różniąca ścianę gardła od ściany pozostałej części przewodu pokarmowego

A

Zamiast blaszki mięśniowej błony śluzowej mamy w gardle gruba warstwę włókien elastycznych

64
Q

Co znajduje się w blaszce właściwej błony gardła?

A

Limfocyty, grudki chłonne (skupiska tworzą migdałki gardłowy, przełykowy i trąbkowe), małe gruczoły śluzowe i mieszane

65
Q

Czy gardło posiada dobrze rozwinięta błonę podsluzową?

A

NIE

66
Q

Duże gruczoły ślinowe to

A
  1. Ślinianka przyuszna
  2. Ślinianka podżuchwowa
  3. ślinianka podjęzykowa
67
Q

Różnica miedzy dużymi a małymi gruczołami ślinowymi

A

Duże otoczone są torebką łącznotkankową i mają budowę zrazikową, małe nie

Małe przewody wyprowadzające gruczołów małych otwierają się na powierzchnie błony śluzowej

Duże gruczoły leżą poza jamą ustna, a dzięki dużym przewodom wyprowadzającym ich wydzielina przedostaje się tutaj

68
Q

Które z gruczołów małych to gruczoły cewkowo- pęcherzykowe (śluzowe- surowicze)?

A

Wargowe, policzkowe, językowe przednie

69
Q

Wymień małe gruczoły ślinowe o charakterze śluzowym (odcinki wydzielnicze cewkowe)

A

Gruczoły językowe tylne i podniebienne

70
Q

Jaki charakter maja gruczoły ślinowe języka bon Ebnera

A

Są to gruczoły pęcherzykowe, czysto surowicze

71
Q

Nabłonek przewodów wyprowadzanych małych gruczołów ślinowych

A

Nabłonek jedno lub dwuwarstwowy sześcienny

* w dnie rowków smakowych w gruczołach bon Ebnera mamy wielorzędowy migawkowy

72
Q

W pobliżu jakich brodawek Leża gruczoły von Ebnera?

A

W pobliżu brodawek okolonych i liściastych

73
Q

Organizacja ślinianek

A

Przegrody łącznotkankową od torebki wnikają w głąb miąższu i dzielą go na zraziki, płaciki. Przegrody są miejscem, gdzie przebiegają nerwy i naczynia.

Miąższ każdego zraziki ma odcinki wydzielnicze i wyprowadzające.

74
Q

Podaj kolejność przewodów, w jakiej wydzielina odcinków wydzielniczych jest transportowana ze ślinianek

A
  1. Przewody wyprowadzające śródzrazikowe (wstawki i przewody prążkowane)
  2. Przewody wyprowadzające międzyzrazikowe
  3. Przewody wyprowadzające główne