Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Histologia > Skóra > Flashcards

Skóra Flashcards

1
Q

Jaki jest największy organ ciała ludzkiego (pow 1,5-2 m^2)?

A

To skóra, stanowi 16% masy ciała.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Funkcje skóry (5)

A
  • bariera ochronna (przed zmianami temp, urazami mechanicznymi, zakażeniami)
  • termoregulacja (funkcjonowanie układu naczyniowego i pocenie się)
  • udział w gospodarce wodnej, mineralnej, białkowej, węglowodanowej i witaminowej
  • procesy odpornościowe (wytwarzanie cytokin jak IL-1, IL-3, IL-6, IL-8 oraz TGF-α, TGF-β)
  • narząd czucia (odbiór bodźców)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Warstwy skóry (3)

A

1) naskórek (ektodermalny)
2) skóra właściwa (mezenchymalna)
3) tk podskórna (mezenchymalna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przydatki = wytwory skóry (3)

A
  • włosy
  • gruczoły = potowe, łojowe, sutkowe, zapachowe
  • paznokcie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Typy skóry (2)

A
  • GRUBA = nieowłosiona: wew pow dłoni. podeszwy stóp; gruby naskórek i gruba skóra właściwa
  • CIENKA = owłosiona: pozostała pow ciała; cienki naskórek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Charakterystyka naskórka (4)

A
  • to nabłonek WIELOwarstwowy płaski rogowaciejący
  • zbudowany z kom nabłonkowych = keratynocytów (wytwarzających KERATYNĘ), melanocytów, kom Merkla i kom Langerhansa
  • grubość różna, zależna od rejonu skóry
  • warstwy naskórka:
    • podstawna
    • kolczysta
    • ziarnista
    • jasna
    • zrogowaciała
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Warstwa podstawna/rozrodcza naskórka (4)

A
  • najgłębsza
  • 1 rząd cylindrycznych kom = keratynocytów z owalnymi jądrami, połączonych desmosomami ze sobą, a hemidesmosomami z bł podst
  • obecne też kom macierzyste
  • filamenty pośrednie zbudowane z białek cytokeratyn (5 i 14) w cytoplazmie keratynocytów (!!!)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Warstwa kolczysta naskórka (5)

A
  • kilka pokładów wielobocznych kom, ulegających spłaszczeniu
  • desmosomy (ze sobą)
  • keratynocyty tej i podstawnej warstwy produkują cytokeratyny (1 i 10)
  • grubsze filamenty cytokeratynowe
  • synteza swoistych białek płytki rogowej: INWOLUKRYNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Warstwa ziarnista naskórka (5)

A
  • od 1 do kilku pokładów kom wrzecionowatych
  • jądra kom spłaszczone, ziarnistości w cytoplazmie (ziarna zawierają inwolukrynę)
  • synteza białek: PROFILAGRYNA, LORIKRYNA, małe białka bogate w prolinę SPR, KORNIFINA, INWOLUKRYNA
  • ziarnistości z powyższymi białkami to tzw. ziarnistości karatohialiny
  • synteza glikolipidów, steroli&raquo_space;> ziarnistości wydzielnicze = keratynosomy = ciała lamelarne
  • inwolukryna + lorikryna + SPR + transglutaminaza naskórkowa wytwarzają OTOCZKĘ PŁYTKI ROGOWEJ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Co daje wydzielenie zawartości keratynosmów do przestrzeni międzykom?

A

Uszczelnienie naskórka i wytworzenie bariery nieprzepuszczalnej dla wody.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Charakterystyka profilagryny (2)

A
  • przekształca się w wyższych warstwach w filagrynę

- FILAGRYNA wiąże filamenty cytokeratynowe&raquo_space;> gęste pęczki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Warstwa jasna naskórka (5)

A
  • kwasochłonna, prawie homogenna
  • kilka pokładów kom
  • jądra i organelle zanikają, desmosomy obecne
  • gęsto upakowane filamenty cytokeratynowe, spojone filagryną
  • tylko w naskórku skóry GRUBEJ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Warstwa zrogowaciała naskórka (3)

A
  • 2 pokłady:
    • warstwa zbita
    • warstwa złuszczająca się
  • ZBITA: kom bezjądrzaste i spłaszczone, w postaci PŁYTEK ROGOWYCH
  • ZŁUSZCZAJĄCA SIĘ: kom luźno oddzielone, stale się oddzielają i złuszczają (możliwe dzięki zanikowi połączeń międzykom)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Budowa płytki rogowej (3)

A
  • rdzeń + otoczka
  • rdzeń: filamenty cytokeratynowe spojone filagryną
  • otoczka: inwolukryna, lorikryna, SPR przyłączone do bł kom od str cytoplazmy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Regeneracja naskórka (3)

A
  • proces stały dzięki nieustającym podziałom kom macierzystych
  • część kom przemieszcza się w kierunku pow i uczestniczy w keratynizacji
  • czas przejścia: 26-28 dni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Czym jest keratynizacja naskórka?

A

Jest to proces będący wyrazem różnicowania kom naskórka, prowadzi do wytworzenia na pow skóry jednorodnej warstwy zrogowaciałej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Melanina i melanocyty - rola, budowa (6)

A
  • melanina to produkt melanocytów
  • melanocyty są w warstwie podstawnej naskórka, pochodzenie neuroektodermalne, ich wypustki sięgają do warstwy ziarnistej
  • melanina syntezowana w pęcherzykach z AG, tzw. melanosomach
  • w melanosomach jest tyrozyna (Tyr&raquo_space;> DOPA&raquo_space;> dopachinon&raquo_space;> melanina)
  • postacie melaniny:
    • czarnobrunatna EUMELANINA
    • czerwonanwa FEOMELANINA
  • dojrzałe melanosomy, bez akt tyrozynazy, to tzw. ziarna melaniny (są one pochłaniane przez keratynocyty i gromadzą się w ich cytoplazmie)
  • rola: ochrona DNA keratynocytów przed promieniowaniem ultrafioletowym
  • u ludzi rasy czarnej melanosomy są duże, liczne, rozsiane w całej cytoplazmie keratynocytów
    u ludzi rasy białej melanosomy są mniejsze, mniej liczne, zgromadzone tylko w pobliżu jądra
    różnica w pigmentacji jest związana z akt tyrozynazy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Charakterystyka kom Langerhansa (6)

A
  • w górnych pokładach warstwy kolczystej naskórka
  • liczne wypustki, owalne jądro, jasna cytoplazma
  • nie wytwarzają desmosomów z keratynocytami
  • ziarnistości Birbecka w cytoplazmie
  • na pow antygeny MHC klasy II, receptory dla Fc przeciwciał i składnika C3 dopełniacza
  • należą do systemu APCs = kom prezentujących antygen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Charakterystyka kom Merkla (4)

A
  • w warstwie podstawnej naskórka
  • w sąsiedztwie wolnych zakończeń nerwowych
  • połączone przez desmosomy z keratynocytami
  • duże, nieregularne jądra, AG, SER, wolne rybosomy, pęcherzyki neuroendokrynne
20
Q

Połączenie skórno-naskórkowe (6)

A
  • łączy 2 rodzaje tk: nabłonkową i łączną
  • naskórek wpukla się w skórę (SOPLE NASKÓRKOWE, sieć LISTEWEK NASKÓRKOWYCH)
  • układ listewek to cecha osobnicza, tworzy tzw. linie papilarne
  • keratynocyty połączone z bł podst za pomocą hemidesmosomów i połączeń ogniskowych
  • tk łączna skóry właściwej wiąże się z blaszką siateczkową i gęstą bł podst przez WŁÓKNA ZAKOTWICZAJĄCE i MIKROFIBRYLE
  • przebieg falisty
21
Q

Warstwy skóry właściwej (2)

A

1) warstwa brodawkowa

2) warstwa siateczkowa

22
Q

Warstwa brodawkowa skóry właściwej (4)

A
  • od góry naskórek, od dołu splot naczyniowy
  • wyniosłości między soplami naskórkowymi to BRODAWKI SKÓRNE (w skórze owłosionej są niewielkie, w nieowłosionej - dobrze wykształcone)
  • tk łączna luźna z włóknami kolagenowymi, sprężystymi i siateczkowatymi + fibroblasty, histiocyty, kom tuczne, kom krwi
  • w brodawkach liczne naczynia krwionośne i chłonne, nerwy, pęczki kom mięśniowych (skóra owłosiona)
23
Q

Warstwa siateczkowa skóry właściwej (6)

A
  • brak wyraźnej granicy między nią a warstwą brodawkową
  • od góry splot naczyniowy, od dołu tk podskórna
  • tk łączna zwarta o utkaniu nieregularnym z włóknami kolagenowymi i sprężystymi
  • włókna siateczkowe jedynie w otoczeniu naczyń i gruczołów sutkowych
  • mniej kom niż w warstwie brodawkowej
  • tu występują gruczoły potowe i łojowe, mieszki włosów oraz pęczki kom mm gładkich (mm przywłośne), mechanoreceptory (ciałka Paciniego - ucisk, wibracje; ciałka Ruffiniego - rozciąganie)
24
Q

Tk podskórna - charakterystyka (3)

A
  • zbudowana ze zrazików tk tłuszczowej żółtej otoczonych pasmami tk łącznej
  • może zawierać głębsze odc przydatków skóry
  • rola: chroni przed urazami mech, funkcja podporowa dla skóry, izolator termiczny, magazyn produktów odżywczych
25
Q

Naczynia skóry (2)

A
  • 2 sploty
    • głęboki (warstwa siateczkowa)
    • powierzchniowy (pod brodawkami skórnymi)
  • przydatki skóry unaczynione przez odgałęzienia naczyń spajających oba sploty
26
Q

Czym są przydatki skóry?

A

To wytwory NASKÓRKA. Należą do nich:

  • włosy
  • paznokcie
  • gruczoły łojowe, potowe, zapachowe
  • gruczoł sutkowy
27
Q

Włosy - charakterystyka (3)

A
  • powstają z wpukleń warstwy rozrodczej naskórka w skórę właściwą
  • specyficzny typ rogowacenia z wytworzeniem keratyny twardej (zawiera trichohialinę zamiast filagryny)
  • podział:
    • długie - głowa, zarost itp.
    • krótkie, grube - brwi, rzęsy
    • meszek włosowy - większość pow skóry
28
Q

Włosy - budowa ogólna (7)

A
  • korzeń włosa + łodyga włosa
  • korzeń w skórze właściwej, w tzw. mieszku włosowym, cz dolna posiada kolbowate rozszerzenie = cebulkę włosa, która obejmuje brodawkę włosa bogatą w naczynia i nerwy
  • cebulka zbudowana z kom nabłonkowych zdolnych do mitozy&raquo_space;> podlegają różnicowaniu, keratynizacji&raquo_space;> włos właściwy i pochewka wew włosa
  • pochewka zew włosa to przedłużenie naskórka
  • włos właściwy = rdzeń + kora + powłoczka
  • od zew włos otoczony torebką: warstwa wew (wł kolagenowe okreżnie) + zew (wł kolagenowe podłużnie)
  • m przywłośny (m gładki) przyczepiony do torebki, wiąże się z warstwą brodawkową
29
Q

Włos właściwy - budowa (3)

A
  • RDZEŃ:
    • wieloboczne kom wzdłuż osi długiej włosa
    • obecny w korzeniach włosów grubych, brak w łodygach i we włosach cienkich
  • KORA:
    • otacza rdzeń warstwą płaskich zrogowaciałych płytek z twardej keratyny
    • w płytkach ziarnistości melaniny nadające włosowi kolor
  • POWŁOCZKA:
    • zbudowana z warstwy zrogowaciałych płytek rogowych, ich wolne brzegi skierowane ku górze
30
Q

Pochewka wew włosa - budowa (6)

A
  • pochodna kom cebulki
  • 3 pokłady kom: powłoczka pochewki + warstwa ziarnista + warstwa jasna
  • powłoczka zbudowana z dachówkowato ułożonych płytek rogowych, ale skierowanych ku dołowi
  • warstwa ziarnista/Huxleya: od 1 do kilku warstw kom nabłonkowych z cytoplazmą zawierającą ziarna triochohialiny
  • warstwa jasna/Henlego: 1 warstwa wydłużonych kom, na wys cebulki są żywe, z jądrami; wyżej ulegają rogowaceniu
  • zanika powyżej ujścia gruczołu łojowego
31
Q

Pochewka zew włosa - budowa (3)

A
  • przedłużenie naskórka
  • w cz górnej 3 pokłady kom, w cz dolnej - 2
  • warstwa podstawna spoczywa na bł szklistej
32
Q

Stadia akt mieszków włosowych (3)

A

1) okres wzrostu i intensywnych podziałów macierzy cebulki włosa - ANAGEN
2) okres regresji, podziały ustają - KATAGEN
3) okres spoczynkowy, aż do wypadnięcia włosa - TELOGEN

33
Q

Paznokcie - charakterystyka (6)

A
  • skeratynizowana płytka + macierz
  • na brzegach płytki jest wał skórny = wał paznokciowy
  • macierz: tworzy wpuklenie naskórka bez warstwy ziarnistej; podział kom macierzy umożliwia wzrost paznokcia; kom nie złuszczają się
  • płytka leży na łożysku (tk łączna włóknista pokryta naskórkiem)&raquo_space;> rola odżywcza
  • na brzegu fałdu skórnego pokrywającego macierz znajduje się zrogowaciały naskórek, tworzący OBRĄBEK NASKÓRKOWY NADPAZNOKCIOWY
  • na dystalnym brzegu łożyska pasmo naskórka tworzy OBRĄBEK NASKÓRKOWY PODPAZNOKCIOWY
34
Q

Gruczoł łojowy (7)

A
  • towarzyszy korzeniom włosów
  • boczne uwypuklenie pochewki zew
  • proste i krótkie przewody wyprowadzające wyścielone nabłonkiem wielowarstwowym płaskim odprowadzają łój do przestrzeni między włosem właściwym a pochewką zew
  • odc wydzielnicze o kształcie woreczków o budowie zrazikowej; na obwodzie woreczka kom macierzyste; wnetrze wypełnione kom wieloboczne
  • wydzielanie holokrynowe
  • łój = dużo trójglicerydów, wosków złożonych, wolnych kw tłuszczowych; właściwości bakterio- i grzybobójcze
  • także w skórze nieowłosionej
35
Q

Gruczoł potowy (5)

A
  • gruczoł cewkowy, pojedynczy ze skłębionym odc wydzielniczym
  • długie przewody wyprowadzające
  • najwięcej w skórze dłoni, stóp, dołach pachowych, na czole
  • odc wydzielnicze głęboko w skórze właściwej, zbudowane z nabłonka 1warstwowego walcowatego/sześciennego
    • 3 rodzaje kom: jasne, ciemne, mioepitelialne
  • przewody wyprowadzające wyścielone nabłonkiem 2warstwowym sześciennym (warstwa pow + przypodstawna); biegną prosto do granicy naskórka, w naskórku się skręcają
    • warstwa pow - duża akt wydzielnicza
    • warstwa przypodstawna - kom transportujące jony
36
Q

Kom w nabłonku odc wydzielniczych (3)

A
  • JASNE:
    • dużo mitochondriów
    • od str przypodstawnej wpuklenia, od str szczytowej mikrokosmki
    • wydzielają wodę i elektrolity (Na+, Cl-)
  • CIEMNE:
    • liczne cysterny RER i AG
    • ziarnistości o charakterze glikoproteidowym
  • MIOEPITELIALNE:
    • gwiaździsty kształt
    • długie, rozgałęzione wypustki oplatające odc wydzielnicze
    • ich skurcz wyciska wydzielinę ze światła cewek wydzielniczych do przewodów wyprowadzających
37
Q

Funkcje wydzielania potu i skład (4)

A
  • chłodzenie ciała (parowanie)
  • wydalanie produktów przemiany materii
  • pod kontrolą AUN
  • pot = roztwór wodny jonów + trochę mocznika
38
Q

Gruczoł zapachowy (6)

A
  • budowa jak w potowym, większy
  • w okolicy dołów pachowych, krocza, odbytu, otoczki brodawki sutkowej, w powiekach - gruczoły Molla, w zew przewodach słuchowych - gruczoły woskowinowe
  • odc wydzielnicze głęboko w skórze właściwej, kom podobne budową do kom jasnych, kom płaskie lub sześcienne
  • wydzielanie merokrynowe
  • przewody wyprowadzające proste i długie uchodzą do pochewki włosa, ich nabłonek to 2-3 warstwy kom płaskich/sześciennych, światło przewodów silnie rozdęte
  • wydzielina: lepka, gęsta, biaława; w odp na bodźce psychiczne
39
Q

Gruczoł sutkowy - rozwój (5)

A
  • zawiązek: zgrubienie ektodermalnego nabłonka w postaci listewek mlekowych
  • większa cz listewek zanika, pozostają zgrubienia = pączki
  • u facetów redukcja, bo testosteron i brak estrogenów
  • u kobiet rozwój, bo estrogeny
  • max rozwój pod koniec ciąży i w okresie laktacji
40
Q

Gruczoł sutkowy - budowa (7)

A
  • typ cewkowo-pęcherzykowy złożony, budowa płacikowa
  • tk łączna dzieli miąższ gruczołu na płaty, a te na płaciki
  • u kobiety dojrzałej płciowo: nieliczne i nieakt pęcherzyki wydzielnicze + rozwinięty system przewodów wyprowadzających
  • nabłonek odc wydzielniczych to kom płaskie/sześcienne
  • na szczycie brodawki 12-20 otworów mlekowych
  • miąższ: tk łączna, liczne kom i włókna (gł kolagenowe), pęczki kom mm gładkich
  • otoczka sutka = zmodyfikowana skóra, specyficzne gruczoły łojowe, guzki Montgomery’ego
41
Q

System przewodów wyprowadzających gruczołu sutkowego (4)

A
  • przewody końcowe (kontakt z cz wydzielniczą)
  • przewody śródpłacikowe (1warstwowy sześcienny)
  • przewody międzypłatowe (nabłonek walcowaty)
    • tworzą zatoki mlekowe (nabłonek 2warstwowy walcowaty)
  • przewody brodawkowe (wielowarstwowy płaski)
42
Q

Gruczoł sutkowy - ciąża (5)

A
  • wzrost obj
  • wzrost przewodów wyprowadzających, ich końcowe odc przekształcane w pęcherzyki wydzielnicze
  • redukcja tk łącznej śródzrazikowej
  • pod koniec ciąży odc wydzielnicze stanowią większą cz obszaru zrazików
  • pod koniec ciąży synteza, tzw. siary (w składzie gł białka)
43
Q

Gruczoł sutkowy - laktacja (5)

A
  • nabłonek odc wydzielniczych z sześciennego&raquo_space;> w walcowaty
  • odc przyjmują kształt pęcherzyków lub cewek z wyraźnie wyodrębnionym światłem
  • bł podst gruba, wzmocniona włóknami siateczkowatymi
  • między bł podst a nabłonkiem wydzielniczym są kom mioepitelialne (ich skurcz&raquo_space;> wydzielenie mleka)
  • MLEKO:
    • składniki białkowe (kazeina, α-laktoalbumina), cukry — merokrynowo
    • tłuszcze — apokrynowo
    • immunoglobuliny IgA
44
Q

Gruczoł sutkowy - inwolucja (4)

A
  • zalegająca wydzielina w pęcherzykach i przewodach uszkadza kom
  • resztki wydzieliny ulegają fagocytozie przez makrofagi
  • zanik pęcherzyków wydzielniczych, w ich miejscu pojawiają się skupiska kom nabłonkowych
  • tk łączna śródpłacikowa podlega przerostowi, zwiększa się liczba kom tłuszczowych
45
Q

Działanie hormonów na gruczoł sutkowy (5)

A

1) estrogeny - wzrost przewodów, proliferacja kom pęcherzykowych
2) progesteron - rozwój pęcherzyków wydzielniczych, organizacja zrazikowa
3) prolaktyna - organizacja pęcherzykowo-płacikowa
4) oksytocyna - skurcz kom mioepitelialnych, jej gwałtowny spadek zapoczątkowuje inwolucję
5) insulina, somatotropina kosmówkowa, hormon wzrostu, kortykosteroidy, czynniki wzrostu

Histologia (21 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions