Oko i ucho Flashcards
Ile wynosi przeciętna moc łamiąca układu optycznego?
60 dioptrii
Jakie mamy błony gałki ocznej? (3)
1) zew = włóknista • twardówka • rogówka 2) środkowa • naczyniówka • ciało rzęskowe • tęczówka 3) wew • siatkówka
Jakie mamy przestrzenie w gałce ocznej? (3)
1) przednia (między rogówką a tęczówką)
2) tylna (między tęczówką a soczewką i ciałem szklistym)
3) szklista
Budowa twardówki (6)
- twarda, włóknista, nieprzezroczysta bł
- ku przodowi przechodzi w rogówkę
- w tylnej cz. jest blaszka sitowa (przez którą n. II opuszcza gałkę oczną)
- tworzą ją przeplatające się włókna kolagenowe, sprężyste, fibroblasty i kom barwnikowe
- duża mechaniczna wytrzymałość
- blaszka nadtwardówkowa > istota właściwa > blaszka brunatna
Budowa rogówki (4)
- przezroczysta, nieunaczyniona
- 1 mm grubości
- mikroskopowo: nabłonek przedni (wielowarstwowy płaski nierogowaciejący) > blaszka graniczna przednia (przezroczysta, bezkomórkowa bł podst) > zrąb > blaszka graniczna tylna (BARIERA dyfuzyjna, b gruba bł podst) > śródbłonek (1-warstwowy płaski, odżywianie)
- zrąb: włokna kolagenowe typ I i V (równoległe), fibroblasty
Jak nazywa się miejsce połączenia rogówki i twardówki? Co tam występuje?
To rąbek rogówki.
Występuje tu przestrzeń wypełniona kompleksem sieci BELECZEK + zatoki tk łącznej + kanał Schlemma = kąt przesączania (regulacja odpływu płynu komorowego)
Budowa naczyniówki (3)
- od n. II do ciała rzęskowego
- liczne naczynia krwionośne, elementy sprężyste, melanocyty, makrofagi, limfocyty, plazmocyty
- 4 warstwy:
1) blaszka nadnaczyniówkowa - elementy sprężyste, naczynia, nerwy
2) blaszka naczyniowa - tętnice i żyły dużego kalibru
3) blaszka naczyń włosowatych - kapilary
4) blaszka podstawna - bł podst dla naczyń włosowatych naczyniówki i nabłonka barwnikowego siatkówki
Budowa ciała rzęskowego (7)
- między naczyniówką a nasadą tęczówki
- obrączka rzęskowa + wieniec rzęskowy (z wyrostków rzęskowych)
- między wyrostkami przyczepiają się włókienka fibryliny, tworząc włókienka Zinna (na nich wisi soczewka)
- m rzęskowy (włókna południkowe, promieniste i okrężne)
- skurcz włókien okrężnych = zmniejszone napięcie włókien obwódki rzęskowej = soczewka WYPUKŁA
- skurcz włókien południkowych = rozciąganie siateczki beleczkowej = ułatwiony ODPŁYW CIECZY wodnistej
- od str komory tylnej pow ciała rzęskowego pokryta 2-warstwowym nabłonkiem barwnikowym = CZ. ŚLEPA SIATKÓWKI (wytwarza płyn komorowy)
Budowa tęczówki (6)
- tylna pow przylega do soczewki
- okrągły otwór = źrenica
- 2 brzegi: rzęskowy, źreniczny
- zbudowana z tk łącznej luźnej, naczyń krwionośnych, melanocytów, mastocytów, makrofagów i fibroblastów
- warstwy:
1) nabłonek przedni
2) warstwa graniczna zew
3) zrąb
4) 2-warstwowy nabłonek barwnikowy - w zrębie są mm: m. zwieracz źrenicy, m. rozwieracz źrenicy
Z czego składa się siatkówka?
cz. ślepa + cz. wzrokowa
granica między nimi: rąbek zebaty
Budowa i charakterystyka cz. ślepej siatkówki (5)
- pokrywa ciało rzęskowe i tęczówkę
- brak neuronów
- nabłonek powierzchowny (kom walcowate) + głęboki (nabłonek sześcienny z melaniną)
- intensywny transport wody i elektrolitów
- kom połączenia: desmosomy, jonowo-metaboliczne
Budowa i charakterystyka cz. wzrokowej siatkówki (2)
- fotoreceptory + kom dwubiegunowe + kom zwojowe + kom amakrynowe + kom horyzontalne + kom różnokształtne + kom podporowe
- odbieranie bodźców świetlnych, przekazywanie info do n II, modulacja przejścia impulsu z fotoreceptorów do kom zwojowych
Budowa pręcików (4)
- długie, cienkie
- w obwodowych cz siatkówki
- segment zew (dyski z rodopsyną) + wew (synteza białek dysków)
- umożliwiają widzenie o zmierzchu
Budowa czopków (5)
- krótkie, grube
- w centralnej cz siatkówki (w dołku środkowym)
- segment zew (dyski z jodopsyną) + wew
- 3 rodzaje zależne od barwnika: zielone, niebieskie, czerwone
- widzenie barwne, widzenie ostre w świetle dziennym
Co uczestniczy w procesie detekcji światła i przekształcania impulsu świetlnego w impuls nerwowy?
rodopsyna (opsyna + cis-retinal)
co powoduje impuls świetlny w segmencie zew?
rozpad cząst rodopsyny na opsynę i retinal (przechodzący w formę trans), to powoduje zmniejszenie stężenia cGMP w cytoplazmie fotoreceptora i zamknięcie kanałów Na+»_space; hiperpolaryzacja = hamowanie uwalniania hamujących neuroprzekaźników»_space; impuls nerwowy
warstwy cz. wzrokowej siatkówki (10)
1) warstwa barwnikowa
2) warstwa pręcików i czopków
3) bł graniczna glejowa zew
4) warstwa ziarnista zew (ciała kom fotoreceptorów)
5) warstwa splotowa zew
6) warstwa ziarnista wew
7) warstwa splotowa wew
8) warstwa kom zwojowych (ciała kom neuronów zwojowych)
9) warstwa włókien nerwowych
10) bł graniczna glejowa wew
charakterystyka warstwy barwnikowej (3)
- nabłonek 1-warstwowy sześcienny
- kom zawierają melaninę
- kom spoczywają na bł podst = bł Brucha
charakterystyka bł granicznej glejowej zew
- łączy fotoreceptory z kom glejowymi podporowymi
charakterystyka warstwy splotowej zew
- stanowi połączenia synaptyczne między wypustkami końcowymi fotoreceptorów, neuronami dwubiegunowymi i kom poziomymi
charakterystyka warstwy splotowej wew
- ciała i synapsy kom neuronów dwubiegunowych, zwojowych, poziomych, kom Mullera i kom amakrynowych
czym jest dołek środkowy?
To centralny fragment siatkówki, w którym występują tylko CZOPKI. Jest to miejsce najostrzejszego widzenia.
czym jest tarcza nerwu wzrokowego?
To obszar, w którym skupiają sie aksony kom zwojowych z całej siatkówki przed opuszczeniem gałki ocznej w postaci n II. Brak tu fotoreceptorów = plamka ślepa.
budowa soczewki (8)
- przezroczysta, obustronnie wypukła
- średnica 10 mm
- otoczona torebką soczewki (kolagen typu IV i glikoproteiny)
- na pow przedniej nabłonek 1-warstwowy sześcienny = nabłonek soczewki
- na pow tylnej BRAK nabłonka
- główny składnik to WŁÓKNA SOCZEWKI (przekształcone kom nabłonkowe, zbudowane z krystaliny alfa, beta i gamma)
- włókna połączone desmosomami i typu nexus
- w okolicy równika włókna obwódki rzęskowej łączą soczewkę z wyrostkami ciała rzęskowego
budowa ciała szklistego (6)
- miedzy soczewką a siatkówką
- galaretowata, przejrzysta subs miedzykom
- kolagen + kw hialuronowy
- w cz przedniej cienka warstwa zew (hialocyty, makrofagi)
- w cz przedniej dół ciała szklistego = zagłębienie dla tylnej cz soczewki
- zapewnia właściwe napięcie gałki ocznej
charakterystyka spojówki (5)
- pokrywa przednią cz twardówki oraz wew pow powieki górnej i dolnej
- spojówka gałkowa + powiekowa (połączone w sklepieniu spojówki)
- nabłonek wielowarstwowy walcowaty nierogowaciejący z licznymi kom śluzowymi (w okolicy rąbka rogówki i brzegów powiek jest nabłonek wielowarstwowy płaski)
- pod nabłonkiem dobrze unaczyniona tk łączna luźna
- funkcja: nawilżanie po oka
charakterystyka powiek (3)
- warstwy:
1) skóra
2) warstwa mięśniowa - m okrężny oka
3) tarczka - płytka z tk łącznej zwartej z gruczołami tarczkowymi
4) spojówka - do mieszków rzęs uchodzą gruczoły łojowe Zeissa i potowe Molla
- ochrona gałki ocznej przed urazami, jej nawilżanie i usuwanie zanieczyszczeń
charakterystyka narządu łzowego (3)
- cz wydzielająca łzy + cz odprowadzająca łzy
- gruczoł łzowy to gruczoł cewkowo-pęcherzykowy o budowie zrazikowej
- nadmiar łez z worka spojówkowego do worka łzowego przez kanaliki łzowe
charakterystyka ucha zew (4)
- małżowina uszna + przewód słuchowy
- małżowina»_space; chrząstka sprężysta pokryta skórą
- przewód słuchowy: cz zew (chrzęstna) + cz wew (kostna)
- woskowina to mieszanina wydzieliny gruczołów łojowych i woskowinowych
cz ucha środkowego (4)
bł bębenkowa, kosteczki słuchowe, jamą bębenkowa, trąbka Eustachiusza
charakterystyka bł i jamy bębenkowej
Błona
- granica między uchem zew a środkowym
- od zew pokryta naskórkiem, od wew bł śluzową, warstwa środkowa to tk łączna z włóknami kolagenowymi
Jama
- przyśrodkowo od błony
- pokryta nabłonkiem 1-warstwowym płaskim
co wypełnia błędniki w uchu wew?
przychłonka - miedzy błędnikami
śródchłonka - wypełnia błędnik błoniasty
skład śródchłonki
dużo K+, mało Na+
co tworzy błędnik kostny? (3)
przedsionek, ślimak, kanały półkoliste
charakterystyka przedsionka (2)
- przyśrodkowo od jamy bębenkowej
- wiedzie do niego okienko owalne, a w jego pobliżu rozpoczynają się bańkami kostnymi kanały półkoliste
charakterystyka ślimaka (3)
- skręcony kanał kostny wokół wrzecionka (2,5 obrotu)
- kanał podzielony przez blaszkę spiralną na cz górną i dolną
- cz górna podzielona przez bł przedsionkową i ostateczny podział: schody przedsionka, przewód ślimakowy, schody bębenka
z czego składa sie błędnik błoniasty? (4)
woreczek, łagiewka, przewody półkoliste, przewód ślimakowy błoniasty
cz pozasłuchowa błędnika błoniastego
woreczek + łagiewka + przewody półkoliste
charakterystyka przewodów półkolistych (4)
- kom rzęsate/włoskowe = receptory dla równowagi
- nabłonek zmysłowy = nabłonek 1-warstwowy sześcienny (ektodermalny)
- grzebienie bańkowe w bańkach błoniastych
- grzebienie pokrywa OSKLEPEK
charakterystyka woreczka i łagiewki (3)
- kom nabłonka zmysłowego zlokalizowane w obrębie PLAMEK STATYCZNYCH
- w wypukłościach tych plamek są kom podporowe i zmysłowe
- rzęski kom zmysłowych okrywa galaretowata masa, na której są otolity
cz słuchowa błędnika błoniastego
przewód ślimaka (z narządem Cortiego)
śródchłonka w przewodzie ślimaka
- wytwarzana przez prążek naczyniowy w obwodowej ścianie przewodu ślimakowego
- przechodzi do wnętrza woreczka, łagiewki i przewodów
narząd Cortiego (4)
- spoczywa na blaszce podst
- ma postać listewki biegnącej wew całego przewodu ślimakowego
- kom zmysłowe + nabłonkowe kom podporowe (ich cz szczytowe tworzą bł siatkowatą), a nad nimi bł pokrywająca
- nabłonek zmysłowy = kom rzęsate zew + wew oraz podporowe (filarowe zew/wew, falangowe zew/wew, graniczne zew/wew)
kom zmysłowe narządu Cortiego
- zdolność do transformacji mechanicznych drgań bł podstawnej w impuls
kom rzęsate narządu Cortiego (3)
- wew: pojedynczy szereg wzdłuż całego narządu
- zew: potrójny szereg pomiędzy zew kom podporowymi
- górna pow pokryta streociliami
kom filarowe narządu Cortiego
- tworzą tunel wew, którego wnętrze wypełnia KORTYLIMFA i włókna nerwowe
kom falangowe narządu Cortiego
- na pow wklęśnięcia pozwalające na utrzymanie kom rzęsatych w ich położeniu