Oko i ucho

Question 1

Ile wynosi przeciętna moc łamiąca układu optycznego?

Answer 1

60 dioptrii

Question 2

Jakie mamy błony gałki ocznej? (3)

Answer 2

1) zew = włóknista 
   • twardówka
   • rogówka
2) środkowa
   • naczyniówka
   • ciało rzęskowe
   • tęczówka
3) wew 
   • siatkówka

Question 3

Jakie mamy przestrzenie w gałce ocznej? (3)

Answer 3

1) przednia (między rogówką a tęczówką)
2) tylna (między tęczówką a soczewką i ciałem szklistym)
3) szklista

Question 4

Budowa twardówki (6)

Answer 4

• twarda, włóknista, nieprzezroczysta bł
• ku przodowi przechodzi w rogówkę
• w tylnej cz. jest blaszka sitowa (przez którą n. II opuszcza gałkę oczną)
• tworzą ją przeplatające się włókna kolagenowe, sprężyste, fibroblasty i kom barwnikowe
• duża mechaniczna wytrzymałość
• blaszka nadtwardówkowa > istota właściwa > blaszka brunatna

Question 5

Budowa rogówki (4)

Answer 5

• przezroczysta, nieunaczyniona
• 1 mm grubości
• mikroskopowo: nabłonek przedni (wielowarstwowy płaski nierogowaciejący) > blaszka graniczna przednia (przezroczysta, bezkomórkowa bł podst) > zrąb > blaszka graniczna tylna (BARIERA dyfuzyjna, b gruba bł podst) > śródbłonek (1-warstwowy płaski, odżywianie)
• zrąb: włokna kolagenowe typ I i V (równoległe), fibroblasty

Question 6

Jak nazywa się miejsce połączenia rogówki i twardówki? Co tam występuje?

Answer 6

To rąbek rogówki.
Występuje tu przestrzeń wypełniona kompleksem sieci BELECZEK + zatoki tk łącznej + kanał Schlemma = kąt przesączania (regulacja odpływu płynu komorowego)

Question 7

Budowa naczyniówki (3)

Answer 7

• od n. II do ciała rzęskowego
• liczne naczynia krwionośne, elementy sprężyste, melanocyty, makrofagi, limfocyty, plazmocyty
• 4 warstwy:
  1) blaszka nadnaczyniówkowa - elementy sprężyste, naczynia, nerwy
  2) blaszka naczyniowa - tętnice i żyły dużego kalibru
  3) blaszka naczyń włosowatych - kapilary
  4) blaszka podstawna - bł podst dla naczyń włosowatych naczyniówki i nabłonka barwnikowego siatkówki

Question 8

Budowa ciała rzęskowego (7)

Answer 8

• między naczyniówką a nasadą tęczówki
• obrączka rzęskowa + wieniec rzęskowy (z wyrostków rzęskowych)
• między wyrostkami przyczepiają się włókienka fibryliny, tworząc włókienka Zinna (na nich wisi soczewka)
• m rzęskowy (włókna południkowe, promieniste i okrężne)
• skurcz włókien okrężnych = zmniejszone napięcie włókien obwódki rzęskowej = soczewka WYPUKŁA
• skurcz włókien południkowych = rozciąganie siateczki beleczkowej = ułatwiony ODPŁYW CIECZY wodnistej
• od str komory tylnej pow ciała rzęskowego pokryta 2-warstwowym nabłonkiem barwnikowym = CZ. ŚLEPA SIATKÓWKI (wytwarza płyn komorowy)

Question 9

Budowa tęczówki (6)

Answer 9

• tylna pow przylega do soczewki
• okrągły otwór = źrenica
• 2 brzegi: rzęskowy, źreniczny
• zbudowana z tk łącznej luźnej, naczyń krwionośnych, melanocytów, mastocytów, makrofagów i fibroblastów
• warstwy:
  1) nabłonek przedni
  2) warstwa graniczna zew
  3) zrąb
  4) 2-warstwowy nabłonek barwnikowy
• w zrębie są mm: m. zwieracz źrenicy, m. rozwieracz źrenicy

Question 10

Z czego składa się siatkówka?

Answer 10

cz. ślepa + cz. wzrokowa

granica między nimi: rąbek zebaty

Question 11

Budowa i charakterystyka cz. ślepej siatkówki (5)

Answer 11

• pokrywa ciało rzęskowe i tęczówkę
• brak neuronów
• nabłonek powierzchowny (kom walcowate) + głęboki (nabłonek sześcienny z melaniną)
• intensywny transport wody i elektrolitów
• kom połączenia: desmosomy, jonowo-metaboliczne

Question 12

Budowa i charakterystyka cz. wzrokowej siatkówki (2)

Answer 12

• fotoreceptory + kom dwubiegunowe + kom zwojowe + kom amakrynowe + kom horyzontalne + kom różnokształtne + kom podporowe
• odbieranie bodźców świetlnych, przekazywanie info do n II, modulacja przejścia impulsu z fotoreceptorów do kom zwojowych

Question 13

Budowa pręcików (4)

Answer 13

• długie, cienkie
• w obwodowych cz siatkówki
• segment zew (dyski z rodopsyną) + wew (synteza białek dysków)
• umożliwiają widzenie o zmierzchu

Question 14

Budowa czopków (5)

Answer 14

• krótkie, grube
• w centralnej cz siatkówki (w dołku środkowym)
• segment zew (dyski z jodopsyną) + wew
• 3 rodzaje zależne od barwnika: zielone, niebieskie, czerwone
• widzenie barwne, widzenie ostre w świetle dziennym

Question 15

Co uczestniczy w procesie detekcji światła i przekształcania impulsu świetlnego w impuls nerwowy?

Answer 15

rodopsyna (opsyna + cis-retinal)

Question 16

co powoduje impuls świetlny w segmencie zew?

Answer 16

rozpad cząst rodopsyny na opsynę i retinal (przechodzący w formę trans), to powoduje zmniejszenie stężenia cGMP w cytoplazmie fotoreceptora i zamknięcie kanałów Na+&raquo_space; hiperpolaryzacja = hamowanie uwalniania hamujących neuroprzekaźników&raquo_space; impuls nerwowy

Question 17

warstwy cz. wzrokowej siatkówki (10)

Answer 17

1) warstwa barwnikowa
2) warstwa pręcików i czopków
3) bł graniczna glejowa zew
4) warstwa ziarnista zew (ciała kom fotoreceptorów)
5) warstwa splotowa zew
6) warstwa ziarnista wew
7) warstwa splotowa wew
8) warstwa kom zwojowych (ciała kom neuronów zwojowych)
9) warstwa włókien nerwowych
10) bł graniczna glejowa wew

Question 18

charakterystyka warstwy barwnikowej (3)

Answer 18

• nabłonek 1-warstwowy sześcienny
• kom zawierają melaninę
• kom spoczywają na bł podst = bł Brucha

Question 19

charakterystyka bł granicznej glejowej zew

Answer 19

• łączy fotoreceptory z kom glejowymi podporowymi

Question 20

charakterystyka warstwy splotowej zew

Answer 20

• stanowi połączenia synaptyczne między wypustkami końcowymi fotoreceptorów, neuronami dwubiegunowymi i kom poziomymi

Question 21

charakterystyka warstwy splotowej wew

Answer 21

• ciała i synapsy kom neuronów dwubiegunowych, zwojowych, poziomych, kom Mullera i kom amakrynowych

Question 22

czym jest dołek środkowy?

Answer 22

To centralny fragment siatkówki, w którym występują tylko CZOPKI. Jest to miejsce najostrzejszego widzenia.

Question 23

czym jest tarcza nerwu wzrokowego?

Answer 23

To obszar, w którym skupiają sie aksony kom zwojowych z całej siatkówki przed opuszczeniem gałki ocznej w postaci n II. Brak tu fotoreceptorów = plamka ślepa.

Question 24

budowa soczewki (8)

Answer 24

• przezroczysta, obustronnie wypukła
• średnica 10 mm
• otoczona torebką soczewki (kolagen typu IV i glikoproteiny)
• na pow przedniej nabłonek 1-warstwowy sześcienny = nabłonek soczewki
• na pow tylnej BRAK nabłonka
• główny składnik to WŁÓKNA SOCZEWKI (przekształcone kom nabłonkowe, zbudowane z krystaliny alfa, beta i gamma)
• włókna połączone desmosomami i typu nexus
• w okolicy równika włókna obwódki rzęskowej łączą soczewkę z wyrostkami ciała rzęskowego

Question 25

budowa ciała szklistego (6)

Answer 25

• miedzy soczewką a siatkówką
• galaretowata, przejrzysta subs miedzykom
• kolagen + kw hialuronowy
• w cz przedniej cienka warstwa zew (hialocyty, makrofagi)
• w cz przedniej dół ciała szklistego = zagłębienie dla tylnej cz soczewki
• zapewnia właściwe napięcie gałki ocznej

Question 26

charakterystyka spojówki (5)

Answer 26

• pokrywa przednią cz twardówki oraz wew pow powieki górnej i dolnej
• spojówka gałkowa + powiekowa (połączone w sklepieniu spojówki)
• nabłonek wielowarstwowy walcowaty nierogowaciejący z licznymi kom śluzowymi (w okolicy rąbka rogówki i brzegów powiek jest nabłonek wielowarstwowy płaski)
• pod nabłonkiem dobrze unaczyniona tk łączna luźna
• funkcja: nawilżanie po oka

Question 27

charakterystyka powiek (3)

Answer 27

• warstwy:
  1) skóra
  2) warstwa mięśniowa - m okrężny oka
  3) tarczka - płytka z tk łącznej zwartej z gruczołami tarczkowymi
  4) spojówka
• do mieszków rzęs uchodzą gruczoły łojowe Zeissa i potowe Molla
• ochrona gałki ocznej przed urazami, jej nawilżanie i usuwanie zanieczyszczeń

Question 28

charakterystyka narządu łzowego (3)

Answer 28

• cz wydzielająca łzy + cz odprowadzająca łzy
• gruczoł łzowy to gruczoł cewkowo-pęcherzykowy o budowie zrazikowej
• nadmiar łez z worka spojówkowego do worka łzowego przez kanaliki łzowe

Question 29

charakterystyka ucha zew (4)

Answer 29

• małżowina uszna + przewód słuchowy
• małżowina&raquo_space; chrząstka sprężysta pokryta skórą
• przewód słuchowy: cz zew (chrzęstna) + cz wew (kostna)
• woskowina to mieszanina wydzieliny gruczołów łojowych i woskowinowych

Question 30

cz ucha środkowego (4)

Answer 30

bł bębenkowa, kosteczki słuchowe, jamą bębenkowa, trąbka Eustachiusza

Question 31

charakterystyka bł i jamy bębenkowej

Answer 31

Błona

• granica między uchem zew a środkowym
• od zew pokryta naskórkiem, od wew bł śluzową, warstwa środkowa to tk łączna z włóknami kolagenowymi

Jama

• przyśrodkowo od błony
• pokryta nabłonkiem 1-warstwowym płaskim

Question 32

co wypełnia błędniki w uchu wew?

Answer 32

przychłonka - miedzy błędnikami

śródchłonka - wypełnia błędnik błoniasty

Question 33

skład śródchłonki

Answer 33

dużo K+, mało Na+

Question 34

co tworzy błędnik kostny? (3)

Answer 34

przedsionek, ślimak, kanały półkoliste

Question 35

charakterystyka przedsionka (2)

Answer 35

• przyśrodkowo od jamy bębenkowej

- wiedzie do niego okienko owalne, a w jego pobliżu rozpoczynają się bańkami kostnymi kanały półkoliste

Question 36

charakterystyka ślimaka (3)

Answer 36

• skręcony kanał kostny wokół wrzecionka (2,5 obrotu)
• kanał podzielony przez blaszkę spiralną na cz górną i dolną
• cz górna podzielona przez bł przedsionkową i ostateczny podział: schody przedsionka, przewód ślimakowy, schody bębenka

Question 37

z czego składa sie błędnik błoniasty? (4)

Answer 37

woreczek, łagiewka, przewody półkoliste, przewód ślimakowy błoniasty

Question 38

cz pozasłuchowa błędnika błoniastego

Answer 38

woreczek + łagiewka + przewody półkoliste

Question 39

charakterystyka przewodów półkolistych (4)

Answer 39

• kom rzęsate/włoskowe = receptory dla równowagi
• nabłonek zmysłowy = nabłonek 1-warstwowy sześcienny (ektodermalny)
• grzebienie bańkowe w bańkach błoniastych
• grzebienie pokrywa OSKLEPEK

Question 40

charakterystyka woreczka i łagiewki (3)

Answer 40

• kom nabłonka zmysłowego zlokalizowane w obrębie PLAMEK STATYCZNYCH
• w wypukłościach tych plamek są kom podporowe i zmysłowe
• rzęski kom zmysłowych okrywa galaretowata masa, na której są otolity

Question 41

cz słuchowa błędnika błoniastego

Answer 41

przewód ślimaka (z narządem Cortiego)

Question 42

śródchłonka w przewodzie ślimaka

Answer 42

• wytwarzana przez prążek naczyniowy w obwodowej ścianie przewodu ślimakowego
• przechodzi do wnętrza woreczka, łagiewki i przewodów

Question 43

narząd Cortiego (4)

Answer 43

• spoczywa na blaszce podst
• ma postać listewki biegnącej wew całego przewodu ślimakowego
• kom zmysłowe + nabłonkowe kom podporowe (ich cz szczytowe tworzą bł siatkowatą), a nad nimi bł pokrywająca
• nabłonek zmysłowy = kom rzęsate zew + wew oraz podporowe (filarowe zew/wew, falangowe zew/wew, graniczne zew/wew)

Question 44

kom zmysłowe narządu Cortiego

Answer 44

• zdolność do transformacji mechanicznych drgań bł podstawnej w impuls

Question 45

kom rzęsate narządu Cortiego (3)

Answer 45

• wew: pojedynczy szereg wzdłuż całego narządu
• zew: potrójny szereg pomiędzy zew kom podporowymi
• górna pow pokryta streociliami

Question 46

kom filarowe narządu Cortiego

Answer 46

• tworzą tunel wew, którego wnętrze wypełnia KORTYLIMFA i włókna nerwowe

Question 47

kom falangowe narządu Cortiego

Answer 47

• na pow wklęśnięcia pozwalające na utrzymanie kom rzęsatych w ich położeniu