Tkanka mięśniowa Flashcards
Jak układają się i z czego złożone są włókna mięśnia sercowego?
Tworzą przestrzenną sieć tzn. wzajemnie się przeplatają, łączą i rozdzielają
Każde włókno złożone jest z wielu szeregowo ułożonych komórek
Za pomocą czego można uwidocznić wstawki w mikroskopie optycznym?
Jedynie za pomocą specjalnych barwień np. solami srebra
Jak nazywają się komórki mięśnia sercowego
Kardiomiocyty
Charakterystyka kardiomiocytów (komórek mięśnia sercowego)
- mają około 100 μm długości
- są poprzecznie prążkowane
- posiadają jedno lub dwa centralnie położone jądra
Co otacza włókna mięśnia sercowego
Tkanka łączna, tworząc dobrze unaczynioną, delikatną śródmięsną
Struktura komórek mięśnia sercowego
Podobna do struktury włókien mięśni szkieletowych z małymi różnicami:
- dłuższe kanaliki T przebiegające na wysokości linii Z
- siateczka sarkoplazmatyczna słabiej rozwinięta , a obok kanalików T najczęściej wytwarza tylko jedną cysternę końcową
Co to jest diada mięśniowa?
Jest to układ złożony z kanalika T i jednego zbiornika gładkiej siateczki sarkoplazmatycznej występujący w komórkach mięśnia poprzecznie prążkowanego sercowego
Co to są dystrofie mięśniowe
To wrodzona grupa chorób mięśniowych prowadząca do destrukcji mięśni szkieletowych, a w konsekwencji często do śmierci, wskutek zaniku mięśni oddechowych
Przyczyna - nieprawidłowa struktura kompleksu DAP (kompleks białek związanych z dystrofiną)
Najczęstsza choroba - dystrofia mięśniowa Duchenne’a ( mutacja w genie dystrofiny, cecha recesywna w chromosomie X)
Podstawowym materiałem energetycznym dla mięśnia sercowego są
Trójglicerydy, które często obserwuje się w postaci drobnych kropli lipidowych
Gdzie występują i co zawierają ziarna wydzielnicze
Występują w komórkach prawego przedsionka i zawierają przedsionkowy czynnik natriuretyczny (ANF)
Jaka jest rola przedsionkowego czynnika natriuretycznego (ANF)
Zwiększa wydalanie sodu i wody w nerkach
Działa antagonistycznie w odniesieniu do aldosteronu i hormonu antydiuretycznego (ADH)
Co to są wstawki?
Najbardziej charakterystyczne struktury mięśnia sercowego.
Są złożonymi połączeniami międzykomórkowymi wiążącymi komórki we włókna.
Jakie części wyróżnia się we wstawkach?
- część poprzeczna - biegnie poprzecznie do przebiegu miofibryli, zawsze w linii Z
- część podłużna - biegnie równolegle do miofibryli
Części poprzeczne wstawek
Występują w nich połączenia będące mechanicznym zespoleniem komórek, stanowią je:
• plamki przylegania ( desmosomy)
• strefy przylegania ( łączące miofibryle sąsiednich komórek)
Części podłużne wstawek
Występują w nich głównie połączenia typu nexus umożliwiające przekazywanie jonow między komórkami. ( ma to duże znaczenie dla jednoczesnego skurczu wszystkich komórek we włóknie)
Czy mięsień serocowy może sam generować skurcze?
Tak, dzięki obecności wyspecjalizowanych komórek układu bodźcowo-przewodzacego.
Z którego typu miozyny są zbudowane miofilamenty grube ?
z miozyny typu II
Gdzie występują główki miozyny w miofilamencie grubym?
Na jednym z końców filamentu
Przez jaki proces i jaki enzym ZAPOCZĄTKOWANY jest skurcz miofilamentów w mm. gładkich?
Przez fosforylację łańcuchów lekkich miozyny za pomocą kinazy miozynowej
Przez co może być aktywowana kinaza miozynowa?
- przez kalmodulinę
- przez cAMP
Co powoduje fosforylacja łańcuchów lekkich w DALSZYM etapie skurczu?
Powoduje zmiany w strukturze całej cząsteczki i główki miozyny zaczynają przemieszczać się po aktynie = skrócenie całej komórki
Czy kom. mięśni szkieletowych mogą się regenerować? W jaki sposób?
Tak, dzięki obecności komórek SATELITARNYCH (ekspresja genów MyoD i c-Met), które mają cechy kom. progenitorowych - mogą się odnawiać, dzielić i wbudowywać do istniejących włókien mięśniowych.
Kom. satelitarne mają zdolność TYLKO do REGENEROWANIA włókien, a nie ich wytwarzania.
Struktury komórek układu bodzcowo-przewodzacego ?
Komorki te tworzą:
• węzeł zatokowo-przedsionkowy
• węzeł przedsionkowo-komorowy
Odchodzą od niego komórki w postaci pęczków rozgałęziających się dalej w pęczki Hisa przechodzące do mięśnia komór.
Pęczki Hisa
Zbudowane z zespołu komórek tworzących włókna Purkiniego.
Jaka struktura generuje impulsy w sercu?
Jest to węzeł zatokowo przedsionkowy.
Dzięki jakim strukturom pobudzenie rozchodzi się po całym sercu?
Dzięki włóknom Purkiniego
Czy układ wegetatywny unerwiajacy serce ma wpływ na jego rytm ?
Nie może go generować, ale może go przyspieszać lub hamować.
Włókna Purkiniego
Zbudowane z komórek podobnych do włókien mięśnia sercowego.
Komorki mają jednak większą średnicę, zawierają dużo ziaren glikogenu ( są jaśniejsze w mikroskopie swietlnym), zawierają niewiele obwodowo ułożonych miofibryli.
Budowa komórek mięśni gładkich (6)
- wrzecionowate,
- nie mają poprzecznego prążkowania,
- otoczone blaszka zewnętrzną i siecią włókien retikulinowych (odgrywają istotną rolę podczas rozkurczu komórek)
- centralnie jest położone jądro
- nie tworzą triad tylko wyspecjalizowany system błon gładkich pod sarkolemą
- występują w nich kaweole
Co charakterystycznego występuje w budowie m. gładkich? Z czego są zbudowane?
- ciałka gęste (w cytoplazmie)
- płytki mocujące (przyłączone do sarkolemy)
Zbudowane z α-aktyniny.
Jaka jest czynność ciałek gęstych/płytek mocujących?
Są miejscem przyczepu miofilamentów cienkich i filamentów pośrednich desminowych»_space;> taki układ umożliwia skracanie długości komórki podczas skurczu (MECHANIZM NOŻYCOWY)
Odmiany kom. mięśniowych gładkich (4)
- kom. mioidalne — utraciły właściwości kurczliwe, występują, np. w tętniczkach doprowadzających ciałek nerkowych
- kom. mioepitelialne — mają silne właściwości kurczliwe, pochodzenie ektodermalne, występują w odc. wydzielniczych gruczołów
- miofibroblasty — właściowści kurczliwe, występują w bliznach łącznotkankowych
- pericyty — właściwości kurczliwe, w ścianie drobnych naczyń krwionośnych
Właściwości komórek mięśni gładkich
Obok cech kurczliwości komórki te mają właściwości fibroblastów - mogą wytwarzać kolagen, elastynę, proteoglikany itp.
Występowanie komórek mięśni gładkich
mogą występować pojedynczo, ale najczęściej tworzą zwarte błony w ścianach, np. naczyń, przewodów, macicy
Jakie połączenia wytwarzają komórki mięśni gładkich
• wytwarzają połączenia typu nexus
Unerwienie i skurcze komórek mięśni gładkich
- są słabo unerwione przez włókna wegetatywne
- uważa się, że kurczą się spontanicznie, a siła skurczu zależy od hormonów lub układu nerwowego
• bogato unerwione i precyzyjne w skurczu są tylko nieliczne mięśnie gładkie, np. tęczówki oka
Czy kom. mięśnia sercowego regenerują się? W jaki sposób?
Nie, po uszkodzeniu tworzy się blizna łącznotkankowa
Czy kom. mięśni szkieletowych mogą się regenerować? W jaki sposób?
Tak, dzięki obecności komórek SATELITARNYCH (ekspresja genów MyoD i c-Met), które mają cechy kom. progenitorowych - mogą się odnawiać, dzielić i wbudowywać do istniejących włókien mięśniowych.
Kom. satelitarne mają zdolność TYLKO do REGENEROWANIA włókien, a nie ich wytwarzania
Czy kom. mięśni gładkich mogą się regenerować? W jaki sposób?
Tak, bo pozostałe nieuszkodzone komórki mogą dzielić się mitotycznie.
Z czego wynikają różnice w budowie i czynnościach typów tk. mięśniowej?
Z niejednakowego ułożenia tzw. białek kurczliwych (czyli aktyny i miozyny)
Co to są kaweole komórek mięśniowych gładkich?
Pęcherzykowate zagłębienia, które powstają w wyniku wpuklenia tratw lipidowych. Są uważane za prymitywny system kanalików T.
Jak ułożone są miofilamemty komorek mięśni gładkich ?
Krzyżują się tworząc sieć pęczków, w których sklad wchodzą miololamenty cienkie i nieliczne miofilamenty grube.