TİROİD HASTALIKLARI VE CERRAHİSİ Flashcards
En sık tiroid anomalisi?
Tiroglossal kanal kisti
*Dil çıkarılırsa yukarı hareket eder.
Tiroglossal kanal kistinde uygulanan cerrahi?
Sistrunk ameliyatı (hyoid kemiğin orta bölümünün de çıkarılması)
Fonksiyon gören ektopik tiroidin en sık formu? ve tedavisi?
Lingual tiroid (dil kökünde bulunur)
TED: tiroksin ile suppresyon
Yüksek doz iyot önce tiroid sent.ni arttırıp daha sonra sentezi baskılaması????
önce tiroid sent. arttırması=JON BASEDOW
daha sonra tiroid sent. baskılaması=WOLF-CHAİKOFF
Differansiye tiroid kanserlerinin tarama ve tedavisinde kullanılan görüntüleme? ve nüksleri saptamada kullanılan parametre?
Tarama ve tedavi: I-131
Nüks saptama: Tiroglobulin
Pemberton bulgusu nerede görülür?
Guatr’da. kollar yukarı kaldırıldığında yüzde kızarma ve boyun venlerinde genişleme
Tiroglossal kanal kistinden gelişmeyen tiroid kanseri?
Tiroglossal kanal kistinden en çok gelişen kanser?
Medüller kanser
Papiller tiroid kanseri
Tiroid USG’sinde malignite yönünden şüpheli bulgular?
1.Mikrokalsifikasyon
2.Büyümüş LAP
3.Damarlanma artışı
4.Hipoekojenite
5.Düzensiz sınırlar veya halo yokluğu
6.Solid nodül
7.Fuziform görüntü (boy>en)
Guatr yapan ilaçlar?
Amiodaron
Lityum
İyodür
(ALİ)
Guatr hastalarında en sık saptanan klinik? ve semptom?
Klinik: Asemptomatik
Semptom: Boyun bölgesinde şişlik ve ağrı
Guatrda ameliyat endikasyonları?
Bası sempt.ları
Tiroksine rağmen büyüme
Retrosternal uzanım
Malignite şüphesi
Kozmetik
ARTMIŞ RAİ=ARTMIŞ HORMON SENTEZİ
görülen durumler?
**sentez arttığı için iyot ihtiyacı da artar dolayısıyla RAİ tutulumu da artar
Graves Hastalığı
Toksik Multinodüler Guatr
Toksik adenoma
İlaca bağlı (amiadaron,iyot)
Tiroid kanseri
Struma ovarii
Mol hidatiform
TSH salgılayan hipofiz adenomu
AZALMIŞ RAİ=ÖNCEDEN SENTEZLENMİŞ HORMON SALINIMI
görülen durumlar?
Tiroiditler (akut fazda hashimato,subakut tiroidit)
İyatrojenik (hamburger tirotoksikozu)
Hipertiroidinin en sık sebebi?
GRAVES=toksik diffüz guatr
Tiroid dışı bulgunun olduğu tek tiroid hastalığı?
En sık görülen tiroid dışı bulgu?
Graves
Oftalmopati (%50)
Graves triadı? ve tanısı?
1.Tirotoksikoz
2.Diffüz guatr
3.Tiroid dışı bulgular: Oftalmopati,dermopati,vitiligo,jinekomasti
TANI: göz bulguları varsa tanı kesindir!!!
yoksa I-123 sintigrafisi çekilir.
Tiroiddeki eksoftalmusun tirotoksikoz ile ilişikisi?
Tirotoksikoz ile ilişikili değildir. Ötiroid olmakla düzelmez.
Ameliyat ile gerileyebilir, en azından stabilize olur
Graves LAB?
T3 yüksek
T4 yüksek
TSH baskılı
Tiroid stimulan antikor=TSI (+)
TSH rspt. antikoru=TSH-R (+)
Graves tedavi?
*Antitiroid ilaçlar
*I-131 ile ablasyon (RAİ TED.)
*Tiroidektomi
Periferik T4-T3 dönüşümünü bozan faktörler?
Propiltiourasil
Amiadaron
Propranolol
Glukokortikoid
(PAPG)
Antitiroid ilaçlara bağlı en ciddi komplik?
Agranülositoz
Aplastik anemi
Toksik hepatit
Gebede kullanılabilen ve kullanılamayan tiroid ilacı?
Kullanılan: PTU
Kullanılamayan: METİMAZOL—- konj. aplazi yapabilir
Graveste RAİ tedavisinde mutlak K.E. durumlar?
Gebelik
Laktasyon
Graves Cerrahi Ted. Endik.ları?
*RAI kontrendikasyonu olması
*Kanser ve şüpheli nodül varlığı
*Genç hasta
*6 ay içinde hamilelik arzusu
*Bası yapan tiroid bezi
*RAI istenmemesi
Gravesli gebelerde ameliyat rölatif K.E.’dur. Yapılmak istenirse en doğru zaman?
2.trimester
50 yaş üstü
Tirotoksikoz
Tiroid dışı bulgu yok
Sintigrafi: sıcak nodüller ve geri kalan tiroidde supresyon
?
Toksik Multinoduler Guatr
*asıl ted. cerrahi
Toksik adenom
Tek hiperfonksiyonel nodül
TSH-R geninde mutasyon
Plummer hastalığı
*büyük lobüllerde ve gençlerde lobektomi ve isthmektomi
COWDEN send. mutasyonu? görülen tiroid kanseri?
PTEN mut.
FTK=foliküler tiroid kanseri
FAB’da görülen mut? görülen tiroid kanseri?
APC mut.
PTK=papiller tiroid kanseri (kribriform tip)
McCune-ALbright send. mutasyonu? görülen tiroid kanseri?
*AS AL bayrakları
GNAS-1 mut.
PTK=papiller tiroid kanseri (berrak h.li)
Soliter tiroid nodülleri?
Kadında sık
Çoğu papiller
Rasyasyon tiroid ca riskini arttırır
**Tiroid önündeki DELPHİAN LN varlığı malignite lehine
Tirotoksikoz bulguları+kitle ne yapalım?
hasta ötiroid ise İİAB
hasta hipertiroid ise SİNTİGRAFİ
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: non-diagnostik = yetersiz. Ne yapalım
Tekrar İİAB
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: Benign. Ne yapalım?
Kist varsa aspire et. 3’ten fazla tekrarlama=lobektomi
Kolloid ise takip et. Bası sempt.+büyüme=lobektomi
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: ÖBA (önemi belirsiz atipi) / ÖBFL (önemli belirsiz folik. lezyon) . Ne yapalım?
Tekrar İİAB
USG bulguları endişe verici ise cerrahi de yapılabilir.
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: Foliküler neoplazm. Ne yapalım?
Lobektomi
**folik. adenom/karsinom ayrımı yapamadığımız için
**lobektomi sonucu bx karsinom gelirse:total tiroidektomi
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: Şüpheli malign. Ne yapalım?
Lobektomi ya da Total Tiroidektomi
Solid Tiroid Nodülü/İİAB yaptım.
Sonuç: Malign. Ne yapalım?
Total tiroidektomi
Tiroid nodül varlığı. Nasıl bir yol izlenmeli?
TSH bak.
Düşük ise sintigrafi yap
Yüksek/normal ise USG yap
Tiroid nodülü
TSH baktık düşük=tirotoksikoz
Sintigrafi yaptık
Sıcak/soğuk nodül ne yapılır?
Sintigrafide;
Sıcak nodül=RAİ ya da cerrahi
Soğuk nodül=malignite riski fazla USG ile bak!!
Tiroid nodülü 4 cm’den büyük veya solid komponent içeriyorsa ne yapalım?
Lobektomi
En sık görülen tiroid karsinomu?
PTK=PAPİLLER TİROİD KANSERİ
*radyasyon zemininde oluşabilir
*prognozu en iyi
Tiroid karsinomlarında en sık görülen mut?
RET
Papiller tiroid kanserinde uzak met en sık nerelere?
1.AC
2.Kemik
3.KC
4.Beyin
Differansiye Tiroid Kanserleri nereden gelişir? ve nelerdir?
%90 foliküler h.lerden
1.FTK
2.PTK
3.Hurtle
Differansiye Tiroid Kanserlerinin ortak özellikleri?
(foliküler-papiller-hurtlu)
TSH reseptörleri vardır
TG üretirler
RAİ tutarlar (Hurtle hariç)
İndifferansiye Tiroid Kanserleri nelerdir?
1.Medüller
2.Anaplastik
30-40 Yaş Kadın
AĞRISIZ Boyunda Kitle
Boyuna radyasyon öyküsü
İİAB’de: Orphan Annie H.leri
Stromada: Psammoma Cisimciği
?
PTK=Papiller Tiroid Kanseri
Lenfatik metastazın prognozu en az etkilediği kanserler?
1.Papiller Tiroid Kanseri
2.Karsinoid Tümör
Okkült ya da mikrokarsinom?
1.Tümör 1cm’den küçük**
2.Lokal veya anjiyoinvazyon yok
3.LN met. yok
PTK=Papiller Tiroid Kanserinde prognostik skorlama sistemleri? ve en önemli prognostik faktör?
AGES
AMES
MACIS
DeGroot
**En önemli prognostik faktör: tanı anındaki YAŞ
PTK=Papiller Tiroid Kanserinde prognostik skorlama sistemi: AGES? ve AMES?
Age
Grade
Extent of disease (yayılım)
Size (boyut)
Age
Metastaz
Extent of disease (yayılım)
Size (boyut)
PTK ted.?
Total tiroidektomi
+servikal LN varsa Radikal Boyun Diseksiyonu ekle
50 Yaş Üstü Kadın
KAPSÜLLÜ tümör
İyot eksikliği
Servikal LAP nadir
?
FTK=Foliküler Tiroid Kanseri
İyot eks. olan bölgelerde sıklığı artan tiroid kanserleri?
1.FTK
2.Anaplastik
***hipertiroidi ile birlikte olma olasılığı en yüksek olan FTK
FTK/Kötü prognoz?
*50 yaş üstü
*4cm’den büyük tümör çapı
*yüksek grade
*vasküler invazyon
*ekstratiroidal invazyon
*uzak metastaz
İİAB ile foliküler ADENOM/KARSİNOM ayrımı yapılır mı?
Yapılamaz
Önce İİAB yap
Adenom gelirse takip
Karsinom gelirse total tiroidektomi
Foliküler tiroid kanserinin oksifilik h.lerden gelişen alt tipi?
Hurthle h.li kanser
Hurthle h.li kanserin FTK’dan farkları?
Multifokal ve bilateral
RAİ tutmaz
LN tutulmu ve uzak organ met. daha sık
Mortalitesi daha yüksek
RUTİN santral boyun diseksiyonu yapılan tiroid kanserleri?
1.Hurthle
2.Medüller Kanser
3.PTK’nın kötü varyantı
Radyoaktif iyot ted. verme nedenleri?
*ameliyat sonrası geride kalan tiroid dokusunu yok etmek için
*uzak metastazları tedavi etmek için
*tam olarak çıkarılamayan primer tümörü veya çevreye olan metastazları tedavi etmek için
**RAİ’nin nüks ve metastaz riskini azalttığı ve yaşam süresini uzattığı gösterilmiştir
Diferansiye opere tiroid karsinomu takibi?
(FTK,PTK,Hurtle)
Tiroglobulin ile
**nüks ve metastazları belirlemede en duyarlı
İlk iki yıl 6 ayda bir
Daha sonra yılda bir
Diferansiye tiroid karsinomlarının ameliyat sonrası takibinde Tg yükselirse ne yapılır?
Tüm vücut iyot taraması - I131
Tiroid kanserleri görülme sıklığı?
PTK>FTK>MEDÜLLER>HURTLE>ANAPLASTİK
MTK (medüller tiroid kanseri) takip belirteci? prognozu belirleyen tm. belirteci?
Takip: Kalsitonin
Tm. belirteci: CEA
50-60 yaş Kadın
AĞRILI boyun kitlesi
Palpabl Servikal LN
?
MTK (medüller tiroid kanseri)
**TED: total tiroidektomi + santral boyun diseksiyonu
MTK tanısı alanlarda neler taranmalı?
1.RET mutasyonu
2.Feokromasitoma
3.Hiperparatiroidizm
MTK + FEOKROMASİTOMA ne yapılmalı?
Bilateral adrenalektomi
MTK + HİPERKALSEMİ ne yapılmalı?
Paratiroidektomi
MTK stromasında bulunan tanısal olan?
AMİLOİD
RET mut. taşıyıcılarına ne yapılmalı?
Mutasyon saptandığında total tiroidektomi
MEN 2A= 5 yaşından önce total tiroidektomi
MEN 2B=5 yaşından önce total tiroidektomi
MEN 2A ?
MEN 2B ?
MEN 2A: MTK + Feokromasitoma + Hiperparatiroidi
MEN 2A: MTK + Feokromasitoma + Hiperparatiroidi
MTK’ların çoğu sporadik (%25 ailesel). Ailesel MTK’lar hangi sendromla ilişkili ve bu send.da görülen mut?
MEN sendromları ile ilişkili
RET mut
MTK prognoz sıralaması?
Familyal, Non-MEN MTK > MEN2A > Sporadik MTK > MEN2B
70 yaş Kadın
Ses kısıklığı
Ağrı
Disfaji
Boyunda kitle
İİAB’de dev ve multinükleer hücreler
?
Anaplastik karsinom
**en agresif
Troidektominin en sık komplikasyonu?
Hipoparatiroidi (geçici hipoklasemi %50)
İnvaziv kanser ve retrosternal guatrlarda servikal sempatik zincir yaralanması sonucu gelişen sendrom?
Horner Sendromu
Rekürren laringeal sinirin en sık travmaya maruz kaldığı yer?
Berry ligamanı: seyrinin son 2-3 cm’si
Postop boyunda kitle, solunum sıkıntısı olan hastada öncelikle düşünülmesi gereken? ted?
Kanama ve hematom
Ted’de hematom acil drene edilir
Boyun diseksiyonu sırasında yaralanması olası sinir? ve kliniği?
Spinal aksesuar sinir yaralanması , trapezius kasının denervasyonu
Klinik: omuz kaldıramama
Çocuk
ÜSYE/OTİT sonrası
Şiddetli boyun ağrısı
?
Akut (Supuratif) Tiroidit
TED: abse drenajı + AB
30-40 Yaş Kadın
ÜSYE öyküsü
HLA-35 (+)
Sedimentasyon > 100
Tiroidit?
AĞRILI Subakut Tiroidit
(DeQuervain)
(Granülomatoz)
(Dev H.li)
Doğum sonrası kadın hasta
Anti-TPO yüksek
Tiroidit?
AĞRISIZ Subakut Tiroidit
(DeQuervain)
(Granülomatoz)
(Dev H.li)
En sık görülen tiroidit?
Hipotiroidinin en sık sebebi?
En çok anti-tiroglobulin antikorları görülen tiroidit?
Hashimato
(Kr. Lenfositik tiroidit)
(Otoimmun tiroidit)
Hashimato tiroiditin ERKEN döneminde görülen tirotoksikoz?
Hashitoksikoz
Hashimato tiroiditi patolojisi?
Tiroidde diffüz lenfosit ve plazma infiltrasyonu
ve Hürthle/Askenazy hücreleri görülür.
Klinik olarak anaplastik karsinoma benzeyen ve tanısında İİAB yetersizliği nedeni ile açık bx ile ayırt edilebilen tiroidit?
Riedel Tiroiditi
(Struma)
(İnvaziv Fibröz Tiroidit)
**BİLATERAL tutulum tipiktir!!!
Riedel Tiroiditi temel ted?
İstmusektomi (istmusa wedge rezeksiyon)
*sempt. kalan vakalara steroid ve tamoksifen verilir