ADRENAL BEZ HASTALIKLARI VE CERRAHİSİ

Question 1

Dıştan içe adrenal korteks tabakları?

Answer 1

Granüloza
Fasikulata
Retikularis

Question 2

Cushing sendromunun en sık sebebi?

Answer 2

İyatrojenik/Eksojen streoid verilmesi

Question 3

Endojen Cushing Sendromunun en sık sebebi?

Answer 3

ACTH salgılayan Hipofiz Adenomu
(Cushing Hastalığı)

Question 4

Cushing send.da en sık semptom? ve diğer sempt.lar?

Answer 4

İlerleyici trunkal obezite
HT
Hiperglisemi

Question 5

Cushing send. tanısında kullanılan testler?

Answer 5

*24 saatlik idrarda serbest kortizol ölçülmesi (tarama)
*Tek doz DXM supresyon testi
*Tükrük kortizolü

Question 6

Kortizol yüksekliği saptanan hastada nasıl bir yol izlenmeli?

Answer 6

Önce ACTH bak.

ACTH baskılanmış ise: adrenal patolojiler
ACTH yüksek ise:Hipofizde ACTH salgılayan adenom ya da ektopik ACTH salgısı

!!!!!ektopik ACTH’da ACTH çoook daha yüksektir.

Question 7

Kortizol yüksek
ACTH yüksek
Tanı=Hipofiz adenomu/ektopik ACTH olabilir
Ayırıcı tanı nasıl yapılır?

Answer 7

İlk Hipofiz MRI çekeriz

Sonuç yoksa: Yüksek doz DXM supresyon testi yapılır

DXM ile baskılanırsa:hipofiz adenomudur.

Question 8

Cushing send.
ACTH yüksek
Hipofiz MR lezyon yok
Yüksek doz DXM supp. testi sonuçsuz
Ne yapalım?

Answer 8

Petrozal sinüs örneklemesi

Question 9

Cushing Hastalığında (ACTH Salgılayan Hipofiz Adenomu)
hipofiz tm.nü saptamanın ve lokalize etmenin en kesin yolu?

Answer 9

Petrozal sinüs örneklemesi

Question 10

CRH uyarısı sonrası
petrozal sinüs ACTH/periferik plazma ACTH > 3 ise
?

Answer 10

Cushing Hastalığı (ACTH Salgılayan Hipofiz Adenomu)

Question 11

Primer pigmente mikronodüler hiperplazi tanısında en iyi yöntem?

Answer 11

NP-59 sintigrafisi

Question 12

Adrenal karsinomlar hormonal olarak aktif midir? Aktif olanlar en çok hangi hormonu salgılar?

Answer 12

%50’si hormonal olarak aktif değildir.

Aktif olanların en sık salgıladığı hormon: Kortizol

Question 13

Adrenal adenom/karsinom ilk tedavi?

Answer 13

Adrenalektomi

(adenomda laparoskopik adrenalektomi tercih edilir)

Question 14

Total adrenalektomi vakalarının %202sinde hipofizde KROMOFOB ADENOM gelişir. Bu duruma ne denir?

Answer 14

Nelson Sendromu

Question 15

Ektopik ACTH send.nun en sık sebebi?

Answer 15

Küçük h.li AC Ca

Question 16

Primer adrenal yetmezliğin en sık sebebi?

Answer 16

OTOİMMUN

Adrenal korteks dejenerasyonu (otoimmun adrenalit)

Question 17

Sonder adrenal yetmezliğin en sık sebebi?

Answer 17

Uzun süre eksojen kortizol kullanımı

Question 18

Şiddetli sepsise sekonder adrenal hemoraji??????
ve en sık sebebi?

Answer 18

Waterhouse-Friderichsen sendromu

en sık sebep:meningokok sepsisi

Question 19

Adrenal Yetmezlik=Addison Hastalığı şüphesinde yapılması gereken ilk test?

Answer 19

Kan ya da tükrük kortizol düzeyi bakmak

Düşük–> ACTH stimulasyon testi yap ve ACTH’a yeterince kortizol salgısı yanıtı yoksa=Adrenal Yetmezlik

Question 20

Adrenal Yetmezlik tanısını ekarte etmenin en güvenilir yolu?

Answer 20

ACTH (kortikotropin) stimulasyon testi

Question 21

Adrenal krizden şüphelenilirse?

Answer 21

IV hidrokortizon başla
Dehidratasyon (dekstroz ve dengeli tuz çözeltileri)
Hipoglisemiyi düzelt!!!!

Question 22

Primer Adrenal Yetm. LAB?

Answer 22

CRH artar
ACTH artar
MSH (melanosit uyarıcı hormon) artar=hiperpigment.
HipoNA
HipoGLİSEMİ
HiperK

Question 23

Primer Hiperaldosteronizm=Conn Sendromu en sık nedeni?

Answer 23

Aldosteron salgılayan benign tm. (aldosteronoma)

2.en sık neden:adrenal hiperplazi

Question 24

Primer Hiperaldosteronizm=Conn Sendromu’nda LAB?

Answer 24

Plazma aldosteron yüksek
Renin baskılanmış

Question 25

Sekonder Hiperaldosteronizm’de LAB?

Answer 25

Plazma aldosteron yüksek
Renin yüksek

Question 26

Primer Hiperaldosteronizm=Conn Sendromu’nda tanı?

Answer 26

Tanısal Test:
Plazma aldosteron düzeyi/plazma renin aktivite oranı > 25-30

Tanı: BT
Bir tarafta 0,5-2 cm’lik bir tümör ve normal karşı adrenal
+destekleyici biyokimya
aldosteronoma için patognomonik

Question 27

Primer Hiperaldosteronizm=Conn Sendromu’nda klinik?

Answer 27

*Hipertansiyon
*Kas güçsüzlüğü-Kas krampları
*Poliüri-Polidipsi
ÖDEM YOKTUR

Question 28

Bilateral normal veya anormal adrenal durumunda yapılacak tetkikler?

Answer 28

Selektif venöz kateterizasyon
NP-59 Sintigrafisi

Question 29

Adrenalde rastlantısal kitleler?

Answer 29

İnsidentaloma

*çoğu beningn ve fonksiyon göstermeyen adrenokortikal adenomlar

**İnsidentaloma ile ilgili 2 soruya yanıt aranır:
1.Fonksiyonel mi?
2.Kanser mi?

Question 30

Tüm insidentalomalara fonksiyonellik açısından hangi test yapılır?

Answer 30

Düşük doz DXM supp. testi

Question 31

İnsidentaloma fonk. mi değil mi? Tanı için yapılacak tetkikler?

Answer 31

1.Cushing snd. olabilir
*tükrük kortizoli, 24 saat idrarda serbest kortizol ve düşük doz DXM supp. testi yap

2.Adrenogenital sendroma neden olan tm. olabilir
*17 ketosteroidler (virilizasyon,feminizasyon varsa)

3.Feokromasitoma olabilir
*24 saatlik idrarda katekolamin,metanefrin, VMA bak

4.Conn sendromu olabilir
*Serum elektrolitleri,plazma aldost. ve plazma renin bak

Question 32

Feokromasitoma nereden gelişir?

Answer 32

Adrenal medulla (%90)— kromaffi hücreler

Question 33

En sık ekstraadrenal feokromasitoma lokalizasyonu?

Answer 33

Zuckerkandl organı (aort solunda İMA kökünde)

*karotis,kalp,aort,mesane olabilir

Question 34

Feokromasitoma %10’lar kuralı?

Answer 34

%10 maling
%10 bilateral
%10 ekstraadrenal
%10 ailesel
%10 çocuklarda

Question 35

Feokromasitoma triadı ve kliniği?

Answer 35

Triad:
1.Baş ağrısı
2.Çarpıntı
3.Terleme

HT (aşırı katekolamine bağlı)
Kilo kaybı
Laktik asidoz

Question 36

Feokromasitoma tanı?

Answer 36

*24 saatlik idrarda katekolamin ve
metabolitlerinin ölçülmesi (WMA)

*Plazma metanefrin düzeyinin belirlenmesi

Question 37

Feokromasitoma görüntüleme?

Answer 37

En güvenilir yöntem: MR

Question 38

Feokromasitoma ameliyat öncesi hazırlık?

Answer 38

Alfa adrenarjik blokaj
Taşikardi varsa +beta blokör

**Beta blokör;
alfa-blokör ve yeterli hidrasyondan önce başlanMAMALI! (ölüme gidebilir)

Question 39

Feokromasitoma hipertansif ataklar?

Answer 39

Fentolamin (regitine) gibi alfa-adrenerjik blokör ilaçlar veya
sodyum nitroprussid düz kas gevşeticiler