Tekst 10: Garnett & Lillehammer en Gilbert Harman Moreel relativisme Flashcards
Wat betekent moreel relativisme?
Moreel relativisme is dat moraliteit afhankelijk is van cultuur en historie, etc. Er zijn geen absolute voor iedereen geldige morele of ethische waarden die door iedereen aanvaard worden.
Waarom is het niet egoïstisch om te denken dat objective moraliteit wel bestaat?
Om in te zien dat een handeling fout was/is, heb je een objectieve moraliteit namelijk nodig. Daarnaast is niemand perfect en maken we allemaal fouten.
Wat betekent fallibilisme?
het idee dat onze overtuigingen mogelijk fout zijn. Je kunt een morele fabillist zijn. Dit betekent niet perse dat je gelooft dat een objectieve moraliteit is of dat je gelooft dat er geen objectieve moraliteit is. Dit komt doordat we ongeacht ons uitgangspunt altijd nog kunnen twijfelen aan of we zeker weten dat het waar is
Wat betekent het als er geen objectieve moraliteit is?
Dan heb je nooit een centraal punt dat bevestigd of de handeling goed of fout is. Dit is problematisch voor moreel relativisten. Dit zou ook automatisch betekenen dat moreel relativisten nooit kunnen oordelen of een handeling goed of slecht is. Dit komt doordat er geen objectief goed of slecht is. Je zou eventueel kunnen zeggen dat het misschien slecht is vanuit de cultuur, maar dan draait het om sociologie en niet meer om moraliteit.
Wat betekent het als moreel relativisme niet relativistisch is?
Als moraliteit niet relativistisch is, dan zou het universeel zijn. Accepteren dat moraliteit afhankelijk is van cultuur, hoeft niet perse relativistisch te zijn. Het laat ons gewoon zien dat moraliteit niet eenvoudig is. Als je accepteert dat moraliteit complex is, kun je inzien dat objectiviteit rondom moraliteit ook complex is. Dit houdt in dat je geen universele regels als ‘niet stelen’ hoeft aan te hangen. (dit kan namelijk snel ontkracht worden) Dit betekent dat er ook regels als ‘je mag niet stelen als je in een kledingwinkel bent’ zijn of ‘ je mag stelen als dit noodzakelijk is om in leven te blijven’.
Wat betekent contextualisme?
de context van een morele kwestie is van groot belang. Het enige wat je hiervoor nodig hebt, is het begrip dat morele oordelen gevoelig zijn voor de context en dat het veel tijd kost om de culturele context te begrijpen.
De auteurs noemen drie redenen die vaak aangevoerd worden pro moreel relativisme, die een ‘universalist’ ook kan accepteren, welke drie?
- Epistimelogisch: niet arrogant zijn.
Fallibilisme: het idee dat onze overtuigingen mogelijk fout zijn. Je kunt een morele fabillist zijn. Dit betekent niet perse dat je gelooft dat een objectieve moraliteit is of dat je gelooft dat er geen objectieve moraliteit is. Dit komt doordat we ongeacht ons uitgangspunt altijd nog kunnen twijfelen aan of we zeker weten dat het waar is. - Je moet respectvol zijn ten opzichte van andere culturen. Dit kun je als universalist en als moreel relativist.
- Contextualisme: de context van een morele kwestie is van groot belang. Het enige wat je hiervoor nodig hebt, is het begrip dat morele oordelen gevoelig zijn voor de context en dat het veel tijd kost om de culturele context te begrijpen. Ook universalisme kunnen dit accepteren.
Wat is moraliteit volgens Harman?
Moraliteit ontstaat wanneer een groep mensen bewust wordt van hun relatie tot elkaar. Dit komt doordat moraliteit afhankelijk is van de relatie die je tot anderen hebt.
Wat is het grootste tegenargument tegen moreel relativisme?
Dat het beschreven wordt als een inconsistente these. Zo wordt er bijvoorbeeld gezegd dat moreel relativisme geen universeel principe heeft zoals bijv. de plichtethiek van Kant dit wel heeft. Dus iedereen handelt maar vanuit wat hij of zij vindt en vervolgens zou dit weer terug te herleiden zijn tot een universeel principe (dat er niet eens is).
Hoe ontkracht Harman het grootste tegenargument tegen het moreel relativisme?
We vragen ons namelijk dingen af in relaties tot anderen dingen. Je vraagt bijvoorbeeld of een hond groot is. Dit doe je altijd in vergelijking met andere honden, anders heeft het geen zin om de vraag te stellen.
Harman erkent dat sommige morele beslissingen afhankelijk zijn van een algemene overeenkomst, maar dat geldt niet voor alle morele beslissingen.
Waarom draait Harmans moraliteit om innerlijke beslissingen/oordelen?
We maken alleen innerlijke oordelen over iemand wanneer we denken dat iemand relevant is voor een morele overweging. Deze oordelen maken we wanneer we denken dat iemand gaat doen of wanneer we denken dat dat iemand goed of slecht bezig was bij een handeling. Hierbij gaat het er niet om dat we de persoon neerzetten als slecht, kwaadaardig of heilig, etc.
Wat bedoelt Harman wanneer hij zegt dat het te ‘zwak’ is om te zeggen dat Hitler nooit de massavernietiging van de Joden had mogen bevelen?
Stel dat je zegt dat Hitler geen reden had om dit in gang te zetten, dat veronderstelt dat hij hetzelfde concept heeft van een mens, rechtvaardigheid en vrijheid. Maar volgens Harman heeft hij niet eens dezelfde concepten als ons. Hij had niet eens dezelfde redenen om dezelfde handelingen als andere mensen uit te voeren. Het is gewoon een taalfout.
In het begin benadrukt Harman dat hij een ‘purely logical’ punt wil maken. Wat bedoelt hij, denk je en waarom benadrukt hij dat?
Als Harman een ethisch punt zou maken, dan zou Harman zelf zeggen dat moreel universalisme waar is en dat gaat niet. Op basis van empirische wetenschap verdedigd hij zijn standpunt.
Harman onderscheidt vier ‘oughts’ of ‘shoulds’. Welke zijn dat?
- Ought als verwachting: het zou gaan gebeuren. Het geeft aan dat je je op een bepaalde manier moet gaan gedragen.
- Ought als rationaliteit: Als je rationeel bent dan doe je handelen door je rationaliteit te respecteren.
Wat verstaat Harman onder ‘inner judgments’?
Het gaat Harman om redenen voor handelen en of we kunnen zeggen dat er universele redenen voor handelen zijn. Hij wil kunnen zeggen dat de moord van Murger slecht/fout was, en tegerlijkertijd zeggen dat het niet fout was voor de moordenaar om de moord te plegen.
We maken alleen innerlijke oordelen over iemand wanneer we denken dat iemand relevant is voor een morele overweging. Deze oordelen maken we wanneer we denken dat iemand gaat doen of wanneer we denken dat dat iemand goed of slecht bezig was bij een handeling. Hierbij gaat het er niet om dat we de persoon neerzetten als slecht, kwaadaardig of heilig, etc.
