Stress en ondervoeding Flashcards
anabole toestand
direct na de maaltijd, de voorraad glycogeen wordt aangevuld en de lean body mass neemt toe
katabole toestand
als het effect van de maaltijd is uitgewerkt, er wordt energie vrijgemaakt uit energievoorraden
glucose en vrije vetzuren worden gebruikt als brandstof > lean body mass neemt af (eerst wordt glycogeen afgebroken en erna vet), aminozuren worden gebruikt voor gluconeogenese
anabole reacties
aminozuren > eiwitten dmv eiwitsynthese
koolhydraten > glycogeen dmv glycogenese
vetzuren > triglyceriden dmv lipogenese
koolhydraten > triglyceriden dmv liponeogenese
katabole reacties
eiwit > aminozuren dmv proteolyse
aminozuren > glucose dmv gluconeogenese
glycogeen > glucose dmv glycogenolyse
triglyceriden > vetzuren dmv lipolyse
insuline
anabool hormoon, stimulatie glucoseopname in de cellen van spieren, vet en lever. Essentiele factor voor instandhouding van energievoorraad en herstel lean tissue
stimulerende functies insuline
- glucoseopname in vet- en spierweefsel
- glycolyse
- glycogeen synthese
- eiwitsynthese
- lipogenese
- opname ionen, specifiek kalium en PO43-
remmende functies insuline
- gluconeogenese
- glycogenolyse
- lipolyse
- ketogenese
- proteolyse
Wat gebeurt er bij oxidatie vetzuren?
in de lever; ketonen komen vrij en een brandstof vormen voor NON-CZS, maar over lange tijd ook voor CZ
Waar gaat glucose voor een groot deel heen?
hersenen
glucagon
katabool hormoon; stimuleert de glycogenolyse, lipolyse, proteolyse en ketogenese
counterregulatory hormones
adrenaline, noradrenaline, cortisol, groeihormoon en schildklierhormoon; werken het effect van insuline tegen
productie cortisol
hypothalamus geeft CFR af > voorkwab hypofyse > ACTH > bijnier > cortisol
Wat is de functie van cortisol?
zorgt voor het dag- en nachtritme.
- ‘s nachts: cortisolspiegel stijgt, gluconeogenese wordt aangezet zodat de energievoorziening en bloedsuikerspiegel op peil gehouden wordt, mobiliseert vrije vetzuren
Wat gebeurt er onder invloed van cortisol?
- spier afgebroken > aminozuren > afgebroken door lever
- triglyceriden en glycerol kunnen glucosespiegels in bloed laten stijgen
Wat gebeurt er bij stimulatie sympathisch CZ?
noradrenaline en adrenaline afgifte
Waar zorgt noradrenaline en adrenaline afgifte voor?
- stimuleren afgifte van glucose uit de lever door afbraak van glycogeen te stimuleren
- vrijmaken glycerol en vetzuren
- blokkeren glucoseopname in spieren
Wat gebeurt er onder invloed van medische stress?
meer catecholaminen en glucocorticoiden aan bloed afgegeven door stimulatie zenuwstelsel > adrenaline en ACTH nemen toe > meer cortisol
Voor wat voor reactie zorgt stress?
katabool: insuline neemt af en spiegels van glucagon, catecholaminen en cortisol nemen toe > negatieve stikstofbalans door spierafbraak
belangrijkste brandstof well fed (0-4 h) state
glucose
hormonale regulatie well fed state
stijging insuline: meer glucoseopname, meer glycogeen-, TG- en eiwitsynthese
belangrijkste brandstof post absorptive state (4-12)
hersenen: glucose, spieren en lever FFA
hormonale regulatie post absorptive
stijging glucagon en noradrenaline: glucogenolyse en lipolyse. Insuline daalt.
belangrijkste brandstof matig uitgehongerd (12 h-16 d)
hersenen: glucose en wat ketonlichamen
lever: FFA
spieren: vooral FFA en ketonlichamen
hormonale regulatie matig uitgehongerd
glucagon en noradrenaline stijgen: lipolyse en ketogenese. cortisol stijging: afbraak spiereiwit, aminozuren beschikbaar voor gluconeogenese
belangrijkste brandstof ernstig uitgehongerd (16 dagen >)
hersenen: ketonlichamen
spieren: FFA
hormonale regulatie ernstig uitgehongerd
glucagon en noradrenaline blijven hoog
FFA
vrije vetzuren
Waarom wordt je niet ketoacidotisch bij langdurig vasten?
insulinespiegels worden altijd beetje in stand gehouden en controleren zo de ketogenese
