Przytarczyce - nadczynność oraz niedoczynność Flashcards
Pierwotna nadczynność przytarczyc
Stan wzmożonego wydzielania PTH którego przyczyną NIE są zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej a pierwotny defekt komórek przytarczyc.
Najczęściej spowodowany gruczolakiem przytarczy lub przerostem.
Patogeneza pierwotnej nadczynności przytarczyc
Zwiększone wytwarzanie PTH powoduje
1)wzmożoną osteolizę i uwalnianie wapnia do krwi
2)zwiększone wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego
3)zwiększone wydalanie fosforanów z moczem
Skutkiem tego jest hiperkalcemia oraz hipofosfatemia
Objawy pierwotnej nadczynności przytarczyc
1) Oslabienie
2) Zaparcia
3) Nudnosci
4) Poliuria - razem z nudnościami powoduje odwodnienie
5) Trudności w połykaniu, bóle brzucha i metaliczny posmak w ustach
6) Zawroty i bóle głowy, zaburzenia widzenia
7) Skurcze dodatkowe, napadowy częstoskurcz
8) Osteoporoza i złamania patologiczne
Zmiany w badaniach obrazowych i laboratoryjnych w pierwotnej nadczynności przytarczyc
1) Scienczenie warstwy korowej kości dlugich
2) Resorpcja podokostonowa kości drobnych dłoni i sklepienia czaszki (sol z pieprzem)
3) Guzy brunatne - torbiele w obrębie kości żuchwy, żeber, kości długich i osteoliza
Przełom hiperkalcemiczny
Schorzenie spowodowane nieodpowiednio lub w ogóle nie leczoną nadczynnością przytarczyc
Nudności i poluira mogą doprowadzić do odwodnienia.
Odwodnienie prowadzi do ostrej niewydolności nerek i zaburzeń czynności układu krążenia i oun
Wtórna nadczynność przytarczyc
Odwracalny stan zwiększonego wydzielania parathormonu przez wtórnie przerośnięte przytarczyce wskutek ograniczonego napływu jonów wapnia do komórek przytarczyc
Inne przyczyny
- złe wchłanianie z przewodu pokarmowego Ca, niedobór witaminy D
- odkładanie Ca w ostrym zapaleniu trzustki
- hiperfosfatemia (zespół lizy guza, zmiażdżenia)
Patogeneza wtórnej nadczynności przytarczyc
- Najczęściej spowodowana HIPOKALCEMIĄ wywołaną hiperfosfatemią, uszkodzeniem nerek, przewlekłą chorobą nerek, u chorych po operacjach bariatrycznych
Pierwotna niedoczynność przytarczyc
Stan chorobowy wiążący się z hipokalcemią i hiperfosfatemią spowodowany pierwotnym niedoborem lub brakiem PTH lub rzadziej syntezą biologiczną nieczynnych cząsteczek PTH
Przyczyny pierwotnej niedoczynności przytarczyc
1) Operacyjne usunięcie przytarczyc
2) Niedokrwienie przytarczyc
3) Zniszczenie przytarczyc (radioterapia, autoimmunologiczne, urazy)
4) Zespół DiGeorga
5) Choroby mitochondrialne
Patogeneza hipokaliemii w niedoczynności przytarczyc
Niedobór lub brak PTH powoduje
1) Zmniejszoną mobilizacje wapnia z kosci
2)Zmniejszoną biosyntezy wit D w nerkach
3)Zwiększenie utraty wapnia z moczem
4)Hiperfosfatemie
Hipokalcemia powoduje obniżenie progu pobudliwości struktur nerwowo-mięśniowych oraz występowanie tezyczki lub jej równoważników
Wtórna niedoczynność przytarczyc
Stan chorobowy spowodowany hiperkalcemia PTH niezależna lub mutacją receptora PTH-1(Zespół Jansena) lub receptora wapniowego sprzyjająca napływowi jonów wapnia do przytarczyc
Objawy niedoczynności przytarczyc (hipokalcemii)
Stężenie wapnia poniżej 1mmol/l(8,4mg/dl)
-Nadpobudliwość nerwowo-mięśniowa (tężyczka)
-Skurcz naczyń wieńcowych (dławica piersiowa)
-Skurcz naczyń brzusznych (angina brzuszna)
-Skurcz naczyń mózgowych (migrena, zaburzenia świadomości)
-Skurcz naczyń obwodowych (Zespół Raynauda)
-Skurcz głośni
-Skurcz oskrzeli
-Skurcz powiek, światłowstręt, podwójne widzenie
Rzekoma niedoczynność przytarczyc
To zespół Albrighta
Zaburzenie dziedzinę polegające na oporności na PTH (zmniejszona wrażliwość receptorów docelowych)
Kliniczne naśladuje postać niedoboru PTH - hipokalcemia, hiperfosfatemia